گنجور

 
مولانا
مولانا » دیوان شمس » غزلیات »

غزل شمارهٔ ۸۱۹

اندک اندک جمع مستان می‌رسند

اندک اندک می پرستان می‌رسند

دلنوازان نازنازان در ره اند

گلعذاران از گلستان می‌رسند

اندک اندک زین جهان هست و نیست

نیستان رفتند و هستان می‌رسند

جمله دامن‌های پرزر همچو کان

از برای تنگدستان می‌رسند

لاغرانِ خسته از مرعای عشق

فربهان و تندرستان می‌رسند

جان پاکان چون شعاع آفتاب

از چنان بالا به پستان می‌رسند

خرم آن باغی که بهر مریمان

میوه‌های نو زمستان می‌رسند

اصلشان لطفست و هم واگشت لطف

هم ز بستان سوی بستان می‌رسند

 
 
 

با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
خلاصه

هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی و آرامش اشاره دارد و بیان می‌کند که به مرور زمان افرادی با ویژگی‌های خاص و دلنشین به جمع می‌پیوندند. محبوبان و دلنوازان از راه می‌رسند و همچنین افرادی که از درد و رنج عشق خسته‌اند، با نیرویی تازه وارد می‌شوند. در این میان، هر کس با هدف خاصی به جمع می‌پیوندد و فضا را پربارتر می‌کند. به طور کلی، شعر به استقبال از انسان‌های با روح بزرگ و محبت اشاره دارد که در نهایت برای همگان خوشایند و مفید هستند.

برگردان به زبان ساده

# اندک اندک جمع مستان می‌رسند

اندک اندک می پرستان می‌رسند

هوش مصنوعی: کم‌کم جمعی از شادمانان به هم می‌پیوندند و به زودی کسانی که عشق و پرستش را در دل دارند هم به آنها ملحق می‌شوند.

# دلنوازان نازنازان در ره اند

گلعذاران از گلستان می‌رسند

هوش مصنوعی: دلنوازان و نازنازان در راه هستند و گلایه‌آوران از گلستان می‌آیند.

# اندک اندک زین جهان هست و نیست

نیستان رفتند و هستان می‌رسند

هوش مصنوعی: به تدریج از این دنیا چیزهایی می‌روند و چیزهایی نیز به ما می‌رسند.

# جمله دامن‌های پرزر همچو کان

از برای تنگدستان می‌رسند

هوش مصنوعی: داستان‌هایی که در دامن‌های پربار وجود دارد، به مانند معادن طلا، به دست تنگدستان می‌رسند.

# لاغرانِ خسته از مرعای عشق

فربهان و تندرستان می‌رسند

هوش مصنوعی: افراد لاغر و خسته از تجربه‌های عاشقانه، به جمع چاق‌ها و سالم‌ها ملحق می‌شوند.

# جان پاکان چون شعاع آفتاب

از چنان بالا به پستان می‌رسند

هوش مصنوعی: روح‌های پاک مانند پرتوهای خورشید از اوج بلندی به زمین می‌رسند و بر دیگران تاثیر می‌گذارند.

# خرم آن باغی که بهر مریمان

میوه‌های نو زمستان می‌رسند

هوش مصنوعی: باغی خوشحال و سرسبز است که در آن میوه‌های تازه در فصل زمستان برای مردم فراهم می‌شود.

# اصلشان لطفست و هم واگشت لطف

هم ز بستان سوی بستان می‌رسند

هوش مصنوعی: آنان از لطف و مهربانی سرچشمه می‌گیرند و این مهربانی در نهایت به آنها بازمی‌گردد، مانند میوه‌هایی که از باغی به باغ دیگر می‌رسند.

رونوشت متن رونوشت نشانی نمای مشابه کتابهای چاپی (فقط رایانه)
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
غزل شمارهٔ ۸۱۹ به خوانش علیرضا بخشی زاده روشنفکر
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
غزل شمارهٔ ۸۱۹ به خوانش محسن لیله‌کوهی
غزل شمارهٔ ۸۱۹ به خوانش عندلیب
فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
ترانه‌ها
حاشیه‌ها

تا به حال ۲۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...

