دو چیز مایه ی عشرت بود، علی التّحقیق
وصال یار موافق، وصل جام رحیق
وصول جام رحیق است، آیت دولت
وصال یار موافق، سعادت و توفیق
به سالخورده می ناب و خورد سال نکار
دهم هر آن چه مرا هست، از جدید و عتیق
رموز غیب بخوانم، زخط روشن جام
زلعل دوست کنم درک نکته های دقیق
مرا زخاصیت لعل دوست، شد معلوم
نگین خاتم جم بوده لاله رنگ عقیق
کنار سبزه به نوشم، به نغمه ی دف و چنگ
بیاد لعل لب دوست، باده ی چو عقیق
هر آن که موسم گل بگذرد زشاهد گل
اگر فلاطون باشد، تو می کُنش تَحمیق
همان تصور بی جا است ترک یار مدام
که هیچ عقل سلیمش نمی کند تصدیق
برای روشنی دیده، حرز جان سازم
گرم به دست فتد خاک پای یار شفیق
زنقد جان گهری نیست چون گرامی تر
به شوق دل کنمی جان نثار راه رفیق
به یادگار حدیثی بگویمت، بشنو
که یاد دارم از ناصحی شفیق و صدیق
دل شکسته بدست آر، اگر خدا طلبی
که این مقام بود جای حق، نه بیت عتیق
جزای کرده ی خود هرکسی چو خواهد دید
تو را چه کار که آن مؤمن است و آن زندیق
حدیث عقل بر عاشقان چنان باشد
که در شریعت فتوای مُفتی زندیق
طریق صدق و ارادت طلب که راه نجات
طریق بندگی او بود، علی التّحقیق
بود سلامت دست و زبان، مسلمانی
نمود پیر خرابات، این سخن تحقیق
حذر نمای زدیوان آدمی صورت
که قاطعان طریقند و قائدان فریق
طریق پیروی شاه دین ز دست مده
که راه کعبه ی قُرب است این خجسته طریق
خدیو خطه ی امکان شهنشه کونین
که با فلک نتوان کرد، درگهش تطبیق
پناه کون و مکان نوح وقت فلک نجات
که کائنات به بحر عطای او است غریق
ولی قائم بالسیف، حجت موعود
امام عصر ولی الاه خضر طریق
به غیر اینکه سزا نیست ذات حقش خواند
هرآن چه عرضه کنم در ثنای او است حقیق
مثال هستی کونین در بر ذاتش
مثال هستی قطره است، نزد بحر عمیق
پی سعادت جاوید نامه ی اعمال
«محیط» داد زمدح و ثنای شه تنمیق
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به دو موضوع عشق و خمر پرداخته است. شاعر میگوید که وصال یار و نوشیدن شراب هر دو مایهی خوشبختی هستند. او به زیبایی و لذتهای زندگی اشاره میکند و میگوید که از رموز زندگی و تجربههایش میتواند درس بگیرد. همچنین به اهمیت عشق واقعی و وفاداری به دوست تاکید میکند و اینکه در مسیر عشق و ارادت به خدا، ارزش واقعی زندگی را باید شناخت. در نهایت، شاعر نسبت به پیروی از راه راست و بندگی خدا هشدار میدهد و از اهمیت درک عمیق واقعیتهای معنوی صحبت میکند.
هوش مصنوعی: دو چیز حقیقتاً مایهی خوشی و لذت هستند: یکی دوستی و وصال با محبوب و دیگری نوشیدن شراب ناب.
هوش مصنوعی: رسیدن به جام خوشبختی، نشانهای از شادی و موفقیت در ارتباط با یار دلخواه است. این لحظه، بیانگر موفقیت و سعادت در زندگی است.
هوش مصنوعی: من به پیران حکمت و تجربه، و به جوانان بیتجربه، هرچه که دارم از چیزهای نو و کهنه را میدهم.
هوش مصنوعی: من میتوانم اسرار پنهان را درک کنم و با روشنایی نوشتار، زیبایی جام آن دوست را به تصویر بکشم و نکات ظریف و با معنا را دریافت کنم.
هوش مصنوعی: از ویژگیهای خاص دوست، برایم روشن شد که سنگی که در انگشتر جمشید بوده، رنگی مانند لاله و عقیق دارد.
هوش مصنوعی: در کنار سبزه، در حالی که به صدای دف و چنگ گوش میدهم، به یاد لبهای سرخ دوست، شراب به رنگ عقیق مینوشم.
هوش مصنوعی: هر کسی که بهار و فصل گل را از دست بدهد، حتی اگر از نظر علمی بزرگ و باهوش باشد، باز هم نمیتواند از زیباییها و لذتهای آن فصل بهرهمند شود و این نشاندهنده احمق بودن اوست.
