گنجور

حاشیه‌گذاری‌های علی رجبی

علی رجبی


علی رجبی در ‫۱ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۲۲:۲۳ در پاسخ به نگار دربارهٔ صائب تبریزی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳:

درود

برنمیدارد به لرزیدن ز گوهر....

صائب رو باید با تجسم و خیال خوند و بس

اینجا گوهر به معنی ذات یا جوهره هست

استاد میفرمایند که همونطور که آب در ذات و جوهر ذاتی خودش در هرصورت در حال لرزش یا ارتعاش و ایجاد موج هست و قابل سکون و ایستای محض نیست و هیچگاه از حرکت باز نمی ایستد

هیچ چیز، حتی رعشه و لرزش دست هم نمیتونه مانع من بشه که دست به پیمانه نشم.

زیبایی این تصویرسازی این بیت زمانی دوچندان میشه که گذری داشته باشیم به اینکه بدن انسان از آبی تشکیل شده که جناب صائب در مصرع اول فرموده اند همین آب در ذات و جوهره ی خودش هیچگاه از حرکت و لرزش نمی ایستد.

 

علی رجبی در ‫۴ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۷ دی ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۲۳ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۷۳:

در پاسخ به دوستی که اعلام کردند چه نوع شرابی که ضرر نداشته باشد... باید بیان کنم مقصود خیام کوزه بوده نه شراب
کوزه ای که در آن ضرری وجود ندارد
و با توجه به همین رباعی و حتی رباعی متعدد از خیام
باید به این نکته توجه کنید که اینجا قصد خیام بیان این نکته بوده که
کوزه ( یا ادمهای مرده و خموش و ساکت و به ارامش رسیده ) ضرری برای کسی ندارند
و زیرکانه این موضوع رو بیان میکنه که بیشترین و یا حتی تنها ضرری که یک شخص میتونه در زندگی دریافت کنه از هم نوع خودش ( انسان های دیگه ) هست نه چیزهایی مانند شراب و ...
و حالا چرایی این نتیجه گیری
کوزه ی مصرع اول و کوزه ی مصرع اخر
در مصرع اخر به صراحت اعلام میکنه مرده ی من و تو تبدیل به کوزه میشه
پس کوزه ی مصرع اول مرده ی ادمهای دیگه هست که به ارامش رسیدند
نه حرص و طمع و آزی در انها وجود داره نه زبانی که حتی به قضاوت و دشنام و ... بپردازه

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۱ بهمن ۱۳۹۶، ساعت ۱۸:۵۷ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۳۲ - پاسخ گرشاسب به نزد بهو:

همه کشور و کنج من ز آنِ تست
شکل صحیح
همه کشور و "گنج" من زانِ تست
.

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۱ بهمن ۱۳۹۶، ساعت ۱۵:۴۵ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۳۰ - جنگ دوم گرشاسب با سالاران بهو:

بیت 12
به "تیغ‌ و‌ زره" نیزه‌داران ز پیش‌
بیت 16
چو شیر "ژیان" پهلوان پیش صف
بیت 21
"غَوِ های‌ و هوی" از دو لشکر بخاست
بیت 29
هر ایرانیی در "کمند" و کمین
بیت 39
چو کشتی که بر کشتی "افتاد"
بیت 40 مصرع دوم مشکل وزنی داره
به گمانم شکل صحیح این باشد
"ز یک تن جهانی سپه در گریز"
بیت 45 مصرع اول
هم "از رهش" گرزی چنان زد به زور
بیت 53 مصرع اول
همی گفت "زینسان" و از خشم‌ و کین
بیت 117 مصرع اول
همی گفت "زینسان" برو بوم و گاه

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۳۰ دی ۱۳۹۶، ساعت ۲۰:۰۹ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۹ - جنگ اول گرشاسب با لشکر بهو:

البته بیت 99 اگر "تیو" اسم پهلوان باشه که اشاره شد
مصرع دوم بیت 99 صحیح این است
به سالار "تیو" سپه کش سپرد

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۳۰ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۸:۳۴ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۹ - جنگ اول گرشاسب با لشکر بهو:

