این قوم نگر که باز هستند
در ملک قوام بی قوامان
از خبث عقیده زرد رویان
وز خون پیاله سرخ فامان
از دم سردی فقاع طبعان
یخ در بغلان بی نظامان
چون شام سیاه کاسه رنگان
چون صبح دوم فراخ گامان
ای دهر ترا تمام دستی است
در همدستی ناتمامان
آنراست غلام خواجه دولت
کو آب دهن شد از غلامان
هر نان درست کاسمان راست
هست از قبل شکسته نامان
وآتش صفتان ز چرخ اطلس
در اطلس آتشی خرامان
سامانی و سروری به نسبت
وانگه همه را نه سر نه سامان
عیسی نفسان پاک دامن
پامال خسان شده چو دامان
صد دیگ به زیر کاسه چرخ
پخته ست ولی برای خامان
مندیش مجیر و کام خوش کن
از هجو خسان و خویش کامان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف وضعیتی ناخرسند و بینظمی در جامعه میپردازد. شاعر به فساد عقاید و ناکارآمدی افرادی که در قدرت هستند اشاره میکند و از تضاد بین ظاهربینی و حقیقت گویی میگوید. او به مشکلات اجتماعی و عدم ساماندهی در زندگی روزمره اشاره دارد و بر این نکته تاکید میکند که وضعیت کنونی ناشی از عدم وجود رهبری درست و متعهد است. در نهایت، شاعر از مردمان میخواهد که از توهم و فریب بیدار شوند و به جای هجو کردن دیگران، به بهبود اوضاع بپردازند.
هوش مصنوعی: این مردمان را ببین که در سرزمین افرادی پرجنبوجوش و بینظمی که اساس و قوامی ندارند، مشغول فعالیت و زندگی هستند.
هوش مصنوعی: از زشتی باور کسانی که روی زرد دارند، و از رنگ سرخ خون در لیوان ما.
هوش مصنوعی: هوای سرد و بینظمی که از روح و رفتار بیخودان و بیفکر حکایت میکند.
هوش مصنوعی: همچون شب تار که کاسهداران رنگین هستند، مانند صبحی که در آن افرادی با قدمهای بزرگ مشاهده میشوند.
هوش مصنوعی: ای زمان، تو با همهی روزگار در ارتباطی که هرگز به پایان نمیرسد.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف شخصی میپردازد که به شدت تحت تأثیر و محجوب دولت یا شخصی با مقام بالا قرار دارد. بهگونهای که تمام وجود او به خدمت این فرد اختصاص یافته و برای او در دسترس است. در این میان، به نوعی از وابستگی و تسلیم در برابر مقام و قدرت اشاره میشود.
هوش مصنوعی: هر نانی که میخوریم، نتیجه زحمات و تلاشهای گذشته ماست و باید به خاطر داشته باشیم که نام و اعتبار ما به این تلاشها بستگی دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف آتش و زیبایی آن پرداخته است. در اینجا آتش، همچون یک موجود زنده و با وقار، در آسمان در حال رقص و حرکات نرم و بسیار زیباست. آتش به عنوان نمادی از زیبایی و حرارت، نقش مهمی در این تصویر دارد و با ویژگیهای خاص خود در آسمان میدرخشد.
هوش مصنوعی: ستایش و حکومت به نسبت، در نهایت همه چیز به بیسر و سامانی میانجامد.
هوش مصنوعی: در این بیت، به این نکته اشاره میشود که عیسی، نماد پاکی و معصومیت، تحت فشار و آزار کسانی که ناپاک و فاسد هستند، قرار گرفته است. به عبارتی، شخصیت و ارزشهای او مورد بیاحترامی واقع شده و مانند دامن پاکی که بهصورت ناپاکی آلوده شده، آن هم در اثر اقدامات نادرست دیگران.
هوش مصنوعی: زیر کاسه چرخ، صد دیگ غذا پخته شده است، اما این غذا تنها برای خامان و ناشنواهاست. یعنی با وجود اینکه تلاش و زحمت زیادی برای تهیه این غذاها شده، کسانی که نمیفهمند یا درک درستی از این زحمت ندارند، از آن بیخبرند.
هوش مصنوعی: نگران حرفهای بیمعنا نباش و به جای آن از لذتی که در زندگی وجود دارد، بهرهبرداری کن و به انتقادهای بیاساس دیگران توجه نکن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
در کوکبهٔ چنین غلامان
شرط است برون شدن خرامان
ز آن مایه که افتدت به دامان
تنها نخوری چو ناتمامان
گر بر سر خاک من خرامان
آیی مفشان ز خاک دامان
گه باز زدی به کوه دامان
با کبک دری شدی خرامان
بنشینم و پا کشم به دامان
تا کار وفا شود به سامان
بنشینم و پا کشم به دامان
تا کار وفا شود به سامان
بنشینم و پا کشم به دامان
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.