گنجور

حاشیه‌گذاری‌های نستوه

نستوه


نستوه در ‫۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱ اسفند ۱۳۹۶، ساعت ۱۵:۴۱ دربارهٔ عطار » الهی نامه » بخش نوزدهم » (۵) حکایت در ذمّ دنیا:

در مصرعِ دومِ بیتِ نخست، «دُنیی» به خطا «دینی» تایپ شده است. بیت ناظر است به «الدنیا جیفۀ و طُلّابها کلابٌ» که در برخی کتب همچون مصباح الشریعه و مثنوی به عنوان حدیثی از پیامبر اکرم (ص) آمده است، ولی عجلونی در کشف الخفا و مزیل الالباس از قول صغانی آن را حدیث جعلی دانسته و خودش آن را مَثَل سائر تلقّی کرده است. شافعی در بیتی چنین گفته است:
و ما هی الّا جیفۀ مستحیلۀ/ علیها قد همّهنّ اجتذابها
جامی نیز خیلی زیبا چنین سروده است:
دنیا جیفه ست و اهل دنیا/ اکثر چو سگان جیفه خواره
اگر در بیت منظور عطار از پاکیزه گوهر، شافعی نبوده باشد، حضرت علی است. زیرا عجلونی در منبع مذکور حدیث زیر را از ایشان آورده است:
الدنیا جیفۀ، فمن ارادها فلیصبر علی مخالطۀ الکلاب.
البته این جمله در نهج البلاغه نیامده و بعدها در مستدرک نهج البلاغه آورده اند. در غرر الحکم نیز نیامده است. شاید با جستجوی بیشتر در منابع دیگر بتوان یافت.

 

نستوه در ‫۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱ اسفند ۱۳۹۶، ساعت ۱۴:۴۹ دربارهٔ سیف فرغانی » دیوان اشعار » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۲۷:

مصرعِ یکمِ بیت چهارم، تضمینی است از سنایی. بیت ناظر است به «الدنیا جیفۀ و طُلّابها کلابٌ» که در برخی کتب همچون مصباح الشریعه و مثنوی به عنوان حدیثی از پیامبر اکرم (ص) آمده است، ولی عجلونی در کشف الخفا و مزیل الالباس از قول صغانی آن را حدیث جعلی دانسته و خودش آن را مَثَل سائر تلقّی کرده است. شافعی در بیتی چنین گفته است:
و ما هی الّا جیفۀ مستحیلۀ/ علیها قد همّهنّ اجتذابها
جامی نیز خیلی زیبا چنین سروده است:
دنیا جیفه ست و اهل دنیا/ اکثر چو سگان جیفه خواره

 

نستوه در ‫۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱ اسفند ۱۳۹۶، ساعت ۱۲:۲۵ دربارهٔ وطواط » قصاید » شمارهٔ ۵۲ - هم در مدح اتسز گوید:

از پایینِ شعر به بالا، در بیت پنجم فصاحت سحبان به خطا فصاحت سبحان تایپ شده است. فصاحت سبحان اگر باشد، کفر است. زیرا در این صورت،معنیِ شعر این است: اگر بخواهم فصیح سخن گویم، خدای سبحان به گَرد اسب من هم نخواهد رسید! امّا منظور شاعر این است: اگر بخواهم فصیح سخن گویم، سحبان وائل که در بین شعرای عرب به فصاحت زبانزد است، به گَرد اسب من هم نخواهد رسید.

 

نستوه در ‫۶ سال و ۲ ماه قبل، سه‌شنبه ۱ اسفند ۱۳۹۶، ساعت ۱۰:۵۳ دربارهٔ میبدی » کشف الاسرار و عدة الابرار » ۲- سورة البقره‏ » بخش ۹۳ - ۲۹ - النوبة الثالثة:

در مصرع یکمِ آخرین بیت، از نادرست است و ار صحیح است.

 

نستوه در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۱ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۰:۵۶ دربارهٔ فروغی بسطامی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۸۵:

بیت دوم از دیوان صائب وارد شده است.

 

نستوه در ‫۶ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۱ دی ۱۳۹۶، ساعت ۱۰:۵۴ دربارهٔ صائب تبریزی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۵۶۲:

بیت ماقبل آخر در دیوان فروغی بسطامی به عنوان بیت دوم غزلی به کار رفته است.

 

نستوه در ‫۶ سال و ۹ ماه قبل، پنجشنبه ۲۹ تیر ۱۳۹۶، ساعت ۲۳:۲۷ دربارهٔ سنایی » طریق التحقیق » بخش ۱۸ - در جواب عقل «‌و سقیهم ربهم شراباً طهورا»:

پس از بیت آخر بیت زیر هم باید اضافه شود:
نیستم اندرین سرای مجاز
طاقت بار و قوّت پرواز

 

نستوه در ‫۶ سال و ۹ ماه قبل، پنجشنبه ۲۹ تیر ۱۳۹۶، ساعت ۲۲:۵۶ دربارهٔ عطار » پندنامه » بخش ۱۸ - در صفت فقر و صبر:

شادروان دهخدا دو بیت مربوط به بار نبردن و نپریدن شترمرغ را در امثال و حکم ج3 ص 1453 به نام مولوی آورده که در آثار مولوی نیامده است؟!

 

۱
۲
sunny dark_mode