بیت 18 مصرع دوم
ز بس‌ خشت‌ و خنجر چو رخشان‌ چراغ
بیت 51 مصرع دوم
همی کوفت "گرز و همی" کافت ترگ
بیت 59 مصرع اول
یکی کودت نو رسیدست "روش"
بیت 78 مصرع دوم
"ابا" زنده پیلان همی شش هزار
بیت 83 مصرع دوم
"چه" باید سپاس سپه ساختن
بیت 99
بهو "چل" هزار از دلیران گرد
به سالار "نیو" سپه کش سپرد
بیت 102
به "توپال" بسپرد گرد سترگ
بیت 103
چپ و راست "لشکر" بیاراستند
بیت 104
خروش یلان و دم "کرّه" نای

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۹ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۹:۲۲ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۸ - نامه فرستادن گرشاسب به نزد بهو:

بیت 3 مصرع دوم
که دانای "رازست" و دارای داد
بیت 10 مصرع اول
به نزدیک "آنکس" خرد نیست بهر
بیت 15 مصرع او
"نه" بس کت شهی داد و بودی رهی
بیت 34 مصرع دوم
کلمه اول مصرع نگارش نشده
طبق فرموده ی اقا ابراهیم
"زبان" را به دشنام بگشاد تیز

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۹ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۴:۳۱ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۶ - رفتن گرشاسب به نزد ضحاک:

بیت 6
زره جامه شان "روز و شب" جای زین
بیت 35 مصرع دوم
زره زیر و ز افراز "چرم" پلنگ
بیت 42 مصرع اول
جهان گفتی از "گرز" و ز تیغ شد
بیت 57 مصرع دوم
همه گونه‌گون "دیبه" زَرّ بفت
بیت 74 مصرع اول
"بزرگانش" گفتند کز بیش و کم
بیت 81 مصرع اول
به "بگ" مرد گردد شکسته سپاه

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۹ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۰:۲۹ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۲ - خبر فرستادن کرشاسب پیش پدر:

اسحاق جان به نظرم معنی این بیت این خواهد بود:
با یک جستن یا جهش از زمستان گذر کرد
زم(اگر سرما باشه مجاز از زمستان خواهد بود)
با یک شتاب اولبه این ناورد( یعنی همون زمستان) را شکست داد
درم شاید اینجا منظور لحظه ای هست که پاها رو کنار هم قرار میدی برای یک شتاب در حرکت...
مثل خرگوش که پاها رو جفت میکنه و شتاب میده در حرکت اولیه اش...
البته نظر شخصی هست شاید هم درست نباشه
ولی با توجه به بیت های بالا و پایین این معنی ممکنه درست باشه...

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۹ دی ۱۳۹۶، ساعت ۰۱:۰۱ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۲ - خبر فرستادن کرشاسب پیش پدر:

بیت 5 مصرع دوم
شناور چو "ماغ" و دلاور چو ببر

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۲۹ دی ۱۳۹۶، ساعت ۰۰:۳۴ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۱ - رزم پهلوان گرشاسب با اژدها و کشتن اژدها:

بیت 5 مصرع اول
زدش پهلوان "نیزه ای بر زفر"
بیت 13 مصرع اول
بغلتید پیش "گروگر" به خاک
بیت 18
کشان زین و برگستوان زیر "پوی"
با توجه به خوی در مصرع اول قافیه در مصرع دوم پوی هست
بیت 32 مصرع دوم
ز "نظّاره" کوه و "درامد" به جوش

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۶، ساعت ۲۳:۵۷ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۰ - ترسانیدن گرشاسب از جادوی:

بیت 16 مصرع اول
"بدو" پهلوان گفت چندین مگوی
بیت 32 مصرع اول
ز "تفّ" دهانش دل خاره موم
بیت 44 مصرع اول
تو ده بنده را "زورمندیّ و فر"

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۶، ساعت ۲۳:۲۸ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۱۹ - هنرها نمودن گرشاسب پیش ضحاک:

ببخشید
تصحیح میکنم
در این "جهان" پهلوان تراست

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۶، ساعت ۲۳:۲۷ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۱۹ - هنرها نمودن گرشاسب پیش ضحاک:

بیت 26 مصرع دوم
در این "جهات" پهلوان تراست

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۶، ساعت ۲۳:۰۵ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۱۸ - آمدن ضحاک به مهمانی اثرط و دیدن گرشاسب را:

