فرخ ملک مشرق مهمان وزیرست
والا عضد دولت نزدیک مجیرست
ماه است وزیر و ملک مشرق خورشید
خورشید فروزنده بر ماه منیرست
ابرست وزیر و عضدالدوله دریاست
دریای گهر بخش بر ابر مطیرست
آن در هنر و مردی بییار و همال است
وین درکرم و رادی بیمثل و نظیرست
آنگاه شجاعت به همه فخر مشار است
وین وقت کفایت به همه خیر مشیرست
با دانش پیرست آن هر چند جوان است
با بخت جوان است این، هر چند که پیرست
همواره وزیرست به اقبال ملک شاد
پیوسته ملک شاد به تدبیر وزیرست
خصمان چو تَذَروند و ملک باز سفیدست
شاهان چو غدیرند و ملک بحر قعیرست
با باز کجا پرد جایی که تذروست
با بحر کجا کوشد جایی که غدیرست
دولت ز بَرِ ناصر دین دور نگردد
تا ناصر دین را ملکالعرش نصیرست
شاهی است که بر تخت جهانداری و شاهی
چون جد و پدر نیکدل و پاکضمیرست
اندیشه نداند که شعار هنرش چند
کاندیشه قلیل است و هنرهاش کثیرست
برگ شجر و قطرهٔ باران بهاری
هنگام شمار از هنرش عُشرِ عشیرست
ای شاه تویی دیدهٔ دین و دل و دولت
آنکیستکه او را ز دل و دیده گزیرست
ازتاج وسریرست شهان را شرف و فخر
وز فر تو فخر و شرف تاج و سریرست
با قدر تو عَیّوق برابر نبود زانک
قدر تو عظیم آمد و عیوق حقیرست
تا نام تو بنوشت دبیر از بر منشور
سیاره غلام قلم و دست دبیرست
گر چرخ تورا مال دهد درخور همت
گردد غنی از همت تو هرکه فقیرست
در چشم هنر خاک قدمهای تو سرمهاست
در مغز ظفر خاک سوارانت عبیرست
عفو توگه مهر توآبی ز بهشت است
خشم تو گه کینه عذابی ز سعیرست
گر پیش حسودت سعر از آهن و سنگ است
با نوک سنان تو پرندست و حریرست
در روی زمین نیست تو را هیچ مخالف
ور هست چنان دان کهگرفتار و اسیرست
حقا که هنوز از فَزَع روز مصافت
در خانهٔ خان ناله و فریاد و نفیرست
از خنجر تو بر لب جیحون و به توران
خاک و رخ اعدا چو طبرخون و زریرست
در عالم اگر چرخ اثیرست فرو تر
تیغت به اثر چیرهتر از چرخ اثیرست
هر جا که کشی رایت و هر جا که نهی روی
تیغ تو میان ظفر و فتح سفیرست
بیش از پدر بهمن و بیش از پسر زال
اندر سپهت حاجب و سالار و امیرست
در ملک مسیرست به نصرت سپهت را
چندانکه کواکب را بر چرخ مسیرست
چون مدت ایام طویل است تو را عمر
وز عمر تو دست بد ایام قصیرست
از دولت پیروز به اقبال تو هر روز
در روضهٔ رضوان پدرت مژدهپذیرست
او بر لب جوی می و شیرست به شادی
تا با تو جهان ساخته همچون می و شیرست
ای پادشه عصر طرب کن به چنین وقت
کایّام طرب کردن و هنگام عصیرست
بر نالهٔ زیر ازکف ساقی بستان می
کز بیم تو اعدای تو را نالهٔ زیرست
بر قیر گره گیر قدح گیر شب و روز
کز هیبت تو روز بداندیش چو قیرست
می نوش بر اشعار لطیف از قبل آنک
در مجلس تو ناقد اشعار بصیرست
مداح تورا هست خطر پیش بزرگان
تا خاطر مدّاح به مدح تو خطیرست
تا تیر دبیری کند و زهره زند رود
تا ماهی و خوشه شرف زهره و تیرست
از خم چو کمان باد مر اعدای تو را پشت
کز راستی اَحباب تو را پشت چو تیرست
از مهر تو در ناز و طرب باد نکوخواه
کز کین تو بدخواه در اندوه و زَحیرست
از دولت تو باد قرار دل دستور
کز طلعت تو دیدهٔ دستور قریرست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به ستایش وزیر و ملک مشرق (فرخ ملک مشرق) میپردازد و به ویژگیهای برجسته آنها اشاره میکند. وزیر به منزله ماه و ملک مشرق به صورت خورشید توصیف شده است که با نور خود، درخشندگی میبخشد. متن به هنر، مردانگی، شجاعت و دانایی وزیر اشاره دارد و او را به عنوان کسی که در تامین خوشبختی ملک نقش بسزایی دارد، معرفی میکند. همچنین، اشاره میشود که دولت و پادشاهی یا حکومت در سایهی تدبیر و هوش وزیر پایدار و آباد خواهد ماند. در نهایت، مداحی و ستایش شاعر از زیباییهای شخصیت و خصوصیات نیک ملک و وزیر را به نمایش میگذارد. این متن پر از تمثیل و تصویرهای زیباست که نشاندهندهی ارادت و احترامی عمیق به شخصیتهای مورد ستایش است.
هوش مصنوعی: ملک فرخ در مشرق، میهمان وزیر است وگرنه، پشتیبانی دولت در نزد مجیر قرار دارد.
هوش مصنوعی: در این بیت، به زیبایی و روشنایی ماه اشاره شده که مانند وزیر و سرپرست است و خورشید به عنوان پادشاه اساسی در سمت مشرق درخشان است. در واقع، ماه به عنوان نوری در میان ظلمتها میدرخشد و روشنایی خاصی دارد که به آن زیبایی و جلوه میبخشد.
هوش مصنوعی: ابر مانند وزیر و عضدالدوله چون دریا است، که دریای گوهر، بر ابر باران میبارد.
هوش مصنوعی: یکی در هنر و مردانگی تنها و بدون همپیمان است، و دیگری در سخاوت و نیکی بینظیر و بیهمتاست.
هوش مصنوعی: در آن زمان، شجاعت به عنوان نقطه قوت همه نمایان میشود و در این لحظه، توانمندی به عنوان بهترین راهنما برای خیر و نیکی دیده میشود.
هوش مصنوعی: هر کسی که دانش و تجربه دارد، حتی اگر سنش کم باشد، از جوانی برتر است. و در عوض، کسی که به ظاهر جوان است اما تجربه و دانش کمتری دارد، اگرچه سنش بیشتر باشد، از جوانی واقعی بهرهای ندارد.
هوش مصنوعی: وزیر همیشه در خوشبختی و موفقیت پادشاه نقش دارد و پادشاه نیز به خاطر تدبیر و تدبیر وزیر است که خوشحال و موفق است.
هوش مصنوعی: دشمنان زمانی که در حال آسیب زدن هستند، اما کشور و سرزمین همچنان با عظمت و پاک باقی میماند. پادشاهان مانند رودخانهای بزرگ و پر آب هستند، در حالی که حکومتها و سرزمینهای دیگر، شبیه دریاهایی عمیق و بینهایت به نظر میرسند.
هوش مصنوعی: با پرندهای که در آسمان آزاد است، چرا به جایی بروی که پرندهای دیگر وجود دارد؟ و با دریا که جاری است، چرا به جایی برسی که فقط در آن جویبار وجود دارد؟
هوش مصنوعی: خوشبختی و موفقیت از ناصر دین دور نخواهد شد، تا زمانی که او در کنار خود حمایتی چون ملکالعرش دارد.
هوش مصنوعی: امپراتوری بر تخت سلطنت نشسته است که مانند پدر و جدش، دلنیک و روحی پاک دارد.
هوش مصنوعی: اندیشه نمیداند که نماد هنر آن چقدر کم فکر است، در حالی که هنرهای او بسیار زیاد است.
هوش مصنوعی: برگ درخت و قطرههای باران بهاری نشان از زیبایی و هنر طبیعت دارند و در حقیقت، اینها نمادهای خاصی از محبت و دوستی هستند.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، تو مرشد و راهنمای دین و روح و قدرت هستی. چه کسی میتواند از قلب و دیدگان تو فرار کند؟
هوش مصنوعی: عظمت و افتخار پادشاهان به تاج و تخت آنهاست، اما این تاج و تخت به خاطر وجود توست که شرف و افتخار پیدا کردهاند.
هوش مصنوعی: عظمت و ارزش تو به قدری بالاست که هیچ چیز نمیتواند با تو مقایسه شود؛ زیرا ارزش تو بسیار بزرگ و با اهمیت است، در حالی که عیوق (مخلوق یا چیزی کم ارزش) در برابر تو ناچیز و کوچک به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: وقتی که نام تو بر روی ورق نوشته میشود، قلم و دست نویسنده برای این کار خدمتگزار هستند.
هوش مصنوعی: اگر زندگی به تو ثروت بدهد، به اندازه تلاش و همت تو موفق میشوی. هر کسی که فقیر است، نتیجه عدم همت خودش است.
هوش مصنوعی: در چشم هنر، رد پاهای تو به مانند سرمهای زیباست و در ذهن پیروزی، خاک سواران تو معطری دلانگیز است.
هوش مصنوعی: بخشش و رحمت تو مانند آبی است که از بهشت سرازیر میشود، اما خشم و کینهات همچون عذاب آتشین است.
هوش مصنوعی: اگر حسود تو را با چیزهای بیارزش مانند آهن و سنگ بسنجد، باید بداند که با ترفندهای تو همچون پر و حریر ارزشمندتر از آن چیزی است که میپندارد.
هوش مصنوعی: هیچ دشمنی بر روی زمین وجود ندارد که با تو مخالفت کند، پس بدان که مثل کسی هستی که در بند و اسیر است.
هوش مصنوعی: واقعاً باید گفت که هنوز صدای ناله و فریاد و همهمهای از ترس روز سفر در خانهٔ آقای خان به گوش میرسد.
هوش مصنوعی: خنجر تو بر لب جیحون قرار دارد و خاک توران را پوشانده است، چهره دشمنان مانند خون بر زمین افتاده و زریر نیز در این بین حاضر است.
هوش مصنوعی: اگر در جهان نیرویی برتر وجود دارد، شمشیرت میتواند بیشتر از آن نیرو تأثیرگذار باشد.
هوش مصنوعی: هر کجا که پرچمت را برافرازی و هر جا که با تیغ خود ضربه زنی، در آنجا پیروزی و موفقیت تو بر قرار است.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که در این سپاه، مقام و اعتبار فرد بیشتر از پدر بهمن و همچنین بیشتر از پسر زال است. او در این سپاه هم مقام حاجب و هم سالاری و فرماندهی را دارد.
هوش مصنوعی: در سرزمین تو، راهی به سوی پیروزی وجود دارد، به اندازهای که ستارهها در آسمان در حرکت هستند.
هوش مصنوعی: به دلیل طولانی بودن زمان، عمر تو طولانی است، اما دست روزگار بر عمر تو تاثیر میگذارد و آن را کوتاه میکند.
هوش مصنوعی: هر روز از خوشحالی و موفقیت تو، در بهشت پدرت خبرها و نویدهای خوبی میرسد.
هوش مصنوعی: او در کنار جوی شیر و شراب است و از شادی میخندد، زیرا با تو جهانی را آفریده که مانند شراب و شیر شیرین و دلپذیر است.
هوش مصنوعی: ای پادشاه عصر، در این زمان شادمانی کن، زیرا وقتی برای شادی و خوشگذرانی است.
هوش مصنوعی: ساقی در حال ناله است و صدای او نالهای عمیق و زیر برای توست، زیرا از ترس تو این ناله را سر میدهد. این ناله به خاطر تو و به دلیل احساساتی که در وجود تو ایجاد کرده، به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: بر روی قیر نشسته و جام بگیر، چرا که اثر وجود تو، روزهای بداندیش را همچون قیر تاریک و بیروح کرده است.
هوش مصنوعی: نوشیدنی بخور و از شعرهای زیبا لذت ببر، زیرا در مجلس تو شخص دانایی وجود دارد که اشعار را خوب میشناسد.
هوش مصنوعی: شما برای بزرگترها مهم هستید و به همین دلیل، بیان ستایشهای شما به خاطر اینکه ممکن است موجبات خطر و نگرانی شود، دارای اهمیت و حساسیت بالایی است.
هوش مصنوعی: این بیت به ارتباط میان سیارات و تأثیر آنها بر زندگی و سرنوشت انسان اشاره دارد. به این معناست که تیر، که نماد سیارهی پیکر است، به دبیری و هدایت میپردازد و زهره که نماد زیبایی و نعمت است، مثل رودی جاری و مفید میشود. در نهایت، این عناصر طبیعی به همان خوبی و زیبایی که در زندگی انسانها وجود دارد، اشاره دارند.
هوش مصنوعی: از خمیدگی مانند کمان باد، دشمنان تو را مورد هدف قرار میدهد؛ زیرا دوستان تو به راستی مانند تیر به هدف میزنند.
هوش مصنوعی: عشق و محبت تو باعث شادابی و سرور من است، در حالی که دشمنی تو باعث اندوه و غم دیگران شده است.
هوش مصنوعی: از نعمت وجود تو، دل نرمی و آرامش دارد، چون چهرهٔ تو باعث خوشحالی و روشنی چشمها است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای ملک بهین رکن ترا کلک وزیرست
کلکی که فلک قدرت و سیاره مسیرست
کلکیست که در نظم جهان خاصه ممالک
تا عدل و ستم هست بشیرست و نذیرست
کلکی که بخواند به صریر آنچه نویسد
[...]
امروز بهرحال به از دی و پریرست
عالم همه پر عنبر سارا و عبیرست
آفاق عبیر بیز شد، آخر چه ظهورست؟
یا نور تجلی که ز سلطان نصیرست
ار جمله ذرات جهان مخفی و پیداست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.