گنجور » مولانا » دیوان شمس » غزلیات

وزن:	مفتعلن مفتعلن مفتعلن مفتعلن (رجز مثمن مطوی)
قالب شعری:	غزل
منبع اولیه:	ویکی‌درج
تعداد ابیات:	۸

خلاصه

هوش مصنوعی: این شعر به نوعی دربارهٔ غم و اندوه شاعر از گم شدن خرش و نگرانی‌اش از این موضوع است. او به خدا شکر می‌کند که دیگر خیالی از خرش ندارد و به عبارتی از بار این نگرانی رها شده است. حتی اگر گاوی هم برود، چون بوی خوشی از آن نمی‌شنود، نگران نیست. شاعر به زیبایی‌های دلبرش اشاره می‌کند و به تمثیل‌هایی مثل خر و گاو برای بیان احساساتش می‌پردازد. در نهایت، او به بازار می‌رود و از نظر دیگران دربارهٔ خودش و خرش می‌گوید و حس تنهایی و یأسش را ابراز می‌کند. شعر در قالبی طنزآمیز و کنایه‌آمیز به مسائل انسانی و اجتماعی می‌پردازد.

برگردان به زبان ساده

# کو خر من کو خر من پار بمرد آن خر من

شکر خدا را که خرم برد صداع از سر من

هوش مصنوعی: کجا هستی ای همراه من؟ همانی که در پارا مرد. خوشبختانه، الان که تو دیگر در کنار من نیستی، نگرانی‌ها و دردهایم نیز از سرم رفته است.

# گاو اگر نیز رود تا برود غم نخورم

نیست ز گاو و شکمش بوی خوش عنبر من

هوش مصنوعی: اگر هم گاو برود و برود، من نگران نیستم، چون بویی که از شکم گاو خارج می‌شود برای من خوشایند نیست.

# گاو و خری گر برود باد ابد در دو جهان

دلبر من دلبر من دلبر من دلبر من

هوش مصنوعی: اگر گاو و خر هم به باد و طوفان بروند، من هنوز در دو جهان فقط به عشق و محبوب خودم فکر می‌کنم.

# حلقه به گوش است خرم گوش خر و حلقه زر

حیف نگر حیف نگر وازر من وازر من

هوش مصنوعی: گوش خر به خاطر حلقه‌ای که به آن آویزان است، خوشحال است، اما حلقه طلا برایش ارزشی ندارد. افسوس بر این حال و افسوس بر من.

# سر کشد و ره نرود ناز کند جو نخورد

جز تل سرگین نبود خدمت او بر در من

هوش مصنوعی: در اینجا بیان شده که کسی با ناز و فریبندگی به جلو می‌آید، اما در عمل از هیچ چیز بهره‌ای نمی‌برد و خدمت او برای من تنها به تلخی و زحمت می‌انجامد. به طور کلی، این توصیف از ناز و خودپسندی کسی است که بیشتر از آن چه که به نظر می‌رسد، بی‌فایده است.

# گاو بر این چرخ بر این گاو دگر زیر زمین

زین دو اگر من بجهم بخت بود چنبر من

هوش مصنوعی: در این بیت شاعر به توصیف دو حیوان می‌پردازد که یکی بر چرخ می‌چرخد و دیگری زیر زمین فعالیت می‌کند. او اشاره می‌کند که اگر او به این دو موجود ستم کند یا در مسیرشان قرار بگیرد، سرنوشت او نیز به نوعی به این تعاملات وابسته است. به طور کلی، این شعر به تأثیر متقابل موجودات و نقش سرنوشت در زندگی اشاره دارد.

# رفتم بازار خران این سو و آن سو نگران

از خر و از بنده خر سیر شد این منظر من

هوش مصنوعی: به بازار رفتم و اطراف را تماشا کردم، نگران از حال و وضعیت خرها و بندگانشان بودم. این دیدگاه و نظر من باعث شده بود تا به این شرایط فکر کنم.

# گفت کسی چون خر تو مرد خری هست بخر

گفتم خاموش که خر بود به ره لنگر من

هوش مصنوعی: کسی گفت که تو مثل یک خر رفتار می‌کنی و باید به آن واقف باشی. من در پاسخ سکوت کردم، چون خودم را در آن وضعیت قرار نمی‌دیدم.

