گنجور

 
افسر کرمانی

خط نیست ز آیینه روی تو پدیدار

از آه دل سوختگان یافته زنگار

در گلشن روی تو، نه این دانه خال است

زنگی بچه ای آمده در روم گرفتار

تیر مژه از چیست بر ابروی کمانت

چشم تو اگر نیست چو ترکان کماندار

بر داغ دل کیست که در آتش رویت،

بگذاشته ای حلقه ای از طره طرار

این نقش دهان است به رخسار تو یا آنک،

در دایره حسن بود نقطه پرگار

در آئینه دیده ما مردمک چشم،

عکسی است که گردیده ز خال تو پدیدار

دل را سر و کاری است به چشم تو و مشکل

کافتاده کنون حاجت بیمار به بیمار

تا زلف شبه گون به رخ ای ماه فکندی

روزم همه گردید سیه همچو شب تار

ما بی تو چسان زیست توانیم در این شهر

اکنون که تو بر بسته ای از بهر سفر بار

دارای جهاندار علی ای که نهم چرخ

در قلزم جودش چو حبابی است نگونسار

این جرم منور که مسمی است به خورشید

آمد بدر خرگه اجلال تو مسمار

گر طوف حریمت نبدی مقصد گردون

بر مرکز غبرا، نزدی دور چو پرگار

کی از عدم این قافله آمد سوی امکان

مهر تو نمی بود اگر قافله سالار

جز از تو نوا نشنودم گوش به عالم

زیرا که توئی نائی و عالم همه نیزار

عکسی بود از شمسه ایوان جلالت

خورشید، که رخ تافته ز این گنبد دوار

جان دادن در پای تو امری است چه آسان

دل بردن از دست تو، کاری است چه دشوار

 
 
 
رودکی

ای عاشق دل داده بدین جای سپنجی

همچون شمنی شیفته بر صورت فرخار

امروز به اقبال تو، ای میر خراسان

هم نعمت و هم روی نکو دارم و سیار

درواز و دریواز فرو گشت و بر آمد

[...]

کسایی

مدحت کن و بستای کسی را که پیمبر

بستود و ثنا کرد و بدو داد همه کار

آن کیست بدین حال و که بوده است و که باشد ؟

جز شیر خداوند جهان ، حیدر کرّار

این دین هدی را به مثل دایره‌ای دان

[...]

فرخی سیستانی

ای آنکه همی قصه من پرسی هموار

گویی که چگونه ست بر شاه تراکار

چیزیکه همی دانی بیهوده چه پرسی

گفتار چه باید که همی دانی کردار

ور گویی گفتار بباید ز پی شکر

[...]

مشاهدهٔ ۸ مورد هم آهنگ دیگر از فرخی سیستانی
ناصرخسرو

این زرد تن لاغر گل خوار سیه سار

زرد است و نزار است و چنین باشد گل خوار

همواره سیه سرش ببرند از ایراک

هم صورت مار است و ببرند سر مار

تا سرش نبری نکند قصد برفتن

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از ناصرخسرو
منوچهری

هنگام بهارست و جهان چون بت فرخار

خیز ای بت فرخار، بیار آن گل بی‌خار

آن گل که مر او را بتوان خورد به خوشی

وز خوردن آن روی شود چون گل بربار

آن گل که مر او را بود اشجار ده انگشت

[...]

مشاهدهٔ ۴ مورد هم آهنگ دیگر از منوچهری
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه