گنجور

 
نظام قاری

نرم دست گلی زصوف کیا

غنچه سان گشت در قبا پیدا

با یکی دایه بالباس کفن

ناتوان و ضعیف و بی سر و پا

همچو آدم که برگ بودش رخت

چون برون شد زجنه الماوا

پرده واری جو عنکبوت تنید

سخن از پرده میکنم املا

که در آمد بجامه اطلس

که بر آمد بشیوه والا

گاه دیبای هفت رنک نمود

کاه در جلوه آمد از کمخا

یکزمان در خیال تشریفی

یکزمان مانده در به بند قبا

یکزمان بحر پر زموج چو حبر

گاه کوه ثبات چون خارا

گه عیان شد بخلعت دکله

گه نهان شد بجار قب طلا

گاه شد آشکاره که ظاهر

در لباس محرمات عبا

رفته یک لحظه در قبای قصب

کرده در صوفیان نظر بصفا

گاه در اطلس خطائی دم

زده از نقش و فکرهای خطا

هم زقاف قماش آن کشور

صورت خود نموده چون عنقا

گه برنک قطیفه اخضر

بنموده چو سبزه در صحرا

گه زاسکندری شده سلطان

گه زخارائی آمده دارا

یکزمان نرمدست گشت و حریر

یکزمان تافته شد و والا

گه حصیری کشاد و صندل باف

گاه ترغوو قیف ولا کمخا

گاه در کردن حریر بران

زه مفتول کشف و بوسه ربا

گاه همچون خشیشی مواج

بمثال ستارگان سما

گاه در اطلس کلاه زده

لاف ترک دو کوشی دو سرا

گاه دررنک قرمزی چون مهر

تافته بر جهان و مافیها

گاه در چشمهای عین بقر

شده با سحر سامری یکجا

گاه در(کنت کنز مخفیا)

شده مفتون و بد دل و شیدا

گاه در جامه رنگ آل نمود

تا شود مقترن بآل عبا

رمز بود این قزی که قاری بافت

بر تو پوشیده گر بود آنها

سخنم در لباس معرفتست

نیست مقصودم اطلس و دیبا

ان گل ابریشمست یعنی عشق

غرضم برگ توت هم زگیا

ترکهای کلاه توحیدست

بر سر فرد فرد از اشیا

وان کفن پیله زو غرض عقلست

که بخود در تند ز چون و چرا

دایه انسان که بافت این تازه

تار و پود همه یک از مبدا

زین همه جامهاست مظهر حق

برتن هریکی شده پیدا

بافتم من پلاسی از موئی

ورنه این رشته نیست جز یکتا

 
 
 
فرخی سیستانی

نیگلون پرده برکشید هوا

باغ بنوشت مفرش دیبا

آبدان گشت نیلگون رخسار

و آسمان گشت سیمگون سیما

چون بلور شکسته، بسته شود

[...]

مسعود سعد سلمان

دوش در روی گنبد خضرا

مانده بود این دو چشم من عمدا

لون انفاس داشت پشت زمین

رنگ زنگار داشت روی هوا

کلبه ای بود پر ز در یتیم

[...]

مشاهدهٔ ۴ مورد هم آهنگ دیگر از مسعود سعد سلمان
ابوالفرج رونی

بادبان برکشید باد صبا

معتدل گشت باز طبع هوا

خاک دیبا شدست پر صورت

جانور گشته صورت دیبا

شاخ چون کرم پیله گوهر خویش

[...]

سوزنی سمرقندی

نور دین نور عین مهر و وفا

آفریده شده ز لطف خدا

هر که از مهر و از وفا زاید

زو نیاید بعمر جور و جفا

نور دین را هر آینه نکند

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه