گنجور » خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۶۸

نگین شکروی در ‫۱۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۲۰ مهر ۱۳۸۷، ساعت ۰۸:۱۵ نوشته:

منظور , پنج حس و چهار عنصر است.

reply flag link

محمدرضااحمدی در ‫۱۴ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۲۱ خرداد ۱۳۸۹، ساعت ۰۱:۳۴ نوشته:

مصرع اخر/درگذربودن ماوفهم حقیقت را توصیه میفرمایند

reply flag link

محسن در ‫۹ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۳ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۷:۴۵ نوشته:

در برخی متون مصرع سوم اینگونه است:
خاکیم همه چنگ بساز ای مطرب

reply flag link

محمدرضا صادق نیا در ‫۸ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۴ دی ۱۳۹۴، ساعت ۲۳:۰۲ نوشته:

در برخی متون مصرع سوم اینگونه نیز آمده ست:
خاکیم بزن زخمه به تار ای ساقی

reply flag link

محمد علی در ‫۷ سال قبل، یکشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۶، ساعت ۲۰:۴۵ نوشته:

1-حدیث پنج و چهار ، کنایه به عملکرد عقلگرایانه و حسابگرانه آدمیست؛ یک مشکل و صد هزار مشکل که در مصرع دوم آمده هم نوعی حسابگریست. شاعر پرسش میکند اما با پرسشش بر مخاطب می تازد؛نهیب می زند.در مصرع اول بیت دوم، کلمه ی چنگ ایهام دارد؛ یعنی دو معنی دارد و صنعت ایهام یکی از آرایه های ادبیست؛ طبعا مصرع یاد شده دو معنی پیدا می کند.چنگ، یکی به معنی چنگال دست آدمیست ؛آدمی را به خاک تشبیه کرده؛خاک نماد بی ارزش و بی چیز بودن است می گوید ای ساقی ما همه ی آدمیان خاک هستیم و خاک را چنگ بزن و در مشت خود گیر و بر باد بده این مشت خاک را.
2-آیا تاکنون به بیابان و شن زار رفته اید ؟ تصور کنید در آنجا مشتی خاک برداشته اید و آن را بر باد داده اید . چنگ زدن خاک و بر باد دادن آن نشان از نابودی و پوچیست . این صنعت ادبی تصویر سازی است ( ایماژ ) . کلمه ی باد و تشبیه آدمی به آن ، این تصویر سازی را تکمیل میکند .
و اما معنی دوم چنگ که نوعی ابزار موسیقی است ؛ ( او چنگ برگرفت و در پرده ی عشاق این قصیده آغاز کرد . . . رودکی ؛ یا مولوی : ما چو چنگیم و نوا در ما ز توست ، زاری از ما ، نی ، تو زاری می کنی ) .
چنگ بساز یعنی ، چنگ را برگیر و بنواز که ما همچون خاک بی ارزشیم و عقل و حساب و کتاب را به کناری بنه ؛ ما همچون باد درگذریم ؛ شراب بیاور برایمان تا مست شویم و از خود بیخود ؛ تا این توهم عقلانیت ( حدیث پنج و چهار ) را فراموش کنیم.
3 - براستی کدامین برداشت از"چنگ ساختن" با مفهوم رباعی یادشده متناسب است ؟
در کنار هم آمدن "خاک"، "چنگ" و" باد "،برداشت نخست را به ذهن رهنمون می کند. واژه ی "باده" در مصرع پایانی، چنگ موسیقی و معنی دیگر را تناسبی است؛ در مجلس باده گساری ،ساقی باده پیش می آورد و دیگران باده پیمایی می کنند، چنگ نواخته می شود و حضار بر باد فنا می روند و حساب و کتاب فراموششان می شود(می،خور که ز دل قلت و کثرت ببرد---و اندیشه ی هفتاد و دو ملت ببرد/پرهیز مکن ز کیمیایی که از او، یک جرعه خوری، هزار علت ببرد ؛ خیام ) . هم از این روست که صنعت پیش گفته را ایهام تناسب نامیده اند.

