گنجور

 
جیحون یزدی

هرآنکه هست چو او سرو نار پستانش

چه احتیاج به سرو است و نار بستانش

جز آن تن بت من اندرون پیراهن

که دیده پیرهنی پر کنند از جانش

مگر که فتنه آفاق زیر دامن اوست

که سر زده همه یکباره از گریبانش

نمی‌خرید زلیخا به هیچ یوسف را

اگر چنین صنمی بود نقش ایوانش

به کفر طره و اسلام چهره فتنه گریست

که باخته دل و دین کافر و مسلمانش

اگر به خادم فردوس چهره بنماید

به دوزخ افکند از خلد حور و غلمانش

سزد به هستی هیچ ار نماید استدلال

که او ز موی میان نازکست برهانش

رواست نالد اگر دل به خواجه زان سر زلف

گر التفات کند قصه پریشانش

سلیل مجد مهین منشی حضور ملک

که هست نام نکو میرزا تقی خانش

خجسته رحمتی از کردگار اخلاقش

بهینه دوره از روزگار دورانش

بر دلش جگر بحر چون که خون گردید

فلکه به طعنه همه نام کرد مر جانش

شبی قمر به درش بوسه زد بدین امید

که روزی اوفتد اندر شمار دربانش

زد آنچنانش بَواب لطمه که هنوز

بود به رخ ز کلف، ردّ حدّ احسانش(؟)

ای آن ستوده که تا ندِ صریر خامه تو

وجود را به عدم برنهاد بنیانش

علو اختر بختت چنان که وقت نگاه

فتد ز فرق، فلک را کلاه کیوانش

به عون عزم تو هاروت یارد از بن چاه

پرد به چرخ و بگیرد ز زهره میزانش

 
 
 
ظهیر فاریابی

ز خواب خوش چو برانگیخت عزم میدانش

مه دو هفته پدید آمد از گریبانش

به روی خویش بیاراست عید گاه و مرا

نمود هر نفسی ماتمی ز هجرانش

فراز مرکب تازی سوار گشت چنانک

[...]

عراقی

صلای عشق، که ساقی ز لعل خندانش

شراب و نقل فرو ریخته به مستانش

بیا، که بزم طرب ساخت، خوان عشق نهاد

برای ما لب نوشین شکر افشانش

تبسم لب ساقی خوش است و خوشتر از آن

[...]

سعدی

خوش است درد که باشد امید درمانش

دراز نیست بیابان که هست پایانش

نه شرط عشق بود با کمان ابروی دوست

که جان سپر نکنی پیش تیربارانش

عدیم را که تمنای بوستان باشد

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سعدی
ناصر بخارایی

صباح عید که برخاست عزم میدانش

چو صبح مطلع خورشید شد گریبانش

بر آمد از دل پر خون عاشقان تکبیر

در آن زمان که بدیدند روی رخشانش

به باد پای روان بر چو آذری بر زین

[...]

جهان ملک خاتون

خوشست درد که باشد امید درمانش

خوشا سری که نباشد به عشق سامانش

وصال کعبه مقصود اگر طلب داری

قدم مزن که نباشد حد بیابانش

دلم رسید به جان و به جان رسید دلم

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از جهان ملک خاتون
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه