بخش ۱۳۶ - مهمان شدن عارف معرفت شعار مر خردمند خدمتگزار را و گفتن خردمند مر عارف را که حضرت حق سبحانه این همه طعامهای گوناگون و میوه های رنگارنگ را از برای آدمیزاد آفریده است و جواب دادن عارف که خدای تعالی آنها را از برای آدمی آفریده است اما آدمی را برای آن نیافریده است
عارفی در طریق حق سندی
گشت مهمان صاحب خردی
میزبان بهر خدمتش برخاست
میهمانخانه را به خوان آراست
ساخت آراسته به رسم کرام
خوان و خانه به گونه گونه طعام
صحن خانه شد از طبقها تنگ
همه پر میوه های رنگارنگ
مرد عارف تعللی می کرد
اندک اندک تناولی می کرد
دست می برد و دست می آورد
لیک کم می گرفت و کم می خورد
هر که از خوان حق غذا خوار است
بر دلش خوردن غذا بار است
از ابای ابیت دارد قوت
زان ابا می کند ز لقمه و لوت
میزبان پی به حال مهمان برد
راه اکرام و احترام سپرد
گفت شیخا زکات دندان را
رد مکن نزل مستمندان را
خوان ما را به پشت پای مزن
قرص نانی به دست خود بشکن
چون نشستی به خوان هیچ کسان
لب و دندان به نان شان برسان
ور نداری به خوان و سفره نیاز
دست می کن به سوی میوه دراز
این همه میوه و طعام و شراب
که درین عالم است از هر باب
آفریده ست حق برای شما
تا فتد یک به یک خورای شما
گفت عارف که هر چه هست بلی
بهر ما آفریده است ولی
خلق ما از برای اینها نیست
هستی ما فدای اینها نیست
حق چو ایجاد نیک و بد کرده ست
خلق ما از برای خود کرده ست
خوانده باشی و ما خلقت الجن
گشته باشی به صدق آن موقن
لام تعلیل یعبدون را داد
یأکلون را نکرد قطعا یاد
در نعم هر که روی منعم دید
به نعم التفات نپسندید
ساخت منعم به انس خود علمش
انس با او بدل شد از نعمش
قوت و قوت ز حق گرفت مدام
گشت مستغنی از شراب و طعام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این شعر به توصیف یک عارف میپردازد که به خانه فرد صاحب خردی میرود. میزبان برای او سفرهای با انواع غذاها و میوههای رنگارنگ میآراید. عارف به آرامی و با احتیاط میخورد و به کمخوری اهمیت میدهد، زیرا بر این باور است که خوردن از نعمتهای خدا بر دل انسان سنگینی میکند. میزبان متوجه حال مهمان میشود و او را به خوردن تشویق میکند و میگوید که این نعمتها برای استفاده انسانها آفریده شدهاند. عارف در پاسخ تأکید میکند که وجود انسانها به خاطر نعمتها نیست و هدف خلقت عبادت خداست. او به این نکته اشاره میکند که اگر انسان به خداوند نزدیک شود و با او انس بگیرد، دیگر به نعمتهای مادی نیاز ندارد و از آنها بینیاز میشود.
هوش مصنوعی: عارفی در مسیر حقیقت به خانهی فردی با دانش و خرد وارد شد و مهمان او شد.
هوش مصنوعی: میزبان برای خدمت به مهمان از جا برخاست و خانهاش را برای پذیرایی با غذا و سفره مرتب کرد.
هوش مصنوعی: خانهای زیبا و مجلل با انواع غذاهای خوشمزه و مناسب برای مهمانان فراهم کردهاند.
هوش مصنوعی: صحن خانه پر از سبدهای میوه رنگارنگ شده و دیگر جا برای حرکت نیست.
هوش مصنوعی: مرد عارف به آرامی و با صبر و حوصله سرگرم تماشا و خودشناسی بود.
هوش مصنوعی: او اقدام میکند و به دست میآورد، اما همیشه کم خرج میکند و کم به دیگران میدهد.
هوش مصنوعی: هر کس که از نعمتهای خدا بهرهمند شده باشد، بر دلش سنگینی و بار اضافهای وجود دارد که ناشی از مسئولیت و سپاسگزاری از آن نعمتهاست.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شخصی به خاطر شرف و اصالت خانوادگی خود از خوردن لقمهای نادرست و نامشروع دوری میکند. او به خاطر عزت نفس و پرهیز از ناپاکی، حتی به لذتهای زودگذر و بیارزش نیز توجهی ندارد.
هوش مصنوعی: میزبان از وضعیت مهمان آگاه شد و راه برقراری احترام و پذیرایی شایسته را پیش گرفت.
هوش مصنوعی: سید، نگذار که صدقه دندان فراموش شود و به نیازمندان کمک کن.
هوش مصنوعی: به ما پشت پای نزن و به مهربانی ما آسیب نرسان. به جای اینکه منتظر کسی باشی، خودت به دست خودت زندگیات را بساز و به دیگران هم کمک کن.
هوش مصنوعی: وقتی برای صرف غذا کنار دیگران نشستی، باید به نان آنها احترام بگذاری و از آنها پذیرایی کنی.
هوش مصنوعی: اگر به食ای موجود در سفره نیاز نداری، میتوانی دستت را به سمت میوه دراز کنی و از آن بهرهمند شوی.
هوش مصنوعی: در این دنیا میوهها، غذاها و نوشیدنیهای فراوانی وجود دارد که از جنبههای مختلف میتوان به آنها توجه کرد.
هوش مصنوعی: خداوند شما را خلق کرده است تا هر یک از شما به نوبت از نعمتها و فرصتها بهرهمند شوید.
هوش مصنوعی: عارف میگوید که هر چیزی که وجود دارد، بهطور یقین برای ما خلق شده است، اما در عین حال این موضوع به ما نیز بستگی دارد.
هوش مصنوعی: وجود ما برای این چیزها نیست، زندگی ما فدای این چیزها نیست.
هوش مصنوعی: خداوند هنگامی که نیکی و بدی را خلق کرده، انسانها را نیز به خاطر خود آفریده است.
هوش مصنوعی: اگر خوانده باشی که خداوند جن را آفریده، باید به صدق و حقیقت آن اطمینان داشته باشی.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که خداوند بیان کرده که بندگان او تنها برای عبودیت و پرستش او خلق شدهاند، اما در مورد خوردن و آشامیدن و نیازهای زندگی هیچ الزامی برای پرستش وجود ندارد. یعنی هدف اصلی از خلقت انسان، عبودیت و ارتباط با خداست و نه صرفا مشغول شدن به کارهای دنیوی.
هوش مصنوعی: هر کس که نعمتهای منعم را ببیند، نباید به نعمتها تنها توجه کند و از شخصی که آنها را داده غافل شود.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که انسانی که در کنار دیگران باشد و از محبت و دوستی آنها بهرهمند شود، میتواند به آگاهی و دقت بیشتری دست یابد. به عبارت دیگر، بودن در جمع دوستان و نزدیکان، در امور دانایی و بینش او تأثیر مثبت خواهد گذاشت.
هوش مصنوعی: همیشه از حق نیرو و قدرت دریافت کرد و به همین خاطر نیاز به شراب و غذا ندارد و بینیاز شده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.