صفا از مولانا صفا در ‫۱۳ سال و ۱۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۹ اسفند ۱۳۸۹، ساعت ۱۵:۳۲ نوشته:

درود به همه ی دوستان فرهیخته و دوست داران مولانا
نام : اندک اندک
خواننده : استاد فرزانه شهرام ناظری
سراینده : شاعر شاعران جهان ( خداوندگار عشق و عرفان ) مولانای ایرانی فراجهانی
نوار : گل 100 برگ :
( پرفروشترین نوار ایران تا کنون بدون پشتیبانی هایی که خود بهتر می دانید !! )

شاد زی و شادی گستر باش
شاد زی ، مهر ورز ، فراجهانی باش
گر خدا خواهد تا درودی دیگر بدرود.

reply flag link

 
غلامرضا مقبلی در ‫۱۱ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۶ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۱۲:۳۶ نوشته:

مولانا با توجه به دید عمیق خود که ناشی از عرفان (تجلی خدا بر دل وقلبش) یا به زبان خودمانی دیدن خدا است اینگونه می فرماید:
کم کم کودکان به دنیا می آیند (چه آنهایی که در شکم مادر هستند وچه آنهایی که هنوز قرا هست بعدا" به دنیا بیایند)که همگی مست هستند(مستی ناشی از دیدار حق)
کم کم خدا پرستان پا به این جهان می گذارند
این نوزادان یا کودکان مایه نوازش دل ودارای فخر وناز هستند و چهره آنها مانند گل است واز گلستان می آیند.
گلستان منظور مولانا بهشتی است که حضرت آدم در آن زیست میکرد ودر محضر خدا بود(اشاره دارد به فرود انسان از بهشت به عالم خاکی)
و خیلی ها از دنیا رفتند(رفتگان) وانسا نهای تازهای به دنیا می آیند(نوزادان)
نوزادان انگار با دامنی پر از طلا وجواهر برای والدینشان می آیند(مایه خیر وبرکت برای والدینشان هستند)
این نوزادان یا کودکان مانند تشعشعات نور خورشید جانشان پاک ولطیف است
واینهااز مرتبه ای بالا وفوق تصور(محضر خدا)به پسترین نقطه (عالم خاکی)وارد می شوند
ودر پایان آیاتی از قرآن را تفسیر می کند که:
اینان از خدایند و به سوی او بر می گردند وهمینطور اینها از بهشت آمده اند و بسوی بهشت میروند
انسان اگر از طریق چشم دل خدا را دید دچار ذوق -وجد-ومستی می شود که البته با مستی شراب انگوری فرق داردو براساس همین استعاره است که عرفا می وشراب را در اشعارشان بکار برده اند.

reply flag link

 
امین کیخا در ‫۱۱ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۶ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۱۵:۴۷ نوشته:

شمس من ایشان فرمودند دلم و من پلمه ( لوح در انندراج) دل را بزرگ می دارم . دل که بی گره باشد و صاف ، چه بسا نیکی ای ما را رسد .

reply flag link

 
امین کیخا در ‫۱۱ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۶ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۱۵:۵۲ نوشته:

من از واژگان بوی می برم ! این واژه هنزاء بوی شگفتی می دهد ، عربی نیست و پارسی نه تمام ، گویا باید برنامی ( لقب ) باشد که کسی به کسی داده باشد . من بوی می برم بیا و این امین کهترک را بشنو بیا در گوش بگیریم . درود بر خردمندی شما .

reply flag link

 
امین کیخا در ‫۱۱ سال و ۳ ماه قبل، چهارشنبه ۸ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۲۱:۳۶ نوشته:

غلامرضا جانم بنویس ما شاد از امدن شما هستیم

reply flag link

 
امین کیخا در ‫۱۱ سال و ۳ ماه قبل، چهارشنبه ۸ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۲۱:۴۰ نوشته:

منظورش بهبود کناره نویسی هاست و من را هم چنانچه گفتم نقد می کنند و این ناراحت کننده نیست

reply flag link

 
آرین نوبخت در ‫۹ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۳، ساعت ۱۲:۰۵ نوشته:

به نظر بنده شعر راجب به ظهور ناجی عالم می باشد و ظهور مردمانی خدا جو و خدا پرست که با توجه به ایه شریفه زمین را به ارث میبرن قبل از وقوع قیامت.

reply flag link

 
نازی در ‫۹ سال قبل، چهارشنبه ۷ بهمن ۱۳۹۴، ساعت ۰۵:۵۳ نوشته:

