زندگانیست که جز مرگ سرانجام نداشت
گر نمیبود نفس، صبحکسی شام نداشت
دل پرکار هوس متهم غیرم کرد
ساده تا بود نگین، غیر نگین نام نداشت
قدردان همه چیز آینهٔ منتظریست
دردم از حاصل وصلیست که پیغام نداشت
مایهٔ عاریت و صرف طرب جای حیاست
گل سر و برگ شکفتن به زر وام نداشت
سیر کیفیت عبرتگه امکان کردیم
نقش پا داشت هوایی که سر بام نداشت
کاش بیجرات آهنگ طلب میبودیم
تکمهٔ جیب ادب جامهٔ احرام نداشت
پختگی چین تعین به رخ خلق افکند
رنگ هموار به غیر از ثمر خام نداشت
هیچکس چشم به جمعیت دل باز نکرد
این گلستان گل کیفیت بادام نداشت
سر زانوی ادب میکده ی راز که بود
عیش این حلقهٔ تسلیم خط جام نداشت
دل وفا خواست جوابش به تغافل دادی
داد تحسین طلبان این همه دشنام نداشت
بیدل از وهم فسردی، چه تعلق، چه وفاق
طایر رنگ،کمین قفس و دام نداشت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی موضوعات زندگی، مرگ، عشق، و توقعات انسانی میپردازد. شاعر به ناپایداری زندگی و اجتنابناپذیری مرگ اشاره میکند و نشان میدهد که اگر عشق و احساسات واقعی نباشند، زندگی ارزش چندانی ندارد. همچنین به اینکه انسانها در جستجوی حقیقت و زیباییاند، اما اغلب به دلیل ترس و دلشکستگی وانمود میکنند که با مشکلات کنار آمدهاند. در نهایت، شاعر با حسرت از عدم توانایی انسانها در ابراز احساسات واقعی و ارتباط قلبی صحبت میکند و این که بسیاری از آرزوها و امیدها در دل باقی میمانند.
هوش مصنوعی: زندگی فقط به پایان رسیدن با مرگ ختم میشود. اگر نفس و زندگی نبود، کسی نمیتوانست بعد از صبح به شام برسد و روز خود را ادامه دهد.
هوش مصنوعی: دل مشغولیهای عاشقانهام را به دیگران نسبت دادم، در حالی که خودم را در سادهلوحی میزدم. تا زمانی که در دنیا چیزهای ارزشمندی مثل نگین وجود داشت، هیچ شایستگی به جز ارزش آن نگین نداشتم.
هوش مصنوعی: این جمله به نوعی بیانگر این است که انسان باید به همه چیز ارزش بدهد و انتظار داشته باشد که در زندگیاش چیزی برای نشان دادن و یادآوری وجود داشته باشد. از طرف دیگر، گوینده احساس میکند که درد و رنج او ناشی از ارتباطی است که به ثمر نرسیده و پیامی از آن حاصل نشده است. این احساس میتواند نشاندهنده ناامیدی یا فقدان ارتباط واقعی باشد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که لذت و خوشگذرانی موقتی نیستند و ارزش واقعی زندگی در داشتن شخصیت و حیاست. زیبایی ظاهری و تجملات به تنهایی نمیتواند به کسی اعتبار واقعی بدهد. مانند گلهایی که فقط برای زیبایی رشد میکنند اما در واقع هیچ پشتوانهای ندارند.
هوش مصنوعی: در اینجا به نوعی اشاره میشود که ما در دنیای ممکنات از تجربیات و نشانهها عبور کردیم و به نتیجهای رسیدیم. فضایی که ما در آن قدم برداشتیم، حتی اگر از بالای بلندی هم نباشد، به ما چیزی را نشان میدهد که میتواند عبرتآموز باشد.
هوش مصنوعی: ای کاش ما بیپروایی و شجاعت داشته و شوق طلب را به دل میداشتیم، زیرا در آن صورت لباس ادب همچون احرام بر تن ما نمیبود.
هوش مصنوعی: پختگی و کمال چین و زیبایی در این صورت باعث میشود که به دیگران جلوه و جذابیتی خاص ببخشد و هیچ چیزی جز نتیجه نهایی و کامل ارزشمند نیست.
هوش مصنوعی: هیچکس در جمعیت به دلش جرات نداد، این باغ گل به زیبایی گل بادام نبود.
هوش مصنوعی: در میکدهای که رازهای عمیق در آن نهفته است، کسی به آداب و ادب نشسته است که اگر تسلیم روحانی این حلقه نبودی، هیچ لذتی از شراب نمیبردی.
هوش مصنوعی: دل وفادار از تو پاسخ خواست، اما تو به بیتوجهی رفتار کردی. کسانی که به دنبال تحسیناند، اینقدر بد و بیاحترامی نمیکنند.
هوش مصنوعی: بیدل به سردی خیال اشاره میکند و بیان میکند که پرندهای با رنگهای مختلف، نه وابستگی به چیزی دارد و نه همنوایی، زیرا در دام قفس و تلهای گرفتار نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
عاشق آن روز که جا در خم آن دام نداشت
کلفت دایمی الفت هر خام نداشت
باده را شیشه کم ظرف ز جوش افکنده
در گلستان خم از عربده آرام نداشت
دل ما آینه راز دو عالم شده است
[...]
ای خوش آن عاشق بدنام که او نام نداشت
کامجوی آنکه در این دیر سر کام نداشت
شور بلبل بگلستان نبود پنداری
از گل این باد سحرگاهی پیغام نداشت
شاهد خاص ازل رفت سوی پرده غیب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.