reply flag link

حسین ش در ‫۴ سال و ۹ ماه قبل، جمعه ۲۵ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۲۸ نوشته:

جناب محمد علی ممنون برای تفسیر بسیار خو بتان. تنها نکته ای را که من دوست دارم اضافه کنم در بیت اول است. به نظر من منظور این است. تا کی بنشینیم و در باره پنج حس (بویایی-چشایی- لمسی-شنوایی و بینایی) و چهار عنصر (آب-خاک-آتش و هوا) صحبت کنیم. مشکل چه یکی باشد چه صد هزار.

reply flag link

احمد نیکو در ‫۴ سال و ۶ ماه قبل، جمعه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۴:۲۶ نوشته:

عبارت مصراع سوم:

خاکیم همه چنگ بزن ای مطرب

reply flag link

xfanex در ‫۴ سال و ۲ ماه قبل، چهارشنبه ۵ شهریور ۱۳۹۹، ساعت ۲۲:۲۵ نوشته:

چرا اینقدر تفسیر میکنید بابا شماها
خاکیم همه چنگ
یعنی همه در چنگ خاک هستیم و میمیریم
بساز ای ساقی یعنی ساقی حال خراب ما رو خوب کن
دیگه چرا 500 تا خط توضیح الکی میدید خب
همیشه رو بیارید به ساده گرایی

reply flag link

امیر م در ‫۲ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۵۲ پاسخ داده:

هم تحلیلت اشتباهه هم سطح پایین حرف میزنی هم سواد خوندن نوشتن تحلیل رو نداری

reply flag link

علی در ‫۴ سال و ۲ ماه قبل، دوشنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۹، ساعت ۲۲:۴۱ نوشته:

منظور از یک مشکل هم همون مرگه

reply flag link

احمدآرام نژاد در ‫۳ سال و ۸ ماه قبل، پنجشنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۹، ساعت ۱۶:۱۸ نوشته:

درود وعرض ادب:
هم قافیه نبودن مصرع سوم با بقیه مصراعها ایراد نیست اما اگر اتفاق بیفتد شعر را بسیارزیباترخواهدکرد

reply flag link

آصف در ‫۳ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۵ اسفند ۱۳۹۹، ساعت ۱۹:۵۲ نوشته:

با سلام در برخی متون چنین آمده است
خاکیم بزن نغمه به تار ای مطرب ...

reply flag link

حبیب شاکر در ‫۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۳، ساعت ۱۴:۰۹ نوشته:

سلام بر همراهان نیک سیرت

تا چند اسیر کم و بیشی عاقل

با بیش خوش و ز کم پریشی عاقل

آبت چو گذشت ز سر ،چه صد یا سه وجب

صد نوش پرد ز درد نیشی عاقل

تشکر از همه دوستان

reply flag link

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	لغزش به بخش حاشیه‌های شعر
	لغزش به بخش تصاویر نسخه‌های خطی، چاپی و نگاره‌های هنری مرتبط با شعر
	لغزش به بخش ترانه‌ها و قطعات موسیقی مرتبط با شعر
	لغزش به بخش شعرهای هم‌آهنگ
	لغزش به بخش خوانش‌های شعر
	لغزش به بخش شرح‌های صوتی
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	به اشتراک‌گذاری متن شعر جاری در گنجور
	مشابه‌یابی شعر جاری در گنجور بر اساس وزن و قافیه
	مشاهدهٔ شعر مطابق قالب‌بندی کتاب‌های قدیمی (فقط روی مرورگرهای رومیزی یا دستگاه‌های با عرض مناسب)
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

وزن:	مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری:	رباعی
منبع اولیه:	ویکی‌درج

ورود به گنجور

رباعی شمارهٔ ۱۶۸