این شعر مربوط به آمدن شمس تبریزی به قونیه است

reply flag link

 
نازی در ‫۹ سال قبل، چهارشنبه ۷ بهمن ۱۳۹۴، ساعت ۰۵:۵۸ نوشته:

آمدن شمس تبریز و دیدار مجدد با مولانا ست

reply flag link

 
رضا در ‫۸ سال و ۸ ماه قبل، جمعه ۷ خرداد ۱۳۹۵، ساعت ۰۶:۴۱ نوشته:

این بیت جا افتاده:
سر خمش کردم که آمد خوان غیب
نک بتان با آب دستان می‌رسند

reply flag link

 
سعید جافر در ‫۸ سال و ۵ ماه قبل، سه‌شنبه ۹ شهریور ۱۳۹۵، ساعت ۱۹:۴۰ نوشته:

گنجور جان ای کاش ترجمه انگلیسی این اشعار را هم میگذاشتید. خیلی دنبالش گشتم ولی جایی پیدا نکردم

reply flag link

 
علیرضا عبدالهی در ‫۷ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۱۳ آبان ۱۳۹۶، ساعت ۱۶:۱۲ نوشته:

سلام بر همه.
با دیدن خیل عظیم عاشقان اباعبدالله حسین علیه السلام برای زیارت اربعین ایشان در این روزها (امروز شنبه 13 آبان 1396 و یک هفته به اربعین حسینی مانده است) یاد این شعر افتادم.
اندک اندک جمع مستان می رسند
اندک اندک می پرستان می رسند
و این بیت از حافظ که
که ای صوفی شراب آن گه شود صاف
که در شیشه برآرد (بماند) اربعینی
شاید بسیار ظریف اشاره به این نکته هم داشته باشد.

reply flag link

 
هادی در ‫۶ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۵ دی ۱۳۹۷، ساعت ۲۲:۰۷ نوشته:

سلام
چرا هیچ‌تفسیری برای دیوان شمس موجود نیست؟
اگر‌شما چیزی را میشناسید لطفا معرفی کنید

reply flag link

 
رحمت در ‫۵ سال قبل، سه‌شنبه ۳ دی ۱۳۹۸، ساعت ۰۷:۵۰ نوشته:

درود
در مصرع دوم این شعر نک بتان به چه معنی است؟
سر خمش کردم که آمد خوان غیب
نک بتان با آبدستان می‌رسند

reply flag link

 
ناشناس در ‫۴ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۲ فروردین ۱۳۹۹، ساعت ۲۳:۳۱ نوشته:

باسلام،آقای آرین نوبخت،دقیقأ زدید وسط خال، این غزل مولانا راجع به مردمان خداجو وخداپرستی است که قبل از قیامت طبق آیه ی قرآن وارثان زمین خواهند شد، آری اندک اندک جمع مستان می‌رسند/اندک اندک می پرستان می‌رسند...آب زنید راه را هین که نگار می‌رسد/مژده دهید باغ را،بوی بهار می‌رسد...چاک شدست آسمان،غلغله ایست درجهان/عنبرومشک میدمد،سنجق یار می‌رسد...آری قرار است قبل از قیامت،قیامتی دیگراتفاق بیفتد،قرار است آسمان شکاف بخورد و بهشت به زمین بیاید،وطرحی نو درانداخته شود،همانطور که حافظ هم میگوید: بیاتاگل برافشانیم و می درساغراندازیم فلک را سقف بشکافیم و طرحی نودراندازیم... قراراست،نفس بادصبا مشک فشان شود،وعالم پیر دوباره جوان شود،قرار است بقول حافظ: آدمی در عالم خاکی نمی آید به دست/عالمی دیگربباید ساخت وزنوآدمی...بقول مولانا: هرسوی بانگ ومشغله،هرسوی شمع ومشعله/ کامشب جهان حامله زاید جهان جاودان...وآن روز عید بزرگ وفرج وگشایش بزرگ وروزگار رهایی بشر است....هرکجابوی خدا می آید/خلق بین بی سروپا می آید/زانکه جانها همه تشنه است به می/تشنه را بانگ سقا می آید...(قل آرایتم آن اصبح مآؤکم غورا فمن یأتیکم بمآءمعین&انما آمره اذا اراده شیئأ آن بقول له کن فیکون) همانا امر او اگر اراده کند چیزی را،پس به آن چیز امرمیکند که بشو،واو خواهد شد(یعنی اگر خداوند اراده کرده که عالم وآدمی از نو بیافریند وطرحی نو درانداخته شود،حتمأ این اتفاق مبارک خواهد افتاد) شیرخوارکرم اند ونگران/تاکه مادرزکجامی آید/درفراقند ونمه منتظرند/کزکجاوصل ولقا می آید...مولانا پیغمبرعشق است ویخنش سخن عشق است مولانا کعبه ی دلهاست

reply flag link

 
دکتر محمد ادیب نیا در ‫۴ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۷ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۶:۳۴ نوشته:

لاغران خسته از مرعای عشق
فربهان و تندرستان می‌رسند
برداشت معنایی از این بیت: لاغران خسته کنایه از سالکان طریق حق تعالی که بعد از مدت ها خودسازی و تهذیب دل و تزکیه نفس نمودن در مرعا(چراگاه)ی عشق از جانی فربه و بدنی تندرست و سالم برخوردار شده اند، از راه می رسند.

reply flag link

 
دکتر محمد ادیب نیا در ‫۴ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۷ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۶:۵۸ نوشته:

سرّ خَمُش کردم که آمد خوان غیب
نک بتان با آبدستان می‌رسند
براشت معنایی از این بیت: رازداری نمودم (رازم را پنهان کردم) و لذا سفره غذای غیبی از راه رسید و حال می بینم که خادمان زیباروی با آفتابه هایی از آب و گلاب و شراب برای حاضر شدن بر سر این سفره دارند می آیند. و عالِیَهُمْ ثِیابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَ إِسْتَبْرَقٌ وَ حُلُّوا أَساوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً21/سوره انسان. ؛ بر بالای بهشتیان، لباسی لطیف از دیبای سبز و حریر ستبر است و بر دستهاشان دستبند نقره خام، و پروردگارشان شرابی پاک (و گوارا از کوثر عنایت)به آنان می نوشاند.
والحمد لله رب العالمین علی کل حال...

reply flag link

 
فرید حجتی در ‫۳ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۲۳:۱۱ پاسخ داده:

سلام

شاید سر به معنی سرود خوانی  اول خوانی سرخوانی باشد مانند ... هنگام سر خوانی است این

reply flag link

 
nahal n در ‫۴ سال و ۱ ماه قبل، چهارشنبه ۵ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۰۰:۴۳ نوشته:

عالی

reply flag link

 
امیدوار در ‫۳ سال و ۹ ماه قبل، یکشنبه ۱۵ فروردین ۱۴۰۰، ساعت ۱۵:۱۹ نوشته:

یه بیت نداره

reply flag link

 
هادی رنجبران در ‫۳ سال قبل، جمعه ۳ دی ۱۴۰۰، ساعت ۰۰:۰۳ نوشته:

3. جهانِ هست و نیست: مولانا، جهان را پیوسته در تبدّل و زادن و مردن و نو شدن می¬بیند. تمثیل زیر، یکی از وجوه بسیار مهمّ اندیشة دیالکتیکی مولاناست که جنبش و حرکت را ذاتیِ کاینات می¬داند. هر لحظه این جهان نو می‌‌شود و ما می‌‌پنداریم که بی‌‌تغییر است و از نو شدن آن غافل هستیم: «هر نَفَس نو می‌شود دنیا و ما / بی‌خبر از نو شدن اندر بقا» (مثنوی، 1/1144) عُمر همچون جویباری است که نو به نو در حال گذار است، ولی در کالبد آدمیان و موجودات مستمر و دایمی به نظر می‌‌آید: «عمر همچون جوی نو نو می‌رسد / مستمری می‌نماید در جَسَد» (مثنوی، 1/1145). در فیه مافیه هم گفته است: «آدمی را حقّ تعالی هر لحظه از نو می‌آفریند و در باطنِ او چیزی تازه‌تازه می‌فرستد که اوّل به دوّم نمی‌ماند، و دوّم به سوّم، الاّ او از خویشتن غافل است و خود را نمی‌شناسد.» آیة 15 سورة50: «آیا ما از آفرینش نخستین عاجز ماندیم ولی آنها باز در آفرینش جدید تردید دارند.» و در آیة 88 سورة 27: «و کوهها را می¬بینی می¬پنداری که آنها جا ماندند و حرکتی ندارند. حال آنکه با سرعت ابر در حرکت هستند.» عالَم از نظر مولانا چیزی است نامتناهی که همواره روی در گسترش دارد و «هستی» و «نیستی» دو مفهوم متّضادند که از تعارض آنها همة تغییرات در کائنات ظاهر می¬شود. نیستی (= عدم) در نظر او «عدم محض» نیست، بلکه رفتن صورتی است (= عدم) و آمدن صورتی دیگر (= وجود) و باز آن وجود، یعنی صورت ظاهر شده، دوباره معدوم می¬شود و جای خود را به¬صورتی دیگر می¬دهد و این «تبدّل صورت¬ها»ست که دیالکتیک هستی را در خود نمایان می¬کند. و به تعبیر او، اندک اندک در این جهان، «نیستان» می¬روند و «هستان» می¬رسند.

