کند هر ملتی در بندگی بر قبله‌ای رویی
چو نیکو بنگری دارند جمله رو بر ابرویی
نه تنها ذکر یاهو از لب نوشین به گوش آید
که در وَجْدَند ذرات جهان با هایی و هویی
به زلف اوست شیدایی چه صحرایی چه دریایی
تعالی یک جهان دارد اسیر هر خم مویی
مرا آن نخل جان‌پرور به جوی دیده جا دارد
نشاند باغبان گر سرو خود را بر لبِ جویی
به رند از چین زلفت نافه نه از آهوی چینی
خطا باشد گرفته هرکه بر عشاق آهویی
صبا زآن طره بو داری چرا در دیده نگذشتی
جهانی را توانی زندگی دادن چو از بویی
بود آشفته را از هردو عالم رو به سوی تو
اگرچه هرکه را بینی به عالم روست بر سویی
مرا زخم درون مرحم ندارد در جهان اما
لب نوشین دهان تو نهان کرده است دارویی
بیا در آینه از می بشوی این زنگ خودبینی
به روی مرتضی بنگر اگر مرد خداجویی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به وضوح به عشق و زیبایی اشاره دارد. شاعر درباره بندگی و عشق به محبوب صحبت می‌کند و می‌گوید که هر ملت در قبله‌ای خاص با معشوقی رو به رو هستند. در اینجا محبوب به صورت نمادین توصیف شده و تأثیر او بر جهان و ذرات آن نشان داده شده است. شاعر از زیبایی و زلف معشوق می‌گوید که دل‌ها را شیدا کرده و عشق فراتر از ظواهر را به تصویر می‌کشد. همچنین، اشاره‌ای به ناکامی در به دست آوردن عشق و لزوم نگریستن به آینه وجود دارد که به خودبینی انسان‌ها پرداخته است. در نهایت، شاعر به جستجوی خداوند و ارتباط معنوی با او اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: هر ملت در گرایش به معبود، به سوی یک قبله می‌نگرد. اگر دقیق نگاه کنی، همه آنها در واقع به طرف زیبایی و جذابیت خاصی توجه دارند.
هوش مصنوعی: این بیت اشاره دارد به اینکه تنها نام یاهو از زبان نوشین شنیده نمی‌شود، بلکه تمامی ذرات جهان نیز در حال شادی و سرزندگی هستند و صدای شوق و هیجان آنها به گوش می‌رسد.
هوش مصنوعی: زلف او چنان جذاب و گیراست که انسان را به شدت مجذوب می‌کند، به طوری که این زیبایی مانند یک بیابان وسیع یا دریای عمیق، فرد را به اوج می‌برد. این زیبایی قادر است جهانی را تحت تأثیر قرار دهد و هر بار که به یک کَنه یا پیچ زلف او نگاه می‌کنیم، احساس اسیری و تسخیر شدگی می‌کنیم.
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به زیبایی یک نخل را توصیف می‌کند که در دلش شوق زندگی و پرورش جان را دارد. او از باغبانی یاد می‌کند که اگر سرو زیبا و بلندی را در کنار جوی قرار دهد، نخل هم باید در همان نزدیکی بایستد و زیبایی خود را به نمایش بگذارد. به نوعی نشان می‌دهد که هر چیز زیبا و دلنشینی جایگاه خاص خود را دارد و می‌تواند در کنار دیگر زیبایی‌ها شکوفا شود.
هوش مصنوعی: معنی این بیت به صورت روان این است که هرکس به زیبایی و جذبه افرادی که در عشق هستند توجه کند، متوجه می‌شود که زیبایی واقعی و دلربایی از زلف‌های معشوق می‌آید و نه از زیبایی ظاهری مانند یک آهو. بنابراین، عشق اصالت و عمق دارد و ریشه در احساسات و ارتباطات واقعی دارد.
هوش مصنوعی: چرا با وزش نسیم موهای تو در چشم من نیامدی؟ تو می‌توانی به جهان زندگی ببخشی، مثل بویی که در فضا پخش می‌شود.
هوش مصنوعی: آشفتگی و بی‌قراری من از دو جهان به سمت توست، اگرچه هر کسی را که می‌بینی، به جهتی از این دنیا می‌رود.
هوش مصنوعی: در عمق وجود من زخمی وجود دارد که هیچ درمانی برای آن نیست. اما در این جهان، لب‌های شیرین تو دارویی را در خود پنهان کرده‌اند که می‌تواند به من کمک کند.
هوش مصنوعی: بیا در آینه نگاه کن و زنگار خودبینی‌ات را بشوی. به چهره مرتضی (علی) بنگر و بیاموز اگر واقعاً به دنبال خداوند هستی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
گر از زلف پریشانت صبا بر هم زند مویی
برآید زان پریشانی هزار افغان ز هر سویی
به بوی زلف تو هر دم حیات تازه می‌یابم
وگر‌نه بی‌تو از عیشم نه رنگی مانْد و نه بویی
به یاد سرو بالایت روان در پای تو ریزم
[...]
بیا ای عارف مطرب چه باشد گر ز خوش خویی
چو شعری نور افشانی و زان اشعار برگویی
به جان جمله مردان به درد جمله بادردان
که برگو تا چه می‌خواهی و زین حیران چه می‌جویی
از آن روی چو ماه او ز عشق حسن خواه او
[...]
هزارت دیده می‌بینم که می‌بینند هر سویی
دریغ آید مرا باری به هر چشمی چنان رویی
چو کار افتاد با بختم نهفتی روی و موی از من
به بختِ من ز مستوری فرو نگذاشتی مویی
نمی‌ارزد بدان خونم که ساعد را بیازاری
[...]
دلا چون در خم چوگان عشق دوست چون گوئی
اگر ضربت زند شاید که از خدمت سخن گوئی
اگر کشتن بود کامش ترا باید شدن رامش
نخواهی جستن از دامش که او شیر و تو آهوئی
ز جام عشق اگر مستی بشو دست از غم هستی
[...]
ندارم یاد خود را فارغ از عشق بلاجویی
چو داغ لاله دایم در نظر دارم پریرویی
به برگ سبز چون خضر از ریاض جان شدی قانع
به خون رنگین چو شاخ گل نگردی دست و بازویی
ازان در جیب گل بسیار بیدردانه می ریزی
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.