فرخ آن کس که وار خود بشناخت
کار خود را به وار خود پرداخت
شد به حکمت بلند آوازه
گام بیرون نزد ز اندازه
متقارب نهاد در ره گام
متجانب ز طفره نظام
هر که زد طفره از سر صرفه
تا به مقصد رسد به یک طرفه
نرسیدش به پای مقصد دست
گردن و پشت هر دو خرد شکست
مرغ نورس نگشته نیرومند
می پرد ز اوج آشیان بلند
می زند پر شر و بال و بال
می کند چرب گربه را چنگال
ور تو گویی که همت عالی
کز هوا و هوس بود خالی
طلب مقصد بلند کند
میل مقصود ارجمند کند
از امور دنی به بیهوده
نکند دامن خود آلوده
خوش نباشد که باز شه پرور
به هوای مگس گشاید پر
بد نماید که شیر آهو جوی
به شکار شکال آرد روی
گویم آری ولی حکیم ازل
که بود حکم او بری ز خلل
بهر هر مقصدی رهی بنمود
سوی هر خانه ای دری بگشود
طالبان را به لطف کرد خطاب
گفت فأتوا البیوت من ابواب
گر تو از در روی مبارک باد
تاج فضلت کلاه تارک باد
ور گذاری در و ز بام روی
هدف طعن خاص و عام شوی
طشت رسوائیت فتد از بام
دیگ اندیشه تو ماند خام
من نمی گویمت به کعبه مرو
همت خود مکن به کعبه گرو
می روی زادگیر و راحله جوی
روز و شب در قفای قافله پوی
ور نه غولی شوی بیابانی
هم ز کعبه هم از وطن مانی
بلکه فرسوده پای و خونین دل
باز گردی ز اولین منزل
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف اهمیت شناخت و درک خود و هدف زندگی میپردازد. شاعر میگوید که کسی که خود را بشناسد، به کار خود میپردازد و با حکمت، آگاهی و دقت گام برمیدارد. او تاکید میکند که باید از وسوسههای دنیوی دوری شده و به اهداف بلند نگریست. همچنین، در این مسیر لازم است که از راههای نادرست دوری کنیم تا به هدف اصلی خود برسیم. شاعر به دنبال کنندگان راه حق توصیه میکند که باید با صداقت و خلوص نیت در مسیر خود حرکت کنند و از هرگونه فریب و فریبکاری بپرهیزند. نهایتاً، باید به یاد داشته باشند که تنها با همت و تلاش میتوانند به مقصد واقعی خود دست یابند.
هوش مصنوعی: خوشبخت کسی است که خود را به خوبی بشناسد و بر اساس آن، به کارهایش رسیدگی کند.
هوش مصنوعی: به خاطر حکمت و دانش بالا، او به هیچ وجه از حدود و اندازههای خود فراتر نمیرود.
هوش مصنوعی: در مسیر زندگی، انسانی که متعهد و جدی است، از انحراف و دوری جستن فاصله میگیرد و به سوی هدف خود گام برمیدارد.
هوش مصنوعی: هر کسی که از راه صرفهجویی و احتیاط دوری کند، به هدف نخواهد رسید و باید به یک راه خاص و مشخص پایبند باشد.
هوش مصنوعی: او نتوانست به مقصدش برسد و برای رسیدن به آن، دست و گردن و پشتش نیز آسیب دید.
هوش مصنوعی: پرنده جوان و نیرومند هنوز به سن بلوغ نرسیده، از ارتفاع آشیانه خود پرواز میکند.
هوش مصنوعی: گربهی چابک و بازیگوش با حرکاتش به خوبی خود را نشان میدهد و از پنجههایش برای شکار استفاده میکند.
هوش مصنوعی: اگر تو بگویی که اراده و هدف بلندمرتبهای که از تمایلات و خواستههای نفسانی خالی باشد،
هوش مصنوعی: آرزو و خواستهای بزرگ و ارزشمند داشته باش و به دنبال آن برو.
هوش مصنوعی: انسان نباید خود را در کارهای بیهوده و غیرمفید دنیوی درگیر کند و باید از آلوده شدن به آنها دوری کند.
هوش مصنوعی: بهتر نیست که پادشاه به خاطر جذب حشرات بیمقدار، بالهای خود را بگشاید؟
هوش مصنوعی: بد است که شیر، به جای شکار، به سراغ آهو برود و در تلاش باشد تا گورکن را شکار کند.
هوش مصنوعی: میگویم بله، اما حکمت ازلی که وجود دارد، دستور او از هر گونه نقص و ایرادی پاک است.
هوش مصنوعی: برای هر هدفی راهی پیدا شده و به سوی هر خانهای در باز شده است.
هوش مصنوعی: به دنبال علم و دانش باشید و به سراغ خانهتان از درهای درست بیایید.
هوش مصنوعی: اگر تو با چهرهی نورانیات وارد شوی، مبارک باد که بر سر تو تاج فضیلت مینشانند و درختی از برکت بر سرت خواهد رویید.
هوش مصنوعی: اگر از در بیرون بروی و از بام بر روی هدفی خاص پرتاب شوی، در این صورت هدفی برای طعنه و شوخی مردم خواهی شد.
هوش مصنوعی: اگر عیبت فاش شود، مانند طشتی که از بام میافتد، دیگر نمیتوانی پنهانکاری کنی و تفکراتت به حال خود باقی میمانند و نارسایند.
هوش مصنوعی: به تو نمیگویم که به کعبه بروی، چرا که نخواهی توانست از عشق و ارادت خود به کعبه دست بکشی.
هوش مصنوعی: تو با کولهبار و نشانههای سفر، روز و شب به دنبال کاروان حرکت میکنی.
هوش مصنوعی: اگر انسان دچار غرور و خودبینی شود، مانند غولی خواهد شد که نه به خرافات تعلق دارد و نه به سرزمین خود وابسته است.
هوش مصنوعی: با وجود اینکه خسته و دلشکسته هستی، باز هم به نقطهی آغازینت برمیگردی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.