گفت قایل در جهان درویش نیست
ور بود درویش آن درویش نیست
هست از روی بقای ذات او
نیست گشته وصف او در وصف هو
چون زبانهٔ شمع پیش آفتاب
نیست باشد هست باشد در حساب
هست باشد ذات او تا تو اگر
بر نهی پنبه بسوزد زان شرر
نیست باشد روشنی ندهد ترا
کرده باشد آفتاب او را فنا
در دو صد من شهد یک اوقیه خل
چون در افکندی و در وی گشت حل
نیست باشد طعم خل چون میچشی
هست اوقیه فزون چون برکشی
پیش شیری آهوی بیهوش شد
هستیاش در هست او روپوش شد
این قیاس ناقصان بر کار رب
جوشش عشقست نه از ترک ادب
نبض عاشق بی ادب بر میجهد
خویش را در کفهٔ شه مینهد
بیادبتر نیست کس زو در جهان
با ادبتر نیست کس زو در نهان
هم بنسبت دان وفاق ای منتجب
این دو ضد با ادب با بیادب
بیادب باشد چو ظاهر بنگری
که بود دعوی عشقش همسری
چون به باطن بنگری دعوی کجاست
او و دعوی پیش آن سلطان فناست
مات زید زید اگر فاعل بود
لیک فاعل نیست کو عاطل بود
او ز روی لفظ نحوی فاعلست
ورنه او مفعول و موتش قاتلست
فاعل چه کو چنان مقهور شد
فاعلیها جمله از وی دور شد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بررسی مفاهیم درویشی و عشق در عرفان میپردازد. شاعر به این نکته اشاره میکند که درویشی واقعی وجود ندارد و اگر هم باشد، ویژگیهایش واقعی نیستند. او به تشبیههایی از انرژی و وجود میپردازد، نشان میدهد که وجود چیزی در حضور آفتاب امکانپذیر نیست و در واقع، ذات حقیقی فقط باید در وجود خداوند جستجو شود.
سپس به مقایسه بیادبی و ادب در عشق اشاره میکند و میگوید که در عشق واقعی، ادعاها و احساسات سطحی نه تنها در ظاهر که در باطن باید مورد بررسی قرار گیرند. عشق حقیقی فراتر از نشان دادن سطحی احساسات است و در بطن آن، تعلق و وابستگی به وجود خداوند وجود دارد.
در نهایت، شاعر به این نکته اشاره میکند که در عالم وجود، بسیاری از چیزها فاعل نیستند و در واقع بر اساس کلمات و معانی، مقهور و مفعول هستند. عشق و درویشی را باید از منظر عمیقتری درک کرد و نه تنها بر اساس ظاهر.
هوش مصنوعی: او میگوید که در این دنیا درویشی وجود ندارد، و اگر هم کسی به نام درویش باشد، واقعاً درویش نیست.
هوش مصنوعی: وجود او از ذاتش ناشی میشود و این ویژگیها از خود او نیستند، بلکه تحت تاثیر هستی او به وجود آمدهاند.
هوش مصنوعی: شمع در برابر آفتاب نمیتواند نور خود را نشان دهد و به همین دلیل، وقتی آفتاب در میتابد، شمع به طور طبیعی خاموش است. در اینجا، وجود شمع در مقابل آفتاب بیفایده به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: وجود او همیشه پایدار است و اگر تو بر او فشار بیاوری، آنچه از او خارج میشود مانند شرر آتش میسوزاند.
هوش مصنوعی: اگر نباشد نور، چیزی به تو نمیتابد و آفتاب تنها بر کسانی که وجود دارند، نور میافشاند.
هوش مصنوعی: وقتی تو یک اوقیه عسل را در دو صد من شکر بیندازی و به خوبی مخلوط کنی، تبدیل به یک مایع جدید خواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر طعم عشق را بچشی، هیچ چیز دیگری شبیه آن نیست، اما اگر بخواهی بیشتر از آن بگیری، احساسات و تجربیات دیگری به سراغت میآید.
هوش مصنوعی: در برابر قدرت و شجاعت شیر، آهو بیخبر و بیهوش شده است و وجودش در سایهی او محو شده است.
هوش مصنوعی: این نوع ارزیابی نادرست از کار خدا به خاطر عشق و شور است، نه به دلیل بیاحترامی.
هوش مصنوعی: عشق پرشور و بیپروا به شدت احساساتش را نشان میدهد و در برابر معشوق خود، همه چیز را در اختیار او میگذارد.
هوش مصنوعی: هیچکس در دنیا بیادبتر از او نیست و در عین حال، هیچکس باادبتر از او هم نیست.
هوش مصنوعی: در این دو گروه متضاد، ادب و بیادبی، ارتباطی وجود دارد که نشاندهنده تفاوتهای بنیادین آنهاست. این تفاوتها در واقع میتواند به ما کمک کند تا بیشتر به ارزشهای انسانی پی ببریم و بفهمیم که هر یک از این ویژگیها چه اثراتی در زندگی افراد میگذارد.
هوش مصنوعی: اگر فقط به ظاهر کسی نگاه کنی و از عشق او قضاوت کنی، نشاندهندهی بیادبی تو خواهد بود.
هوش مصنوعی: زمانی که به عمق وجود نگاه کنی، ادعاها به کجا میروند و این ادعاها پیش آن پروردگار نابود خواهند شد.
هوش مصنوعی: اگر زید فاعل بود، شگفتزده میشد، اما زید فاعل نیست و به همین دلیل بیفایده است.
هوش مصنوعی: او به ظاهر و از نظر زبانشناسی فاعل است، اما در واقع او مفعول است و مرگ او قاتل به حساب میآید.
هوش مصنوعی: فاعل چنان تحت تأثیر قرار گرفته که همه چیز از اطراف او دور شده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۷ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.