بخش ۱۶۱ - در مذمت آن طایفه شقاوت مال که خود را آل نبی و اهل بیت او شمرند صلی الله علیه و علی آله و سلم: و حال آنکه نباشند. قال صلی الله علیه و سلم: لعن الله الداخل فینا بغیر نسب و الخارج عنا بغیر سبب
همچو این جاهلان جاه طلب
که غلو کرده در علو نسب
پدر و مادر از نسب عاری
پسر افتاده در نسب داری
دی پدر از اراذل قروی
پسر امروز سید علوی
مادرش لولی و پدر لالا
از زند دم ز حیدر و زهرا
سازد از آل مصطفی خود را
گوید از نسل مرتضی خود را
گوید این لیک خلق و فعل و فنش
می کند دمبدم دروغ زنش
پسری کش پدر مغیره بود
مر نبی را چه سان نبیره بود
کی بود ز اهل بیت آن نااهل
که گریزد ز جهل او بوجهل
زد خری لاف با خران دگر
که مرا رخش رستم است پدر
داد از آنها یکی جوابش باز
که گواه تو بس دو گوش دراز
پشک در نافه شد که من مشکم
می دهد بوی خوش تر و خشکم
نافه را چون گشاد مشک فروش
شد سیه زان گزاف گفتن روش
روبهی گفت با شتر که عمو
ز کجا می رسی درست بگو
می رسم گفت حالی از حمام
شسته ام ز آب سرد و گرم اندام
گفت روبه که شاهدی اینت
بس بود دست و پای چرکینت
اثر شستن همه اعضا
هست بر پاشنه تو را پیدا
می ندانم که با ولی و نبی
این چه گستاخی است و بی ادبی
ناکسان چون کنند و بی باکان
نسبت خویش با چنان پاکان
مایه زرقو قلبی و دغلی
چون بود نقد مصطفی و علی
مرغ مایل به دانه تلبیس
چون بود ز آشیانه تقدیس
میوه بد مذاق تلخ سرشت
چون بود حاصل از درخت بهشت
کی چو نافه خریطه سرگین
فتد از ناف آهوی مشکین
هذیان مسیلم کذاب
چون بود زاده حدیث و کتاب
چون بود موجبه مقدمتین
سلب شر است در نتیجه و شین
می دهد سلب در نتیجه شان
که نشد آن ز موجبات عیان
لعن الله تارکا لادب
داخلا بینهم بغیر نسب
باد لعنت بر آن که مهره خر
کرد پیوند سلک در و گهر
باد لعنت بر آن که دیده بدوخت
خاک تیره به نرخ مشک فروخت
باد لعنت بر آن که روی اندود
کرد مس را و همچو زر بنمود
پیش ازین فاضلان بسی بودند
که ز کسب و هنر نیاسودند
بود در هر زمان و در هر حال
سعیشان در مزید فضل و کمال
هنری جا نکرد در دلشان
که به کوشش نگشت حاصلشان
نسب اهل بیت بر خواندند
لیک در کسب آن فرو ماندند
با کمال جلی و قدر سنی
نه حسینی شدند نه حسنی
حبذا قابلان این دوران
کز حسب آنچه بود در امکان
عمر در جست و جو به سر بردند
تا ز امکان به فعلش آوردند
بعد ازان پای سعی فرسودند
در نسب راه کسب پیمودند
از نسب نامه های آل رسول
هر نسب شان که اوفتاد قبول
نسبت خویشتن بدان کردند
گوهر خویش را عیان کردند
ساختند آل خویش را به ستم
همچو استاد آلگر به بقم
شد ز جولاهگی و مال گری
حالشان منتقل به آلگری
لیک باشد به حکم عقل محال
که گلیم سیاه گردد آل
آن خسان کین محال می طلبند
زرد رویی آل می طلبند
بفرست ای خدای حجاجی
بر سر او ز معدلت تاجی
تا چنان کاولین ز نفس جهول
کرد جد در زوال آل رسول
کند این آخرین به دانش و داد
دفع این زادگان شر و فساد
شوید از آب تیغ میغ آثار
از شعار جمال آل این عار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر انتقادی به جاه طلبی افرادی است که به ناحق خود را به خانواده‌های معتبر و بزرگ نسبت می‌دهند. شاعر به نقد کسانی می‌پردازد که هرچند نسبتی با اهل بیت دارند، اما از نظر رفتار و کردار به دور از شان آن بزرگواران هستند. او با مثال‌های مختلف بر این نکته تأکید می‌کند که نسب به تنهایی کافی نیست و باید با فضایل و اخلاق نیکو همراه باشد. همچنین به تحقیر کسانی می‌پردازد که به دروغ خود را با شخصیت‌های برجسته مرتبط کرده و در واقع، از نظر فضیلت و کمال ناتوانند. در نهایت، شاعر از خداوند درخواست می‌کند تا مانع از رشد و گسترش این نوع فساد و جهل در جامعه شود.
