طالع پیروز بختی ، مایۀ نیک اختری
آسمان کامگاری ، آفتاب سروری
رسم دانی ، ملک سازی ، رزم جویی ، خسروی
پیشوای روزگاری ، پادشاه کشوری
شمس دولت ، زین ملت کهف امت ، شه طغان
آنکه نیکو همت او گشت از بدها بری
آن خداوندی که جمشید دگر در حشمت اوست
امر او چون امر جمشیدست بر عالم جری
ای شهنشاهی که جمشیدی ، از آن معنی که هست
آدمی فرمان بر تو ،همچو دیو و چون پری
نادران ملک بودند اردوان و اردشیر
اردوان دیگری ، یا اردشیر دیگری
چون کمان در دست گیری مایۀ سعدی ، شها
مایۀ سعدست چون در فوس باشد مشتری
خسروی را همچو شخصی ، کامگاری را دلی
کامگاری را چو جانی ، خسروی را پیکری
فرق شاهی را چو عقلی ، نور دانش را دلی
ایمنی را همچو حصنی ، رستگاری را دری
کارساز سعد چرخی ، کیمیای دولتی
بر سر اقبال تاجی ، بر تن دولت سری
مایۀ اثبات کامی ، عین نفی اندهی
مر سخارا چون سرشتی ، مر وفارا گوهری
شیر همت پادشاهی ، شیر هیبت خسروی
شیر گیری ، صف پناهی ، ببر خویی ، صفدری
فکرت ما درخور تو چون ستاید مر ترا ؟
ز آنکه تو در فکرت ما از ستایش برتری
در جهان گر وحی جایز بودی اندر وقت ما
بر حقیقت مر ترا جایز بدی پیغمبری
گرز سد اسکندر رومی چنان معروف شد
کمترین فرمان تو سدی بود اسکندری
نیزه از بیم تو لرزانست تا با نیزه ای
خنجر از سهم تو ترسانست تا با خنجری
ای شهنشاه ، ای خداوند ای کریم بن الکریم
جان من داند که اندر نور جانم زیوری
عالم علمی ولیکن پادشاه عالمی
اختر فضلی ولیکن کارساز اختری
قدر دیهیم و نگینی ، جاه ملک و حشمتی
فخر شمشیر و سنانی ، عز تخت و افسری
ای خداوندی ،که ایامت نماید بندگی
وی شهنشاهی ، که افلاکت کند فرمان بری
گر بر آزادان بر افتد ، شهریارا ، عقدبیع
چون من و بهتر زمن در ساعتی سیصد خری
پس ز اقلیمی باقلیمی بدست و خط خویش
بنده را فرمان دهی و اندر سخن یادآوری
از کدامین چشم ، شاها ، از تفاخر بنگرم ؟
کین نه قدر چون منی باشد چو نیکو بنگری
عنصری در خدمت محمود دایم فخر کرد
زانکه دادش پاره ای در شعر فتح نودری
خواست گفتن : من خدایم در میان شاعران
کز خداوندم چنین فخری ، رسید از شاعری
اندرین میدان فخر اکنون بتو مر بنده راست
گو درین میدان فخر آی ار تواند عنصری
ای خداوندی ، که اندر خاور و در باختر
بر چو تو شاهی نتابد آفتاب خاوری
ای شهنشاهی ، که اندر روزبار و روز رزم
از سیاست موج دریایی و سوزان آذری
از چو تو شاهی اگر لافی زنم از افتخار
نیست لافی بر گزاف و نیست فخری سرسری
تا سپهر چنبری هرگز نگیرد طبع خاک
تا نپاید جرم خاک اندر سپهر چنبری
ملک بادت بی قیاس و عمر بادت بی کران
تا زعمر و ملک خویش اندر جوانی برخوری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به توصیف ویژگیهای یک پادشاه بزرگ و شایسته میپردازد. شاعر با ستایش از صفات نیکو و ویژگیهای برجسته او، همچون شجاعت، عقل، و فراخی دید، به قدرت و شکوه او اشاره میکند. همچنین به مقایسه او با پادشاهان بزرگ تاریخ، از جمله جمشید و اسکندر میپردازد و از فضایل او تعریف میکند. این شعر بیانگر این است که این پادشاه در میان دیگران بینظیر است و مقامش به قدری بالاست که حتی اشعار و داستانها نیز نمیتوانند به درستی او را توصیف کنند. در نهایت شاعر آرزوی عمر طولانی و سلطنت پایدار برای او میکند.