رونوشت متن رونوشت نشانی نمای مشابه کتابهای چاپی (فقط رایانه)

پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی

راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور

غزل شمارهٔ ۱۸۱۳ به خوانش عندلیب
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.

فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم

پیشنهاد مشق شعر

مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۱۶

آینه‌ای بزدایم از جهت منظر من

وای از این خاک تنم تیره دل اکدر من

رفت شب و این دل من پاک نشد از گل من

ساقی مستقبل من کو قدح احمر من

رفت دریغا خر من مرد به ناگه خر من

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه

معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است

تا به حال ۱۰ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...

امیر در ‫۱۱ سال و ۸ ماه قبل، دوشنبه ۲۴ تیر ۱۳۹۲، ساعت ۲۱:۱۱ نوشته:

خر کنایه از مال دنیاست و اینکه مولانا می گوید کوخر من و بعد خود پاسخ میدهد پار به مرد آن خر من نشان از جهل عارف است.

reply flag link

امین کیخا در ‫۱۱ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۲، ساعت ۱۵:۵۲ نوشته:

گمان نکنم هیچ کجا از تهیدستی و مستمندی مولانا خوانده باشم . شاید از خر نگاهش به تن و خواهش هایش باشد .

امین کیخا در ‫۱۱ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۲، ساعت ۱۵:۵۴ نوشته:

گاو هم به مناسبت چرخان بودن گیتی بر شاخ گاو منظور گیتی باشد

شهلا در ‫۸ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۲۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۲۳:۳۰ نوشته:

با سلام، اگر برنامه گنج حضور وتفسیر جناب شهبازی راببینید متوجه می شرید منظور ازخرو گاو دراین شعر منیت ذهنی ماست که مجموعه ای از اسم ورسم وتحصیلات وداراییها ومتعلقات ماست که درواقع ما نیستیم. من ذهنی موجودیست که باباورها ومشخصات مذکور خود هم هویت شده واینها اورا مجبور میسازند که برای حفظ آنهامرتباً دچار خشم رنجش کینه حسادت... ، شود که همه اینها باروح خدایی ولایتتاهی و ازلی وابدی ما منافات دارد. دراینجا حضرت خوشحال هستند که موجباتی فراهم آمده که ازاین من ذهنی خود خلاص شوند

شهلا در ‫۸ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۲۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۲۳:۳۲ نوشته:

منظور از خرو گاو طبق تفسیر جناب شهبازی درگنج حضور، من ذهنی است

شهلا در ‫۸ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۲۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۲۳:۳۷ نوشته:

گنج حضور را ببینید تا این ابیات فاخر راجهل عارف ندانید، بلکه به جهل خود پی ببرید

... در ‫۸ سال و ۲ ماه قبل، دوشنبه ۲۷ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۸:۱۷ نوشته:

شهلای بزرگوار
صرف نظر از مفهوم خر و گاو، من فکر می کنم منظور امیر عزیز از جهل عارف، صنعت ادبی تجاهل العارف باشه که تو فارسی نادان نمایی هم گفته میشه. البته به نظرم این بیت این صنعت رو نداره. چون معمولا وقتی از تجاهل العارف استفاده میشه فقط یه پرسش مطرح میشه که جوابش واضحه و مخاطب میدونه و خود شاعر هم یا پاسخ پرسش رو در متن ذکر نمیکنه یا با جوابایی مثل «نمی دانم» و... خودش رو به نادانی می زنه. ولی اینجا شاعر پرسشی مطرح کرده که جوابش برای مخاطب روشن نیست و خودش در ادامه میاد بهش جواب میده.
به هر حال خواستم بگم کسی قصد توهین نداشت.

بهزاد علوی (باب) در ‫۷ سال و ۱۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶، ساعت ۱۴:۵۵ نوشته:

با غرض ادب و کمال احترام بیت 6 را به این صورت خواندم:
گاو بر این چرخ برین گاو دگر زیر زمین
زین دو اگر من بجهم بخت بود چنبر من

همایون در ‫۷ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۹ دی ۱۳۹۶، ساعت ۰۵:۴۸ نوشته:

خر و اسب و گاو اشاره به بخش مادی و جسمانی‌ انسان است در برابر بخش روحانی و معنوی یا مینوی
در شاهنامه فردوسی پهلوان همواره با اسب خود همراه و برای کار‌های خود به آن نیازمند است که همانا بخشی از نیرومندی و توانمندی اوست که همراه دیگر ویژگی‌‌ها مانند میهن دوستی‌ و شادکامی و فره ایزدی و پشتیبانی سیمرغی او را در هفت خوان زندگی‌ به پیش می‌‌راند و تنها از اژدها به مثابه بخش منفی انسان یاد می‌‌شود
در ماهنامه یا مثنوی جلال دین این بخش جسمانی‌ بسیار گسترده تر مورد بررسی قرار می‌‌گیرد از گاو و خر و روباه و گرگ و گاه از پرندگان مانند کلاغ و بلبل و مرغابی و خروس بصورت ویژگی‌‌های منفی و از شتر و پیل و باز و لک لک و هد هد و دیگران بصورت مثبت و برتر بهره می‌‌برد و با هر کدام ویژگی‌ خاصی‌ را بیان می‌‌دارد
برخی با تفسیر‌های خود ساخته به دنبال یک فرمول ساده میگردند تا همه رازورزی‌های پر ارزش و یگانه جلال دین را یک کاسه کنند و آنرا همیشه با همان فرمول به شنونده ارائه کنند و هم کار خود را و هم کار بقیه را ساده نمایند و به این صورت طرفداران زیادی هم به هم می‌‌زنند و بازار گرمی‌ هم پیدا می‌‌کنند و عرفان ویژه خود را با نام خود اختراع و معروف می‌‌سازند
ظرایف و لطائف و ریزه کاری‌ها و شیرین کاری عشق را شنیدن و خو گرفتن با آن است که اندک اندک مستی کردن را به ما می‌‌آموزد هر چند هر گونه تلاشی در این راه به هر حال خالی‌ از فایده نیست
خر گاه ‌گم می‌‌شود و آدم احساس خوبی‌ دارد و گاه همین خر حلقه‌ای از طلا با خود درد که انسان به خاطر آن‌ طلا خر خود را نگاه میدارد
گاه هم انسانی‌ که خر خود را از دست داده باز به بازار می‌‌رود و پول می‌‌دهد و خر دیگری می‌‌خرد
پس کار به سادگی‌ نیست که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل ها
چرا چون بزرگی‌ انسان حد و مرزی ندارد

بزرگمهر در ‫۱ سال و ۱۱ ماه قبل، چهارشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۳۴ نوشته:

همایون عزیز، سلام

بر عکس مثنوی مولانا که شرح وتفسیرهای نسبتاً زیادی از آن در دست است، من در مورد غزلیات مولانا نتوانستم منبع منسجمی بیابم که که نکات و رموز نهفته در استعارات و معماهای زیبا و پر معنای آنها را بنمایاند.

گاهاً خیلی هم نا امید شدم از بزرگانی چون اساتید شفیعی و زمانی....که انتظارات را برآورده نکردند و البته ادعایی هم نکرده بودند. همه کم و بیش میدانیم حضرت مولانا در چه شرایطی این افکار را بروز داده است، بنظر میرسد هیچگاه قصد قلمفرسایی و یا ابراز وجود ادبی نداشته است، بهمین جهت با ابزار ادیبانه نمیتوان به شکار گوهرهایی رفت که در دریای دیوان کبیر نهفته است و به نظر حقیر تنها با نگاه عارفانه و درک اصولی که مولانا در نوشته‌های خود بروز داده باید به آن پرداخته شود، ومتاسفانه چنین اثری نیافتم.

می‌خواستم از شما درخواست کنم اگر منابعی مورد نظرتان است که میتواند راه گشا باشند بفرمایید تا مورد استفاده قرار گیرد و موجب خیر و سپاسگزاری باشد.

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	همرسانی متن شعر جاری در گنجور
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

ورود به گنجور

غزل شمارهٔ ۱۸۱۳