بیت 18 مصرع دوم
همانند او کس نبد "زان" گروه
بیت 20 مصرع اول
هنرهاش "زانسان" شنیدن بسی
بیت 28
هنر "هرچه" در مرد والا بود
به "چهرش" بر از دور پیدا بود
بیت50 مصرع دوم
تنش هم ز "نفط" و ز آتش نسوخت
بی گمان منظور نفت بوده است...
بیت 53 مصرع دوم
اگر تو "نه آری" ، بدین ننگ نیست
بی گمان نیازی نبوده است بلکه نه آری بوده که بصورت نیاری نگارش شده...
بیت شصت و سه مصرع دوم
چو برق از درخش و چو رعد از "خروش"

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۸:۵۱ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۱۷ - در مولود پهلوان گرشاسب گوید:

بیت دوم
گرانمایه را کرد "گرشاسب" نام

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، چهارشنبه ۲۷ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۶:۴۷ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۱۲ - آغاز داستان:

سلام
اکثرا فقط اشتباه تایپی صورت گرفته در بسیاری از بیت های شعرهایی که در گنجور قرار گرفته
گاها این اشتباهات کمی خواندن شعر رو سخت میکنه مخصوصا برای دوستانی که شاید از وزن عروضی اطلاعی نداشته باشند
بیت 12 مصرع دوم
چو هم خفت نخچیر "بر دشت" و کوه
هم نخچیر درست است و هم نخجیر
بیت شصت و چهار مصرع دوم حتما تصحیح شود
که گویی به "چهر از" تو نیکوترست
بیت شصت و هشت مصرع دوم مشکل وزن داره
بدان پس "که مهمانیِ " خواست راست
بیت نود مصرع دوم
به گرد اندرش گرد "مه پر چو زاغ"
بیت نود و شش مصرع دوم
درین "سایه گاه" از چه کردی پناه
منظور از سایه گاه سایبان است...
بیت صد و یک مصرع دوم
پدر "ورزگر" داری ار لشکری
بیت صد و بیت و یکم مصرع دوم
بر آن مه "پر" از مشک افسر بود
بیت صد و سی و یک
همی دید کش فرّ و " "بزرگیست"
بیت صد و هشتاد و پنج مصرع اول با توجه با قافیه "خوی" در مصرع دوم شکل صحیح این است
دلارام را بر رخ از شرم "کوی"
کوی = که اوی
بیت صد و نود و هشت مصرع دوم
کنم ، پس شوم جفت آن "کم هواست"
کم این جا منظور "که ام" یا که مرا
بیت سیصد و نوزده مصرع دوم
"ازو" جز به جنبش ندانست باز
بیت چهارصد و هشتاد و شش
سخن همچو "مرغیست" کش دام کام
واقعا شیرین بود
لذت بردم بسی...

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۶ دی ۱۳۹۶، ساعت ۲۲:۱۴ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۱۰ - در ستایش شاه بودلف گوید:

بیت هشتم اینگونه نگارش خوانش را راحت تر میکند
به "فر اش" توان رفت بر مشتری
بیت چهل و دو اشتباه تایپی
کند باز "قندیل" رهبان به روم
بیت شصت و دوم مصرع دوم اشتباه تایپی
"نه" بر هیچ مهمان درش بسته شد

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۶ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۷:۰۱ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۸ - در صفت جان و تن گوید:

بیت سوم
پدیدارِ بیداری و زندگی

 

علی رجبی در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۶ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۶:۱۴ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۶ - در صفت طبایع چهارگانه گوید:

بیت سوم غلط املایی
"چهارند" لیکن همی زین چهار
بیت ششم قافیه ها شکل صحیح بصورت زیر باید باشد
ره روزی از آسمان "اندروست"
ولیکن زمین راه او را "دروست"
بیت نوزدهم مصرع دوم
واقعا نمیدونم این "ط" چیست ولی اگر منظور "تا" بوده باشه که با زیرکی فراوان در شعر جا گذاشته شده
ولی چیزی که در وزن مورد استفاده قرار میگیره خوانش هست پس این "ط" در خوانش هجای بلند میشه و اشتباه است...
بیت بیست و هفتم مصرع اول اشتباه تایپی
زمین را به "بخشندگی" یار نیست
بیت سی ام اشتباه تایپی
تشدید باید روی حرف "ر" قرار گیرد
نه هرگز خوشهاش "برِّد" ز هم
و همینطور مصرع دوم از نظر وزن مشکل داره
بهتره این استفاده بشه
نه مهمان او گرد انبود کم
نه مهمان او گردد انبوه کم
بیت سی و نهم
شکل صحیح
یکی زر "بِفَت اش" ، دهد خسروی

 

۱
۲
۳
sunny dark_mode