reply flag link

 
جاوید وطنخواه در ‫۱ سال و ۴ ماه قبل، شنبه ۴ شهریور ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۲۸ نوشته:

درود بر شما

هر چه گشتم (پیر من و مراد من.....) را نیافتم

reply flag link

 
کاوه سخنور در ‫۱۱ ماه قبل، شنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۵۳ نوشته:

درود وقت بخیر، بیت

سر خمش کردم که آمد خالق ، ای

نک بتان با آب دستان می رسند

که داخل تصنیف استاد ناظری خوانده می شود از کیست؟ 

reply flag link

 
امین مروتی در ‫۲۲ روز قبل، پنجشنبه ۱۳ دی ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۵۹ نوشته:

شرح غزل شمارهٔ ۸۱۹ (اندک اندک جمع مستان می‌رسند)

 فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)

 

محمدامین مروتی

 

غزل 819 فضایی از حلقه سماع را ترسیم می کند که مولانا با کمال توانایی توانسته آن را در پیش چشمان خواننده مجسم سازد.

 

اندک اندک جمع مستان می‌رسند

اندک اندک می پرستان می‌رسند

دراویش یکی یکی می رسند و به حلقه می پیوندند.

 

دلنوازان، نازنازان در ره اند

گلعذاران از گلستان می‌رسند

مولانا آنان را به صورت گل هایی می بیند که از گلستان معنا می آیند.

 

سرّ خَمُش کردم که آمد خوان غیب

نک بتان با آبدستان می‌رسند

این بیت در اکثر نسخه ها نیست. ولی معنایش این است که رازداری کردم. در نتیجه خوانی غیبی از آسمان فرود آمد و زیبارویان به پذیرایی از اهل دل پرداختند. آبدستان در گذشته نه چندان دور، کسانی را می گفته اند که حامل ابریقی برای شستشوی دست و رو بعد از غذا خوردن بوده اند.

 

اندک اندک زین جهان هست و نیست

نیستان رفتند و هستان می‌رسند

جهان ترکیبی از هستی و نیستی است. نیستان مردمان غافل اند و هستان اهل دل که به جمع مستان ملحق می شوند.

 

جمله دامن‌های پُر زر همچو کان

از برای تنگدستان می‌رسند

مجلسی معنوی است که همه از زر معنا، آکنده اند تا گدایان و گرسنگان معنا را از تنگدستی به در آورند.

 

لاغرانِ خسته از مرعای عشق

فربهان و تندرستان می‌رسند

لاغران خسته کسانی هستند که پای در راه سلوک ننهاده اند اما اگر در مرتع عشق چرا کنند، به جهت معنا فربه می شوند.

 

جان پاکان چون شعاع آفتاب

از چنان بالا به پستان می‌رسند

در این مجالس، جان های پاک هم از آسمان به زمین فرود می آیند و مشارکت می کنند.

 

خرم آن باغی که بهر مریمان

میوه‌های نو زمستان می‌رسند

برای اهل دلانی چون مریم، میوه های غیبیِ معنوی، از خوانی آسمانی- حتی در زمستان- نازل می شود.

 

اصلشان لطفست و هم واگشت لطف

هم ز بستان سوی بستان می‌رسند

این میوه ها، خاستگاهی معنوی و لطیف دارند و از بوستان غیب به بوستان اهل دل می رسند تا آنان را از مائده های معنا سیر نمایند.

 

14 دی 1403

 

reply flag link

 

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.