ای بلخیک سقط چه فرستی به شهر ما
چندین سقاطهٔ هوس افزای عقل کاه
آئی چو سیر کوبهٔ رازی به بانگ و نیست
جز بر دو گوپیازهٔ بلخیت دستگاه
دیگ هوس مپز که چو خوان مسیح هست
کس گوپیازهٔ تو نیارد به خوان شاه
بد نثری و رسائل من دیده چند وقت
کژ نظمی و قصائد من خوانده چندگاه
زرنیخ زرد و نیل کبود تورا ببرد
گوگرد سرخ و مشک سیاه من آب و جاه
آری در آن، دکان که مسیح است رنگرز
زرنیخ و نیل را نتوان داشت پیش گاه
سحر زبان سامری آسای من بخوان
وحی ضمیر موسوی اعجاز من بخواه
عقدی ببند ازین گهر آفتاب کان
دری بدزد ازین صدف آسمان شناه
موی تو چون لعاب گوزنان شده سپید
دیوانت همچو چشم غزالان شده سیاه
باری ازین سپید و سیاه اعتبار گیر
یا در سیه سپید شب و روز کن نگاه
پس ... نهای و گرچه چو ... کلاه دار
کز دست جهل تو به در ... نهم کلاه
خاقانی و حقایق طبع تو و مجاز
اینجا مسیح و طوبی و آنجا خر و گیاه
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به طعنه و کنایه به ورود فردی از بلخ به شهرش اشاره میکند و از او میخواهد که توجهش را به مسائلی فراتر از تمایلات دنیوی معطوف کند. او به تمایز میان هنر واقعی و سطحینگری اشاره میکند و از عدم پذیرش ارزش واقعی در دنیای مادی سخن میگوید. همچنین به زیباییها و ناپایداریهای زندگی و هنر پرداخته و این نکته را یادآور میشود که باید به عمق و حقیقت بپردازیم، نه به ظاهر و زرق و برق. شعر با نگاهی انتقادی به وضعیت فرهنگی و هنری جامعه و جهل و نادانی افراد پایان مییابد.
هوش مصنوعی: ای بلخ، تو چه فرستندهای که به شهر ما فرستادهای، اینهمه نادانی و هوسهای بیهوده که عقل را زایل میکند.
هوش مصنوعی: وقتی که به حقیقتی عمیق و راز و رمزی میرسیم، فقط صدای آن را میشنویم و هیچ چیز دیگری جز دو گوپیاز در بلخ نیست که به ما نشان میدهد.
هوش مصنوعی: به این معنی است که در آرزوها و خواستههای خود افراط نکن، زیرا آنچه به نظر میرسد ارزشمند و پرارزش است، ممکن است در واقعیت در دسترس نباشد و دیگران نیز نمیتوانند خواستههای تو را برآورده کنند. در نتیجه، نسبت به آرزوهایت باید واقع بین باشی و فراموش نکنی که ممکن است آنچه میخواهی به سادگی قابل دسترسی نباشد.
هوش مصنوعی: مدتیست که نوشتههای بد و پیامهایم را دیدهام و مدتیست که شعرهای من را با نظم ناقص خواندهام.
هوش مصنوعی: زرنیخ زرد و نیل کبود تو را به خود میکشد، همانطور که گوگرد سرخ و مشک سیاه، من را به دنیا و مقام میآورد.
هوش مصنوعی: در آن مکان، جایی که مسیح حضور دارد، نمیتوان رنگهای زرد و نیلی را در برابر او به نمایش گذاشت.
هوش مصنوعی: در صبح زود، زبان ساده و شیرین من را بشنو که مانند سامری در خدمت شماست و از من خواسته کن تا تو را با معجزههای بزرگم آشنا کنم که شبیه به وحیهای موسیست.
هوش مصنوعی: عقدی برقرار کن از نوری که چون خورشید میدرخشد، زیرا آن نور میتواند از صدف آسمان دری را به سرقت ببرد.
هوش مصنوعی: موهای تو مانند لعابی سفید و درخشان شده است و چشمانت مانند چشمان سیاه غزالها زیبا و دلربا شده است.
هوش مصنوعی: از این تضاد بین روشنی و تاریکی برای خود ارزشی به دست بیاور، یا در این سیاهی و روشنی، نگاهی جدید به زندگیات بینداز.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که حتی اگر انسان به لحاظ ظاهری موجه و باوقار باشد، در صورت داشتن جهل و نادانی، آن وقار و ارزش از بین میرود. به عبارتی دیگر، دانایی و آگاهی واقعی است که شخصیت فرد را میسازد، نه ظواهر بیرونی یا مقام اجتماعی. اگر فردی به خاطر نادانیاش خود را در معرض قضاوت نادرست قرار دهد، حتی شیکترین کلاه یا لباس هم نمیتواند او را از عواقب نادانیاش حفظ کند.
هوش مصنوعی: خاقانی و حقایق درون تو همچون مسیح و درخت طوبی هستند، در حالی که در اینجا نمادهایی مانند خر و گیاه وجود دارند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
من موی خویش را نه از آن می کنم سیاه
تا باز نوجوان شوم و نو کنم گناه
چون جامهها به وقت مصیبت سیه کنند
من موی از مصیبت پیری کنم سیاه
ای نیکخوی مردم ای نیک خوی شاه
تو نیکخواه شاه و ترا بخت نیکخواه
اندر میان رزم نمانی مگر بشیر
اندر میان بزم نمانی مگر بماه
هم آلت نبیدی و هم آلت سلاح
[...]
ای روی تو به خوبی افزون ز مهر و ماه
بهرام روز باده بهرام رنگ خواه
اندوه این جهان مخور ای ماه شاد باش
کامروز شادمانست از تخت و تاج شاه
افروخته ست طبعش و افراخته محل
[...]
ای یک غلام تو به گه حرب صد سپاه
اندر جوار جاه تو اسلام را پناه
مقبلترین عالمی و طالع تو را
هشت آسمان معسکر و هفت اختران سپاه
موج سخاوت تو رسیده به شرق و غرب
[...]
چون در هوای دل تن من گشت پادشاه
آمد به پیش سینه من از سفه سپاه
لشکرگه سفاهت من عرضه داد دیو
من ایستاده همبر عارض بعرضه گاه
دیو سیه گلیم بران بود تا کند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.