مکن از تلخ‌کامان شِکوِه گر شیرین‌سخن باشی
به عریانی بساز ار باهنر هم پیرهن باشی
زیان‌هایی که از راه سخن دیدی اگر گویی
دلا همچون جرس باید که دائم در سخن باشی
بکن بنیاد بیت و سیل شو کاخ سخن‌ها را
چو از این شیوه دایم ساکن بیت‌الحزن باشی
درین مکتب سواد صفحه دانش مکن روشن
سیه‌روز و سیه‌بخت ار نخواهی همچو من باشی
بت خود ساختی یک چند دانش را چه گل چیدی
برای امتحان خواهم دو روزی بت‌شکن باشی
به پای خویش آخر تیشه خواهی زد به ناکامی
اگر در زور بازوی هنر چون کوهکن باشی
به خلق احسان کن و چشم از تلافی پوش می‌باید
به کس راحت رسان بی‌عوض چون بادزن باشی
چنان بر خویشتن اندوه غربت را گوارا کن
که مانند گهر بیزار از یاد وطن باشی
در اینجا چشم‌ها تنگ است، نتوان خودنما بودن
به آن دنیا فکن خواهی اگر خونین‌کفن باشی
کلیم از منت غمخواری یاران شوی فارغ
ز داغ تازه گر مرهم نه زخم کهن باشی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان نکاتی در مورد سخن گفتن و وضعیت انسانی می‌پردازد. شاعر به شنونده توصیه می‌کند که از شکایت و گله‌گزاری پرهیز کند و با هنر و زیبایی، خود را به دنیا معرفی کند. او اشاره می‌کند که اگر مشکلاتی را تجربه کرده‌ای، نباید آنها را بیان کنی و باید همواره در تلاش برای سخن گفتن و ایجاد زیبایی باشی.
شاعر همچنین یادآور می‌شود که باید در زندگی و در روابط با دیگران نیکوکار بود و از انتقام‌جویی پرهیز کرد. او به این نکته اشاره می‌کند که باید از غم غربت دوری کرد و آن را پذیرفت، و در نهایت به خود یادآوری می‌کند که در دنیای مادی نباید خود را به نمایش گذاشت و باید از غم‌ها و مشکلات رها شد.
در کل، شعر به دنبال ایجاد روحیه امیدوارانه و پذیرش واقعیت‌های زندگی است و به اهمیت سخن، هنر و روابط انسانی اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: اگر با افرادی که همیشه بدبین و ناامید هستند، صحبت می‌کنی، نباید شکایت کنی، چون اگر خودت سخن خوشی داری، از آن استفاده کن. همچنین، اگر دارای هنری هستی، برهنه بودن از آن هنر نباید تو را نگران کند.
هوش مصنوعی: اگر ضررهایی از طریق صحبت کردن متحمل شده‌ای، باید بدان که مانند زنگی که پیوسته صدا می‌دهد، باید همیشه در گفتار خود فعال و حاضر باشی.
هوش مصنوعی: بنیاد خود را قوی بساز و با قدرت به عرصه سخن وارد شو، چرا که اگر چنین کنی، همیشه در جایگاه اندوه و غم نخواهی بود.
هوش مصنوعی: در این مدرسه، اگر می‌خواهی از دانش بهره‌مند شوی، باید حواست باشد که مانند من دچار بدبختی و سیه‌روزی نشوی.
هوش مصنوعی: به مدتی مشغول ساختن بت‌های ذهنی خود بودی، اما حالا وقت آن رسیده که از علم و دانش خود بهره‌برداری کنی و خود را آزمایش کنی. شاید مدتی افکار غیر منطقی را رها کنی و به دنباله حقیقت بروی.
هوش مصنوعی: اگر در هنر و خلاقیت خود توانمند باشی و مانند یک کارگر سختکوش عمل کنی، می‌توانی به موفقیت دست پیدا کنی. اما اگر خودت را نادیده بگیری و تلاش نکنі، نتیجه بدی برای خودت رقم خواهی زد.
هوش مصنوعی: به مردم نیکی کن و انتظار پاداش نداشته باش. باید بدون توقع کمک کنی، مانند یک بادزن که به آرامی نسیمی می‌زند.
هوش مصنوعی: چنان خود را به تحمل غم تنهایی عادت بده که مانند جواهری، از یاد وطن دور باشی و از آن متنفر نباشی.
هوش مصنوعی: در اینجا نگاه‌ها محدود و تنگ است، در آن دنیا نمی‌توانی به خودنمایی مشغول باشی، حتی اگر با لباس خونین هم بیایی.
هوش مصنوعی: اگر با مهربانی و حمایت دوستان خود مواجه شوی، می‌توانی از دردها و غم‌های جدید رهایی یابی، به شرطی که در بهبود زخم‌های قدیمی نیز تلاش کنی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ترا با خویش کاری نیست تا با خویشتن باشی
اگر از خود برون آیی همه جان غیر تن باشی
به رغبت اقتدا باید به صاحب عهده ای کردن
نمی دانی که تا با خویش باشی اهرمن باشی
چنان باید اگر داری امید از حق به آمرزش
[...]
نخواهی داشت رنگ از سوختن هم، ای خس گلشن
اگر در آتش بی طالعیها همچو من باشی
ز بوی دلکشت مستی فزاید عندلیبان را
به گل حاجت ندارد باغبان، تا در چمن باشی
گل از شوخی هزاران خنده بر گفتار بلبل زد
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.