هوش مصنوعی: سرنوشت خوشبختی و شانس خوب باعث میشود که آسمان زندگی افراد پر از موفقیت و شادی باشد، همچون نوری که بر سروری و رهبری میافروزد.
هوش مصنوعی: علم و دانش، ساختن سرزمین، جستجوی جنگ و نبرد، رهبری در دوران خود، و سلطنت بر یک سرزمین.
هوش مصنوعی: شمس دولت، پیشوای این ملت و پشتیبان جامعه است؛ او کسی است که با نیکخواهیاش از بدیها دوری میکند و به دیگران خیر و خوبی میبخشد.
هوش مصنوعی: خدای بزرگی که جمشید در شکوه و عظمت او قرار دارد، فرمان او همانند فرمان جمشید بر جهان جاری است.
هوش مصنوعی: ای پادشاه بزرگ، همانند جمشید، از آن ویژگی که انسانها دارند، تو بر آنها حاکم هستی، مانند دیو و همچون پری.
هوش مصنوعی: افراد نادری چون اردوان و اردشیر در تاریخ وجود داشتهاند. به شکلی که هر یک از آنها میتوانستهاند در زمانهای دیگر، دوباره متجلی شوند.
هوش مصنوعی: زمانی که تو کمان را در دستان خود بگیری، سعادت و خوشبختی به تو روی میآورد، زیرا مثل سیاره مشتری است که اگر در جای مناسب باشد، برکت و خوشی را به همراه میآورد.
هوش مصنوعی: مثل شخصی بزرگوار و با شخصیت، خوشبختی را با قلبی شاداب و سرشار از زندگی، و شاهی را با ظاهری دلنشین و جذاب توصیف میکند.
هوش مصنوعی: تفاوت شاهانه در عقل است، روشنایی دانش در دل. ایمنی مانند دژ محکم است و رستگاری همچون دری است که به سوی نجات باز میشود.
هوش مصنوعی: سعدی به این نکته اشاره میکند که نعمت و موفقیت، مانند چرخی که به پیش میچرخد، میتواند به افراد مختلف برسد. همچنین، اقبال و شانس در زندگی مانند تاجی است که بر سر افرادی که به سرمنزل مقصود رسیدهاند، قرار میگیرد و قدرت و ثروت را برای آنها به ارمغان میآورد. در واقع، این بیت به تأثیر خوشبختی و شانس در زندگی انسانها میپردازد.
هوش مصنوعی: شکوفایی و رسیدن به موفقیت، در واقع به معنای نداشتن نگرانی و اندوه است؛ هرچه طبیعیتر و اصیلتر باشی، بیشتر به ارزشهای واقعی خود پی خواهی برد.
هوش مصنوعی: شیر نماد اراده و قدرت پادشاهی است، شیر نمایانگر جلال و شکوه فرمانروایی است. شجاعت و قابلیت دفاع را در خود دارد و مانند ببر، خود را به عنوان موجودی نیرومند و با وقار در صف پایداری میبیند.
هوش مصنوعی: اندیشه ما درباره تو چطور میتواند تو را ستایش کند؟ زیرا تو در باور ما از هر ستایشی بالاتر هستی.
هوش مصنوعی: اگر در این دنیا وحی کردن جایز بود، در زمان ما تو به حقیقت نبی محسوب میشدی.
هوش مصنوعی: گرز معروف اسکندر رومی به قدری شناخته شده و نامدار است که حتی کوچکترین دستور تو نیز میتواند به اندازهای بزرگ و قدرتمند باشد که مثل سدهای اسکندری عمل کند.
هوش مصنوعی: نیزه به خاطر ترس از تو به لرزش درآمده، تا با نیزهای تو را بترساند، مانند خنجری که از بیم تو به حرکت درآمده است.
هوش مصنوعی: ای پادشاه بزرگ، ای خدای بخشنده و نیکوکار، جان من میداند که در نور جانم، زیبایی خاصی وجود دارد.
