جامی
»
هفت اورنگ
»
سلسلةالذهب
»
دفتر اول
»
بخش ۹ - خطاب زمین بوس با ترغیب در رعایت رعایا و شفقت بر عموم برایا
ای به شاهی بلند آوازه
کردی آیین خسروی تازه
دل تو نقد عدل راست محک
نیست چون دال و لام ازو منفک
شد چو با عین عاطفت دل تو
متصل عدل گشت حاصل تو
حق ز شاهان به غیر عدل نخواست
آسمان و زمین به عدل بپاست
سلطنت خیمه ایست بس موزون
کش بود راستی و عدل ستون
گر نباشد ستون خیمه به جای
چون بود خیمه بی ستون بر پای
شاه باشد شبان و خلق همه
رمه و گرگ آن رمه ظلمه
بهر آنست های و هوی شبان
تا بیابد رمه ز گرگ امان
چون شبان سازگار گرگ بود
رمه را آفتی بزرگ بود
لطف با گرگ کار بیخرد است
مرحمت بر رمه به جای خود است
گرت افتد به مرحمت میلی
رمه باشد به آن ز گرگ اولی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به تحسین یک شاه عادل و شیوه حکومت او میپردازد. در آن به ارتباط عمیق عدالت و محبت در دل شاه اشاره شده و بیان میشود که عدالت اساس حکومت است. بر اساس این شعر، سلطنت به مانند خیمهای است که ستونهای آن عدالت و راستی هستند. اگر این ستونها نباشند، خیمه نمیتواند پایدار بماند. همچنین، شاه به مانند شبانی است که وظیفهاش حفظ و حمایت از رعیت (رمه) در برابر تهدیدات (گرگها) است. در نهایت، به اینکه عشق و رحمت به رمه از گرگها مهمتر است، تأکید میشود و روشن میکند که رحمت و محبت باید در صدر رفتار شاهان قرار گیرد.
هوش مصنوعی: ای کسی که با آوازه بلند و عظمت خود، آیین پادشاهی را نوین ساختهای.
هوش مصنوعی: دل تو به مانند یک میزان عادلانه نیست، چرا که نمیتواند به طور کامل و دقیق چیزی را سنجیده و ارزشگذاری کند؛ همچنان که حروف «دال» و «لام» از یکدیگر جدا هستند.
هوش مصنوعی: وقتی دل تو به عشق و محبت وصل میشود، نتیجهاش عدالت و انصاف خواهد بود.
هوش مصنوعی: خداوند از پادشاهان چیزی جز عدالت نخواست و آسمان و زمین نیز بر اساس عدالت برقرار هستند.
هوش مصنوعی: سلطنت مانند یک خیمه است که بر پایههای استحکام و عدالت بنا شده است. اگر راستی و عدالت نباشد، این خیمه ناپایدار خواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر ستونی برای حمایت خیمه وجود نداشته باشد، چگونه میتواند خیمه برپا بماند؟
هوش مصنوعی: اگر شاه همچون شبان باشد و مردم همچون گلهای از دامها، در این صورت هر کسی که به این گله ظلم کند، همچون گرگهای خطرناک خواهد بود.
هوش مصنوعی: شبان به خاطر نجات گوسفندانش از خطر گرگ ها، سر و صدایی را به راه میاندازد.
هوش مصنوعی: زمانی که چوپان، گرگ شود، رمه به خطر بزرگی مواجه خواهد شد.
هوش مصنوعی: مهربانی با کسی که بیفکر و خطرناک است، کار نادرستی است. درست است که باید بر جمعی که نیازمند هستند، لطف کرد.
هوش مصنوعی: اگر به تو لطفی شود، بهتر است که در کنار دیگران باشی تا مورد آسیب قرار نگیری، زیرا در کنار گروه، ایمنتر خواهی بود تا در تنهایی و در برابر خطراتی که ممکن است تهدیدت کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.