عامیان شعر تو با شکر، برابر میکنند
عارفان زین وهم باطل، خاک بر سر میکنند
کارگاه قند نبود، آن دهان کآید برون
هر سخن، تشبیه آن بر قند و شکر میکنند
کارگاه قند از یک درش، قند ار میبرند
از در دیگر چغندر، بارش اندر میکنند
از دهانت هر سخن کاید برون، چون شکر است
پس یقین رندان، به ماتحتت چغندر میکنند
ای صبا برگیر ریش مدعی و گو ز من
عنقریبا رندها، چرخ تو چنبر میکنند
هیچ میدانی طرف گردیدهای با مردمی
کت چغندر ریخته، هر چیز بدتر میکنند!!
. . .
. . .
ای خدا این خلق، عطر مشک را بینند و باز
با گل افیون دماغ خود معطر میکنند
طعم شکر طبع «عشقی » را نهادند و همه
بر علفهای بیابان، حمله چون خر میکنند!
خلق را پیغمبری نوح، باور نیست! لیک
دعوی یزدانی از، گوساله باور میکنند!
این وزیران را خیانت، ارث از «جانوسیار»
مانده، «دارا» را فدا بهر «سکندر» میکنند!!
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نقد و تمسخر رفتار و افکار جامعه میپردازد. شاعری به نام عامیها و عارفان اشاره میکند و نشان میدهد که عامیها شعری را با شکر مقایسه میکنند، در حالی که عارفان این مقایسه را با ناامیدی و تلخی همراه میکنند. او به تضاد بین حقیقت و ظاهرسازی میپردازد و به این نکته اشاره دارد که بسیاری از مردم درک درستی از زیباییها و واقعیتها ندارند، بلکه در دام خرافات و توهمات خود گرفتار شدهاند.
شاعر همچنین به این مسأله میپردازد که مردم در قضاوتهای خود، به سمت چیزهای سطحی و بیارزش مانند چغندر گرایش دارند، و از جانب دیگر، عطر و زیباییهای واقعی را نادیده میگیرند. او به فریبخوردگی مردم اشاره میکند که به جای ایمان به حقیقت و زیباییها، به چیزهای بیارزش و نادرست روی میآورند.
در نهایت، با زبانی سرشار از طنز و کنایه، به فساد و خیانت برخی از مقامات و قدرتداران نیز پرداخته و نشان میدهد که در این جامعه، بسیاری از ارزشها و اصول اخلاقی زیر پا گذاشته شدهاند.
هوش مصنوعی: مردم عادی با شعر زیبای تو، مانند شیرینی آن را ارزیابی میکنند، اما عارفان به خاطر این خیالهای بیاساس و پوچ، حسرت و تأسف میخورند و افسوس میزنند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که آن دهان که هر چیزی را بیرون میآورد و میگوید، به گونهای شیرین و خوشایند است که همه آن را به قند و شکر تشبیه میکنند. در واقع، سخنان آن دهان حاوی لطافت و شیرینی خاصی است که باعث جذابیت بیشتر آن میشود.
هوش مصنوعی: در یک کارگاه تولید قند، از یک در، قندها را میبرند و از در دیگر، چغندرها را به داخل میآورند تا برای تولید قند استفاده شوند.
هوش مصنوعی: از دهان تو هر کلمهای که بیرون بیاید، مانند شکر شیرین است. پس قطعاً در این صورت، برخی افراد مکار، به تو آسیب میزنند و با تو به شیوهای ناپسند برخورد میکنند.
هوش مصنوعی: ای باد صبا، ریش گلهگزاران را بگیر و به آنها بگو که من به یاد رندها هستم. گرداب زندگی، تو را در دایرهای روشن نگه میدارد.
هوش مصنوعی: آیا میدانی که در چه جمعی قرار داری؟ مردمی که هر چیز را بدتر و اسفناکتر میکنند!
هوش مصنوعی: این بیت به معنای این است که زندگی با سختیها و مشکلاتی همراه است، اما این چالشها میتوانند قویتر و مقاومترمان کنند. با هر مانع و دشواری که مواجه میشویم، تواناییهای ما رشد پیدا میکند و ما میآموزیم که چگونه با مشکلات کنار بیاییم.
هوش مصنوعی: خداوندا، این مردم بوی خوش مشک را استشمام میکنند، اما دوباره با گلهای افیون خود را معطر میسازند.
هوش مصنوعی: طعم شیرین عشق را در دل گذاشتند و همه مردم مانند خرها به علفهای بیابان هجوم میآورند.
هوش مصنوعی: مردم به پیامبری نوح (ع) اعتقادی ندارند، اما ادعای خدایی از یک گوساله را باور میکنند!
هوش مصنوعی: این وزیران به خیانت مشغولند و انگار این رفتارشان از «جانوسیار» به ارث رسیده است. آنها برای «سکندر» (قدرت و ثروت) از «دارا» (یک شخص عادی) فداکاری میکنند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
واعظان کـاین جلوه در محراب و منبر میکنند
چون به خلوت میروند آن کارِ دیگر میکنند!
مشکلی دارم، زِ دانشمندِ مجلس بازپرس
توبهفرمایان، چرا خود توبه کمتر میکنند؟
گوییا باور نمیدارند روزِ داوری
[...]
واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند
چون به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند
واعظان تا چند منع جام و ساغر میکنند
چون دماغ خویش را هم گه گهی تر میکنند
از قدح آنانکه گاه نشئه مییابند فیض
زین شرف چون منع محرومان دیگر میکنند
چون صفا از توبه اهل زهد را ظاهر نشد
[...]
واعظان کاین جلوه در محراب و منبر میکنند
چون به خلوت میروند آن کار دیگر میکنند
مشکلى دارم ز دانشمند مجلس باز پرس
توبه فرمایان چرا خود توبه کمتر میکنند ؟
هرکجا خوبان چراغ دلبری بر میکنند
شمع را پروانه، آتش را سمندر میکنند
عشق را با ناتوانان التفات دیگرست
فربهانصافان شکار صید لاغر میکنند
آه ازین خورشیدرخساران که از تردامنی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.