هوش مصنوعی: تصور همیشه جدایی از یار، یک خیال بیهوده است که هیچ عقل سلیمی نمیتواند آن را بپذیرد.
هوش مصنوعی: برای اینکه چشمانم روشن شود، یک دعا و حفاظ میسازم. اگر غبار پای دوست مهربانم به دستم بیفتد، این را گرامی میدارم.
هوش مصنوعی: هیچ چیز ارزشمندتر از عشق و دوستی وجود ندارد، بنابراین با تمام وجود و از روی عشق، جانم را در راه دوستی فدای یاران میکنم.
هوش مصنوعی: به یادداشتی از سخنی به تو میگویم، گوش کن که من از یک مشاور دلسوز و دوستداشتنی به خوبی یاد دارم.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی به مقام و جایگاهی نزدیک خداوند برسی، باید دل شکسته داشته باشی، زیرا این مقام مربوط به حقیقت است و نه به مکانهای قدیمی و مادی.
هوش مصنوعی: هر کسی باید عاقبت کار خود را ببیند، اما تو چه نیازی به این کار داری؟ آن مؤمن و آن زندیق (کافر) هر کدام پاداش و جزای خود را خواهند داشت.
هوش مصنوعی: عقل در مورد عاشقان به گونهای صحبت میکند که مانند فتوای یک مفتی بیدین در شریعت است.
هوش مصنوعی: راه راست و صادقانهای که باید دنبال کرد، به یقین همان راه نجات و عبودیت خداوند است.
هوش مصنوعی: در اینجا بیان شده که سلامت و درستی دست و زبان، نشانه واقعی مسلمانی است که یک فرد باتجربه و آگاه در جامعه به آن اشاره میکند. این سخن نشاندهنده ی حقیقت است.
هوش مصنوعی: از افراد و ستمگرانی که به شکل انسان هستند، دوری کن، زیرا آنها رهبران نادرستی هستند که افراد را به بیراهه میبرند.
هوش مصنوعی: راه و روش پیروی از ولی و پیشوای دین را از دست ندهید، زیرا این مسیر، راهی است به سوی کعبهٔ نزدیک شدن به خدا که بسیار مبارک و خوشخیم است.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف عظمت و شکوه خداوند میپردازد که در جایی که امکان وجود دارد، سلطنت و فرمانروایی او بر کائنات قرار دارد. بیان میشود که هیچ چیز دیگری نمیتواند با مقام و منزلت او مقایسه شود و درگاه او به همه چیز سر و سامان میدهد.
هوش مصنوعی: نوح، پناهگاه همه موجودات در زمان طوفان است، چون دریا به لطف او غرق شدهاند.
هوش مصنوعی: امام مهدی (عج) به عنوان ولی و پیشوای زمان، با شمشیر عدالت خود به دین و حق باز خواهد گشت و راه هدایت را روشن خواهد کرد.
هوش مصنوعی: به جز اینکه شایسته نیست که ذات خداوند را به نام بخوانیم، هر چیزی که در مدح و ثنای او ارائه کنم، حقیقتاً حق است.
هوش مصنوعی: وجود دنیا مانند قطرهای است در دریا، که خود در ذات آن دریا وجود دارد و معانی عمیقتری را در بر دارد.
هوش مصنوعی: در جستجوی خوشبختی ابدی، نوشتهای از اعمال خوب و سخنانی درباره ستایش و تعریف از پادشاه را به محیط میفرستد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
فریفت یار شکربار من مرا به طریق
که شعر تازه بگو و بگیر جام عتیق
چه چاره آنچ بگوید ببایدم کردن
چگونه عاق شوم با حیات کان و عقیق
غلام ساقی خویشم شکار عشوه او
[...]
اگر تو جهد کنی با تو می رود توفیق
رفیقِ راه تو توفیق به علی التحقیق
اگر مشاهده خواهی برو مجاهده کش
به پایِ جهد میسّر شده ست قطعِ طریق
سفینه واسطه ی مَخلص است بی ملاّح
[...]
دلم ببوسه شکر خواست زآن لب چو عقیق
ولیک نیست مرا دولت و ترا توفیق
بکارگاه جمال تو در همی سازند
سمن ببوی بنفشه شکر برنگ عقیق
مدام مستم چون ریخت ساقی جنت
[...]
مقامِ امن و مِیِ بیغَش و رَفیقِ شَفیق
گَرَت مُدام مُیَسَّر شود زِهی توفیق
جهان و کارِ جهان جمله هیچ بَر هیچ است
هزار بار من این نکته کردهام تحقیق
دریغ و دَرد که تا این زمان ندانستم
[...]
به وقت گل چو به کف برنهی شراب رحیق
بنوش جام مروّق به یاد لعل رفیق
بیار ساقی گلرخ می خمار شکن
به بوی مشک و صفای گلاب و رنگ عقیق
صفای دل می صافیست بار ها گفتم
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.