سید حمیدرضا عباسی
سید حمیدرضا عباسی در ۱ سال و ۶ ماه قبل، سهشنبه ۵ مهر ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۵۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۳:
فرازکردن در به معنای بستن در است. چنانکه در خانههای قدیم، درها دولنگهای بودهاند و برای بستن در لازم بوده است که دولنگۀ در را فراز کنند. کاربرد فراز در اینجا دقیقاً همانی است که در زبان محاوره برای بستن در امر میشود:
«در را پیش کن»
سید حمیدرضا عباسی در ۱ سال و ۷ ماه قبل، سهشنبه ۸ شهریور ۱۴۰۱، ساعت ۱۷:۲۱ در پاسخ به گزنفون دربارهٔ سعدی » مواعظ » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۲۵ - در وصف بهار:
با سلام.
عمده مناقشات در فهم بیت اول از معنای واژۀ «تفاوت» نشئت میگیرد. باید توجه داشت که آنچه که در معنای «تفاوت» این روزها ما میفهمیم، در زبان و زمان سعدی، فرق میکرده است.به آیهای از قرآن استناد میکنم:
الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا ۖ مَّا تَرَیٰ فِی خَلْقِ الرَّحْمَٰنِ مِن تَفَاوُتٍ » ﴿٣﴾
آنکه هفت آسمان را مطابق- یا بر- یکدیگر بیافرید. در آفرینش خدای رحمان هیچ تفاوت- اختلاف و خلل و بینظمی- نمیبینی.
معنای اصلیِ واژه تفاوت، اختلاف و فرق است. بنابراین، آنجا که سعدی میگوید «بامدادن که تفاوت نکند لیل و نهار» یعنی «بامدادی (از ایامی) که فرقی بین روز و شب نیست (اختلافی ندارند و در تعادلند).»
آن چه ایامی است که اختلاف روز و شب یکیست و از نظر زمانی با هم مساویند. به یقین در اول بهار.
سید حمیدرضا عباسی در ۲ سال و ۲ ماه قبل، سهشنبه ۱۲ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۵۱ در پاسخ به kamran balani دربارهٔ سعدی » بوستان » باب دوم در احسان » بخش ۲۳ - حکایت:
بیت آخر از حدیث شریف نبوی اقتباس شده است که فرمودند:
أحْسِنْ إلی مَن أساءَ إلَیکَ. به کسی که در حقّ تو بدی کرده است، نیکی کن .
سید حمیدرضا عباسی در ۲ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۵ دی ۱۴۰۰، ساعت ۱۳:۱۵ دربارهٔ صائب تبریزی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۹۱:
بیت چهارم
هر سری در خورِ اقبالْ کلاهی دارد
سایۀ دارِ فنا تاجِ سرِ مردان است
کلاه در گذشته نماد مردانگی بوده است و همه مردان کلاه بر سر میگذاشتند.
به قول حافظ:
نه هر که طرْفِ کله کج نهاد و تند نشست
کلاهداری و آیینِ سروری داند
مفهوم بیت:
هر کس در خور شأن و بخت و اقبالش کلاهی بر سر دارد اما مردان واقعی روزگار از دار فنا(مرگ) تاج پادشاهی بر سر دارند و همواره آماده رشادت و جانفشانی هستند.
واژه «دار» در این بیت دارای آرایۀ ایهام تناسب است.
مفهوم این بیت در آزمون استخدامی مطرح شده بود
سید حمیدرضا عباسی در ۳ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۰۲ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۱۵۳ - نغمهٔ صبح:
آرینپور در کتاب از صبا تا نیما این شعر پروین را متأثر از مسمط مشهور «یاد آر ز شمع مرده، یاد آر» علیاکبر دهخدا که در رثای میرزاجهانگیرخان صوراسرافیل سرود، میداند.
سید حمیدرضا عباسی در ۳ سال و ۱۰ ماه قبل، جمعه ۲ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۰:۳۵ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۷۹۲:
امشب به «یاد» لعل لب او علی الدوام
سید حمیدرضا عباسی در ۵ سال و ۶ ماه قبل، پنجشنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۷، ساعت ۱۲:۳۱ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۰۳:
مصرع اول بیت اول اینگونه نیز ضبط شده است:
گویند که در "سقسین" شخصی/ترکی دو کمان دارد