جامی
»
هفت اورنگ
»
سلسلةالذهب
»
دفتر اول
»
بخش ۴۳ - سرعت نمودن غلام مقبول به انقیاد امر پادشاه و تبری کردن او از حول و قوت خویش
آن یکی چست از زمین برجست
تیغ جست و میان به کین در بست
گفت شاها غلام فرمانم
هر چه حکم تو بنده آنم
گر کنم طاعت و اطاعت تو
باشد آن هم به استطاعت تو
من خود اندر میانه هیچ نیم
جز دروغ و بهانه هیچ نیم
آلتی ام به دست کارگزار
نیست در دست من کفایت کار
کار در دست کار ساز بود
نسبت آن به من مجاز بود
کار خود کن که کارساز تویی
معنی آرای این مجاز تویی
گر توانم دهی توانم کرد
ور دهانم شوی توانم خورد
فعلم از دست قدرتت هست است
دست من آستین آن دست است
دست جنبد ز آستین آری
لیک ناید ز آستین کاری
پیش آن کس که راست بین باشد
فعل و جنبش نه ز آستین باشد
دست تا ز آستین نه جنبان است
جنبش آستین چه امکان است
تا تو برنامدی به صورت من
نشد اثبات فعل و قدرت من
عین ممکن چو پیش چشم شهود
نیست فی حد ذاته موجود
فعلش از وی وجود چون یابد
نیست از نیست بود چون یابد
این مثل یاد کن که صاحب هش
ثبت العرش گفت ثم انقش
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بیان رابطه میان اراده و قدرت میپردازد. شخصی در میان دوگانگیهایی که در اختیارش قرار داده شده، به این نکته اشاره میکند که او در حقیقت عامل مستقلی نیست و تنها ابزاری در دست کارگزاران و قدرتهای بالاتر است. او میگوید اگرچه به ظاهر میتواند عمل کند، اما همه چیز به قدرت اصلی بستگی دارد و او جز دروغ و بهانه چیزی ندارد. در نهایت، او تأکید میکند که هیچگونه فعلی از او وجود ندارد مگر اینکه از اراده و قدرت دیگران ناشی شود و این موضوع به معنی این است که وجود مستقل، عینیت ندارد. شاعر به این نتیجه میرسد که عمل و قدرت حقیقی در دستان "صاحبان" است و رفتار و جنبش بشر تحت تأثیر آنها قرار دارد.
هوش مصنوعی: یک نفر چابک از زمین برآمد و تیغ خود را بیرون کشید و در میان دشمنان خود گرداب انتقام را بست.
هوش مصنوعی: شاعر به پادشاه میگوید که من خدمتگزار تو هستم و هر چه دستور بدهی، بدون چون و چرایی انجام میدهم.
هوش مصنوعی: اگر من به دستورات تو عمل کنم، این فقط به خاطر قدرت و توان تو هیچ چیز دیگری نیست.
هوش مصنوعی: من در وسط هیچ چیز نیستم، جز دروغ و بهانه.
هوش مصنوعی: دست من از ابزار و وسایل کار خالی است و چیزی در اختیار ندارم که بتوانم به تنهایی بر کار تسلط پیدا کنم.
هوش مصنوعی: کار به دست کسی است که آن را انجام میدهد، و نسبت این کار به من فقط به خاطر ارتباطی است که دارم.
هوش مصنوعی: به آنچه که خودت انجام میدهی اهمیت بده، زیرا تو تنها کسی هستی که میتوانی به خودت کمک کنی و تو هستی که دنیای خیال و تصورات را شکل میدهی.
هوش مصنوعی: اگر به من قدرت بدهی، میتوانم کارهای بزرگ انجام دهم، اما اگر روزگار سختی پیش آید و نتوانم صحبت کنم، میتوانم فقط به خوراکیها توجه کنم و به سراغ روزمرگی بروم.
هوش مصنوعی: ای کسی که قدرت تو را میشناسم، در واقع من خود را در دستان تو میبینم و این دست من، همان آستینی است که تو بر آن تسلط داری.
هوش مصنوعی: اگر دستت از آستین بیرون بیاید، اما هیچ کار مثبتی انجام ندهد، فایدهای ندارد.
هوش مصنوعی: افرادی که انصاف و درک درستی دارند، نمیتوانند کارها و حرکات لزوماً به خاطر ریشه و علل ظاهری آنها قضاوت کنند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که دست از آستین بیرون نیاید و حرکتی نکند، حرکت آستین هم ممکن نیست.
هوش مصنوعی: تا زمانی که تو به من شکل ندادی، نشان دادن توانایی و قدرت من ممکن نبود.
هوش مصنوعی: هر چیزی که به وضوح درک نمیشود، در واقع وجود مستقل ندارد.
هوش مصنوعی: هرگاه وجود برخی از صفات یا کارها از او ناشی شود، نمیتواند از عدم و نیستی برآید. به عبارت دیگر، هر چیزی که وجود دارد، نمیتواند از هیچ تولید شود.
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که خالق جهان، پس از خلق و تکمیل آن، بر روی آن نقشهای به جا گذاشته است. به نوعی اشاره دارد به طراحی و برنامهریزی دقیق و الهی برای کائنات و زندگی انسانها.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.