هوش مصنوعی: مانند افرادی نادان و مقصر که به نادرستی به افتخار و بزرگی نسبت خانوادگی خود می‌بالند.
هوش مصنوعی: پدر و مادر از نسبت خود بی‌بهره‌اند، اما فرزند به خاطر نسبش مورد توجه قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: دیروز پدر از افراد سرکش و ناپسند قریه بود، اما امروز پسر او به مقام سیدی و عظمت علوی رسیده است.
هوش مصنوعی: مادر او شخصی بانشاط و شاداب بود و پدرش آرام و ساکت. او با نام و یاد امام علی و حضرت فاطمه بزرگ شده است.
هوش مصنوعی: این شخص به خود می‌بالد که از نسل پیامبر اسلام و امام علی (علیه‌السلام) است و به همین دلیل خود را بزرگ و مهم می‌داند.
هوش مصنوعی: او می‌گوید که انسان‌ها، با وجود اینکه ظاهر و کارشان راست است، هر لحظه دروغی در دل دارند.
هوش مصنوعی: پسری که پدر خود را کشته بود، چگونه می‌تواند نوه پیامبر (ص) باشد؟
هوش مصنوعی: کیست از اهل بیت که به خاطر جهل او، فرد نادانی از او دوری کند؟
هوش مصنوعی: خر می‌گوید که من هم مثل سایرین می‌توانم خودم را به رستم نسبت بدهم و بزرگنمایی کنم، در حالی که واقعیت چیز دیگری است.
هوش مصنوعی: یکی از آنها پاسخ می‌دهد که تنها دو گوش بلند برای گواahi تو کافی است.
هوش مصنوعی: پشمالو در ماشینی که در آن مشک وجود دارد، می‌گوید که من هم بوی خوشی از مشک می‌دهم، اما در عین حال خشک هستم.
هوش مصنوعی: وقتی مشک گشوده شد و عطرش پخش گردید، گوینده‌ای که فقط به حرف‌های بی‌محتوا چسبیده بود، در تیرگی و نادانی خود باقی ماند.
هوش مصنوعی: یک روباه از شتر پرسید: "عمو، راستش را بگو، تو از کجا به اینجا رسیدی؟"
هوش مصنوعی: من به تو می‌گویم که حالا از حمام آمده‌ام و بدنم را با آب سرد و گرم شستم.
هوش مصنوعی: روباه گفت: تو فقط به همین یک شاهد نیاز داری، که دستان و پاهای کثیفت کافی است تا نشان دهد تو چقدر آلوده‌ای.
هوش مصنوعی: شستن و پاکسازی تمام اعضای بدن تأثیرش را بر روی زندگی تو و نکات مهمی که در آن وجود دارد نشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: نمی‌دانم چه جسارتی است که در برابر ولی و پیامبران این‌گونه بی‌ادبانه رفتار می‌شود.
هوش مصنوعی: کسانی که ارزش و لیاقت ندارند، چگونه می‌توانند خود را با انسان‌های پاک و بااخلاق مقایسه کنند و نسبت به آنها ادعای نزدیکی کنند؟
هوش مصنوعی: در دل من نفاق و ریا وجود دارد، اما اصل و حقیقت آنچه که به آن اعتبار می‌دهم، فضیلت و خداشناسی پیامبر و علی (ع) است.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که به دانه علاقه‌مند است، زمانی که از لانه‌اش دور می‌شود، در واقع در جستجوی روزی بهتر است.
هوش مصنوعی: میوه‌ای که طعمش بد و تلخ است، چگونه می‌تواند نتیجه درختی باشد که در بهشت روییده است؟
هوش مصنوعی: کسی که به مانند نافه‌ای پُر از بوی خوش عطر است، چگونه می‌تواند به زیر بار آلودگی‌ها و نارسایی‌ها برود؟ این تصویر نشان‌دهندهٔ زیبایی و لطافت در برابر زشتی و آلودگی است.
هوش مصنوعی: حرف‌های بی‌اساس و دروغین مسیلم، چگونه می‌تواند مورد توجه قرار گیرد در حالی که تنها بر پایه روایت‌ها و نوشته‌هاست؟
هوش مصنوعی: اگر مقدمه‌ای وجود داشته باشد که موجب ایجاد اثرات مثبت شود، نتیجه آن این است که شر و ناپسندها از بین می‌رود و چیزی باقی نمی‌ماند.
هوش مصنوعی: در نتیجه‌ی عواملی که مشخص نشد، از اوضاع و احوال زندگی سلب آرامش می‌شود.
هوش مصنوعی: خدای لعنت کند کسی را که بدون ادب و نشان خانوادگی وارد جمعی می‌شود.
هوش مصنوعی: باد لعنت بر کسی که برای به دست آوردن چیزی ارزشمند، مانند مروارید و ابریشم، خود را به دردسر انداخت و به نوعی او را به زنجیر کشید.
هوش مصنوعی: باد لعنت بر کسی که به خاطر پول، خاک تیره را به جای مشک فروخته است و به او بد کرده است.
هوش مصنوعی: کسی که مس را با رنگی پوشانده و آن را به شکل طلا درآورده، مورد نفرین بادهاست.
هوش مصنوعی: پیش از این، بسیاری از افراد دانشمند و با استعداد وجود داشتند که هرگز از تلاش و کوشش در زمینه‌های علمی و هنری خسته نشدند.
هوش مصنوعی: در هر زمان و شرایطی، تلاش آنها برای دستیابی به فضیلت و کمال بیشتر بوده است.
هوش مصنوعی: آنها بر اثر تلاش و کوشش خود به موفقیتی دست نیافتند؛ زیرا نتوانستند هنری را در دل خود جای دهند.
هوش مصنوعی: اهل بیت به نسبت و نسب خود افتخار کردند، اما نتوانستند در کسب علم و فضائل آنچه که شایسته است پیشرفت کنند.
هوش مصنوعی: این شعر به این معناست که حتی با وجود ویژگی‌های برجسته و مقام بالا، افرادی که مورد اشاره قرار گرفته‌اند، نه از نظر خصلت‌های حسینی برخوردارند و نه از ویژگی‌های حسنی. به عبارتی، آنها به اندازه‌ای که باید در معنویت و اخلاق نیکو ظاهر نشده‌اند.
هوش مصنوعی: چه خوب است انسان‌های شایسته در این زمان که با توجه به امکانات موجود، تلاش می‌کنند و قابلیت‌های خود را به نمایش می‌زنند.
هوش مصنوعی: زندگی را صرف جست و جوی آرزوها و تحقق رویاها کردند تا توانستند آنها را به واقعیت تبدیل کنند.
هوش مصنوعی: پس از آن، پاهای خود را از تلاش خسته کردند و در مسیر کسب و کار پیش رفتند.
هوش مصنوعی: نسبت‌نامه‌های خاندان پیامبر نشان می‌دهد که هر یک از آنها به خاطر خاستگاهشان مورد احترام و پذیرش قرار می‌گیرند.
هوش مصنوعی: آنها نسبت به خودشان، ارزش و مقام واقعی خود را نشان دادند.
هوش مصنوعی: آنها خاندان خود را با ظلم و ستم ساختند، مانند استاد آلگری که در بقم (محل) کار می‌کند.
هوش مصنوعی: حال آنها از بی‌مهاری و تنگدستی به خوشحالی و رفاه منتقل شده است.
هوش مصنوعی: اما طبق قانون عقل، غیرممکن است که فرش سیاه آلوده و کثیف شود.
هوش مصنوعی: کسانی که آرزوی چیزهای غیرممکن را دارند، در واقع به دنبال شکست و ذلت خود هستند.
هوش مصنوعی: ای خدا، بر سر او تاجی از عدالت نازل کن، مثل تاجی که بر سر حجاج می‌گذاری.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که زمانی که انسان در اثر حماقت و نادانی، از ذات خود غافل شود، ممکن است به عاقبت بدی دچار گردد و در نهایت نسل پیامبر را تحت تأثیر منفی قرار دهد. این بیان به نوعی هشدار می‌دهد که غفلت از واقعیت‌ها می‌تواند به پیامدهای ناگواری منجر شود.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که این کار یا عمل در نهایت به دانش و علم انجام می‌شود و به همین دلیل می‌تواند باعث دور کردن و از بین بردن زادگان ناپاکی و فساد شود.
هوش مصنوعی: آب تیغ میغ لکه‌های دلنواز زیبایی خاندان او را پاک می‌کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.