هوش مصنوعی: عالمی وجود دارد که در دانش سرآمد است، اما او تنها یک پادشاه است. همچنین، شخصیتی با فضیلت وجود دارد که حقیقتاً تاثیرگذار است، اما او تنها یک ستاره است.
هوش مصنوعی: شکوه و عظمت ما به اندازهی تاج و نگین است، مقام و منزلتمان برابر با امتیاز شمشیر و سنتهاست، و عزت ما به اعتبار تخت و بالای سر ما وابسته است.
هوش مصنوعی: ای خداوندی که بندگی تو را مانند سلطنت بزرگ میداند، کسی که تنها با فرمان بردن از تو به سعادت میرسد.
هوش مصنوعی: اگر بر آزادگان بیفتد، ای شهریار، فروختن مانند من و بهتر از من در یک ساعت سیصد خریدار خواهد داشت.
هوش مصنوعی: از سرزمین خاص خود، با زیرکی و هوش، به من دستور میدهی و در کلامت نکات را به یاد میآوری.
هوش مصنوعی: از کدام چشم باید به تو، ای پادشاه، نگاه کنم که بخواهم تفاخر و خودبرتربینی کنم؟ چرا که هیچ کس بهاندازه من ارزشمند نیست، اگر به درستی نگاه کنی.
هوش مصنوعی: عنصری همواره به خاطر اینکه محمود در شعرش بخشی از پیروزی نودری را به او عطا کرده است، به خود میبالید و فخر میکرد.
هوش مصنوعی: شاعر میخواهد بگوید که در میان تمام شاعران، من به قدری به خداوند افتخار میکنم که حس میکنم خودم هم مانند خدایان هستم.
هوش مصنوعی: در این عرصه، من به تو، که بندهای صادق هستی، افتخار میکنم. اگر تو بتوانی، وارد این میدان شو و خودت را نشان بده.
هوش مصنوعی: ای خداوندی که در شرق و غرب هیچ پادشاهی همچون تو وجود ندارد و آفتاب بر کسی چون تو نمیتابد.
هوش مصنوعی: ای شاه بزرگواری که در روزهای نبرد و مبارزه همچون دریایی پرموج و آتشین از حماسه و اقتدار خواهی درخشش.
هوش مصنوعی: اگر تو به مقام و عظمت خودت شاهی، اگر من هم به خاطر افتخارت چیزی بگویم، این حرفها بیمورد و تصادفی نیست و من به طور سطحی ادعای بزرگی نمیکنم.
هوش مصنوعی: تا زمانی که آسمان به حالت خاصی تغییر نکند و ذاتی خاک تغییر نکند، وضعیت و کیفیت خاک نیز پابرجا میماند.
هوش مصنوعی: خداوند به تو سلطنتی بینظیر و عمری نامحدود عطا کرده است، پس از این فرصت در جوانیات بهرهمند شو و از خود و سلطنتت بهترین استفاده را ببر.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای جهان را دیدن تو فال مشتری
کیست آن کو نیست فال مشتری را مشتری
گر ز عنبر بر سمن عمدا تو افکندی زره
آن زره که کاشته است از غالیه بر ششتری
آهوی بزمی تو با کبر پلنگانت چکار
[...]
ای شکسته تیره شب بر روی ، روشن مشتری
تیره شب بر روی روشن مشتری در ششتری
از شکر بر نقره داری دانۀ یاقوت سرخ
وز شبه بر عاج داری حلقۀ انگشتری
زلف مشکین تو پنداری که آزر بر نگاشت
[...]
ای شکنج زلف جانان بر پرند ششتری
سایبان آفتابی یا نقاب مشتری
توده توده مشک داری ریخته بر پرنیان
حلقه حلقه زلف داری بافته بر ششتری
گاه بر گلنار تازه شاخهای سنبلی
[...]
ای به رخسار و به عارض آفتاب و مشتری
آفتاب و مشتری را من به جانم مشتری
داری از سنبل نهاده سلسله بر آفتاب
داری از عنبر کشیده دایره بر مشتری
از سر زلف سیه با حلقههای سنبلی
[...]
ای پدیدار آمده همچون پری با دلبری
هر که دید او مر ترا با طبع شد از دل بری
آفتاب معنی از سایت بر آید در جهان
زان که از هر معنیی چون آفتاب خاوری
زهره مزهر بر تو سازد کز عطارد حاصلی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.