میان سگ و گربه شبی نزاع افتاد
به گربه گفت سگ ای کاسه لیس لقمه شمار
تویی که نیست ترا بویی از طریق ادب
تویی که نیست ترا جز طریق دزدی کار
نمی شود که کسی لقمه برد به دهن
که از طمع نبری راحتش به ناله زار
چراست این همه عزت ترا به این همه عیب
که می کشند ترا خلق متصل به کنار
شریک خوانی و هم خواب بستر و بالین
رفیق مجلس و مقبول هر پری رخسار
منم که فایده ها می رسد ز من شب و روز
حراست است مرا شب شعار و روز شکار
وفا شعار منست و ادب طریقه من
بر آستانه مرا منزلست لیل و نهار
وسیله چیست که تو داخلی و من خارج
تو گوشت می خوری و استخوان من افگار
گناه من چه شد و وز هنر چه هست ترا
که گفته اند ترا طاهر و مرا مردار
به مجلس علما تو انیس و من از دور
به محفل فضلا تو عزیزی و من خوار
ز روی طعنه چنین گفت گربه خاموش
که ای درنده بی زینهار بد کردار
به میهمان و گدا متصل جدل داری
به هر غریب مدام از تو می رسد آزار
به خیر اهل سعادت تو می شوی مانع
بدین روش که تویی کام دل امید مدار
گمان مبر که به سرمنزل مراد رسی
مکن خیال که کردی ز عمر برخوردار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، سگ و گربه با یکدیگر به نزاع میپردازند. گربه به سگ اعتراض میکند و او را به خاطر رفتارهای ناپسندش مورد سرزنش قرار میدهد. گربه میگوید که سگ به خاطر طمع و دزدی، آزاردهنده و بیادب است، در حالی که او خود به وفا و ادب پایبند است. او همچنین به ناعدالتیها در مقام و اعتبار اشاره میکند و برتریهای خود را در زندگی و هنر برمیشمارد. گربه این را به سگ یادآوری میکند که در نهایت به سرمنزل مراد نخواهد رسید و نمیتواند به امید دلخواهی دست یابد. در این گفتگو، نمادهای فریب و حقیقت در زندگی و روابط اجتماعی مورد نقد قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: در یک شب، بین سگ و گربه جر و بحثی پیش آمد. گربه به سگ گفت: «تو فقط به دنبال نان و غذای دیگران هستی و هیچ فکری غیر از این نداری.»
هوش مصنوعی: تو کسی هستی که از ادب چیزی نمیدانی و تو تنها در زمینه دزدی مهارت داری.
هوش مصنوعی: نمیتوان به راحتی لقمهای را به دهان برد و از خواسته و طمع دل کند، در حالی که در دل ناله و فریاد باشد.
هوش مصنوعی: چرا تو با این همه عیب و نقص، این همه مقام و ارزش بالایی داری که مردم به تو چشم دارند و به تو احترام میگذارند؟
هوش مصنوعی: دوست من را در کنار خود دارم، او همواره همراه من است و در شبهای طولانی و در میهمانیها همواره همدم من بوده و باعث خوشنودی من است.
هوش مصنوعی: من هستم که در هر زمان و مکان، نفعها به وسیله من به دست میآید. شبها به گونهای خود را آماده میکنم و روزها در جستجوی فرصتها و موفقیتها هستم.
هوش مصنوعی: وفا برای من اصل و شعار است و ادب راه و روش من به شمار میرود. در درگاه من، شب و روز، مانند منزلگاهی قرار دارند.
هوش مصنوعی: وسیله چیست که تو درون چیزی هستی و من بیرون آن؟ تو گوشت میخوری و استخوان من از درد میلرزد.
هوش مصنوعی: من چه گناهی کردهام و هنر من چه ارتباطی با تو دارد که گفتهاند تو پاکی و من نجس هستم؟
هوش مصنوعی: تو در میان علمای بزرگ و مورد احترام هستی و من در دوردست، و در جمع فرهیختگان تو عزیز و محترم هستی، اما من در جایگاه فرودست و کمارزش قرار دارم.
هوش مصنوعی: گربه با طعنه گفت: ای درنده، تو که بیپروا و بدسرشت هستی، هرگز نمیتوانی بر رفتارت کنترل داشته باشی.
هوش مصنوعی: تو با میهمان و بیخانمان دعوا داری و همیشه به هر غریبهای آزار میرسد.
هوش مصنوعی: اگر نیکوکاران را یاری کنی، مانع از آن میشوی که به روشهای ناپسند روی بیاورند. بنابراین، امیدی به برآورده شدن آرزوهایت نداشته باش.
اصلاح تایپی
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
اگر گل آرد بار آن رخان او، نه شگفت
هر آینه چو همه میخورد گل آرد بار
به زلف کژ ولیکن به قد و قامت راست
به تن درست ولیکن به چشمکان بیمار
مدیح تا به بر من رسید عریان بود
ز فرّ و زینت من یافت طیلسان و ازار
چنین نماید شمشیر خسروان آثار
چنین کنند بزرگان چو کرد باید کار
به تیغ شاه نگر، نامهٔ گذشته مخوان
که راستگویتر از نامه تیغ او بسیار
چو مرد بر هنر خویش ایمنی دارد
[...]
قوی کننده دین محمد مختار
یمین دولت محمود قاهر کفار
چو بازگشت به پیروزی از در قنوج
مظفر وظفر و فتح بر یمین و یسار
هنوز رایتش از گرد راه چون نسرین
[...]
فغان ز دست ستمهای گنبد دوار
فغان ز سفلی و علوی و ثابت و سیار
چه اعتبار بر این اختران نامعلوم
چه اعتماد بر این روزگار ناهموار
جفای چرخ بسی دیده اند اهل هنر
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.