جامی
»
هفت اورنگ
»
سلسلةالذهب
»
دفتر اول
»
بخش ۱۵۹ - در مذمت آنان که صحابه کرام را رضی الله عنهم مذمت می کنند و بیان آنکه مذمت جاهل در حقیقت محمدت است و محمدت او مذمت
هر که را رفض خلق شد خلق است
نه خلق بلکه ننگ ما خلق است
چه بتر زان که ابلهی ز عوام
لب گشاید به سب صحب کرام
چه بتر زان که جاهلی ز سفه
گوید اندر حق صحابه تبه
آن که باشد مدیحش از ذم کم
چون بود گر برآرد از ذم دم
وان که باشد دعای نفرین بوی
چون بود گر کند به نفرین روی
مدح جاهل به صورت ار مدح است
گر به معنی نظر کنی قدح است
ورچه قدحش بود به ظاهر قدح
لیک باشد ز روی معنی مدح
زانکه مدح از مناسبت خیزد
جنس در مدح جنس آویزد
نقص باشد ز مرد صاحبدل
که بود همطویله جاهل
قدح کردن ز جنی و انسی
هست برهان بعد و ناجنسی
دور بودن ز شیوه جهال
از سمات فضیلت است و کمال
. . .
. . .
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مسأله فرهنگ و علم میپردازد و به نقد ابلهان و جاهلان میپردازد که بدون آگاهی صحبت میکنند. شاعر میگوید که سخن گفتن از خوبیها و شخصیتهای بزرگ با نادانی و جهالت، نه تنها نادرست است بلکه ننگی برای فرهنگ و عقل انسانی به شمار میآید. او مدح نابجا و ظهور جاهلان را مورد انتقاد قرار میدهد و بیان میکند که واقعی بودن تعریف و تمجید از فرد، باید به مناسبت و شناخت عمیق از آن شخص برگردد. در نهایت، شاعر اشاره میکند که دوری از سبک و سلوک جاهلان، نشانهای از فضیلت و کمال است.
هوش مصنوعی: هر کسی که از مردم کنارهگیری کند، در واقع به جمعیتی تبدیل شده است که خود را از او دور کردهاند. این نه فقط جنبهای الوهی دارد، بلکه به نوعی عیب و ننگ برای خود ما محسوب میشود.
هوش مصنوعی: خطرناکتر از این نیست که فردی نادان از میان مردم معمولی در مورد پاکان و شخصیتهای بزرگ چیزی بگوید یا اظهار نظر کند.
هوش مصنوعی: کسی که جاهلانه و بیفکر درباره صحابه سخن میگوید، به حقیقت دچار خطاست و باید از این کار بپرهیزد.
هوش مصنوعی: هر کس که مورد ستایش باشد، از بدگوییها کمتر آسیب میبیند، چون اگر هم به او بدگویند، اثر آن را کم میکند.
هوش مصنوعی: کسی که دعای نفرین میکند، سرنوشتش چگونه خواهد بود اگر خودش دچارش شود.
هوش مصنوعی: اگر به تحسین نادانی به ظاهر توجه کنی، ممکن است مدح به نظر بیاید؛ اما اگر به عمق معنا بنگری، در واقع انتقاد است.
هوش مصنوعی: اگرچه به نظر میآید که این جام فقط یک جام معمولی است، اما از نظر باطنی و معنوی، با ارزش و ستودنی است.
هوش مصنوعی: مدح و ستایش از تعلق خاطر و ارتباطات ناشی میشود و هر کس به نوعی از ارزشها و ویژگیهای مشابه دیگران تمایل دارد و به آنها ارادت میورزد.
هوش مصنوعی: اگر مردی با دل و بصیرت نتواند به درستی راه و روش زندگی را بفهمد، این عیب و نقص از خودش است و نشانی از نادانی اوست.
هوش مصنوعی: در این جا به این نکته اشاره شده که ارتباط و دوستی بین انسانها و موجودات غیرانسانی ممکن است، اما این ارتباط به دلیل تفاوتهای اساسی و عدم تناسب در ماهیتها میتواند با چالشهایی همراه باشد. به عبارت دیگر، دوستی و نزدیکی با موجودات دیگر نیازمند توجه و درک عمیق از تفاوتهای آنها است.
هوش مصنوعی: دور ماندن از رفتارهای ناپسند جهل، نشانهای از فضیلت و کمال است.
هوش مصنوعی: این بیت به معنای این است که شاخصترین و مهمترین مطالب یا موضوعات مورد توجه در یک موقعیت خاص یا در یک زمان معین، به وضوح بیان شدهاند. همچنین ممکن است به این اشاره کند که در آن زمان، نکاتی قابل توجه یا ویژگیهای خاصی وجود دارد که باعث تمایز یا اهمیت آنها میشود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.