آن بت مجلس فروز امروز اگر با ماستی

مجلس ما خُرّمَستی کار ما زیباستی

خفته و مست است و پنداری که از ما فارغ است

عیش ما خوش نیست بی او کاشکی با ماستی

گرچه می خوردست و از مستی به خواب اندر شدست

هم توانستی بر ما آمدن‌ گر خواستی

گر بدو پیداستی از مهربانی یک نشان

صد نشان از خرمی بر روی ما پیداستی

گر نکردستی دل ما دی به وصل او نشاط

در غم هجران او امروز ناپرواستی

دی ازو در وصل ما را وعدهٔ امروز بود

کاشکی امروز ما را وعدهٔ فرداستی

گر نمودستی فروغ جِبهت و رخسار خویش

بزم ما بر مشتری و زهرهٔ زهراستی

وز خم زلف و گهرهای کلاهش روز و شب

مشتری در عقربستی زهره در جوزاستی

وصف او هستی به معنی راست چون وصف پری

گر پری را گِرد سوسن عنبر ساراستی

نَعت او هستی به برهان راست چون نعت صنم

گر صنم را گرد مرجان لولو لالاستی

بی‌رقیبی آفتاب اندر فلک تنها رود

آفتابی دیگرستی کاشکی تنهاستی

بر فلک نتواندی تنها گذشتن آفتاب

گر نه زیر سایهٔ تخت شه دنیاستی

افسر شاهان ملک‌سنجر سرِ سلجوقیان

آن گهربخشی که گویی دست او دریاستی

گر نه آنستی که جوید هرکس از دریا گهر

بوسه‌دادن دست او هرگز که را یاراستی؟

گر به نام بخت منشوری فرستادی خدای

برسر منشور او نام ملک طغراستی

ماه اگر هستی برابر با مه منجوق شاه

چرخ کیوان زیر و چرخ ماه بر بالاستی

وز فزونستی سپهر از وصف و وهم فیلسوف

قدر او همتای قدر شاه بی‌همتاستی

دولت عالیش اگر هستی درختی سرفراز

بیخ و شاخ او به جابلسا و جابلقاستی

باز و شاهین گر ز دست او شوندی سوی صید

مخلب‌ و منقارشان در قبهٔ خضراستی

ور سر اعدای او در خاک پنهان نیستی

در خم چوگان او گوی از سر اعداستی

پیکر پیل است اسبش را ولیکن ‌گاه جنگ

پیل ازو بگریزدی گر در صف هیجاستی

چون عرق گیرد تو گویی سیل در وادیستی

چون سَبَق جوید تو گویی باد در صحراستی

چون نشنید شاه بر پشتش تو گویی بر نهنگ

چیره شد شیری که اندر چنگش اژدرهاستی

ای جهانداری که گر خورشید عقلت نیستی

روز خلق از تیرگی همچون شب یلداستی

ور به اطراف ممالک نیستی فرمان تو

هر طرف را آفتی از غارت و غوغاستی

امن و آرام جهان از جنبش شمشیر توست

ور جز اینستی جهان آشفته و شیداستی

در جهان گر نیستی سهم سر شمشیر تو

ای بسا سر کاندرو بیهوده و سوداستی

روز کین چون نرد نصرت باختی با دشمنان

صد نَدَب بردی که‌ گفتی هر ندب عذراستی

گر به رجعت بازگشتندی ملوک باستان

خواندی اختر مدیحت گر بلند آراستی

گیردی گردون رکابت گر قوی بازوستی

خواندی اختر مدیحت گر بلند آواستی

عقل تو کل است وگر پیداستی اجزای او

آسمان هفتمین یک جزو از آن اجزاستی

گر نبودی از تف خشم تو آتش را نهیب

مسکن آتش نه اندر آهن و خاراستی

ور ز باران نوالت بهره‌مندستی زمین

حنظل او شکرستی خار او خرماستی

خَلُّخ و یغما تو داری ور تو را هستی مراد

قیروان و روم همچون خلخ و یغماستی

از سر پیکان تو وز خنجر ترکان تو

قیروان بی‌مشرکستی روم بی‌ترساستی

گر ز دست تو به چین والاستی فغفور چین

در قبول دین تازی دولتش والاستی

ور فتادستی فروغ تیغ تو بر رآی هند

جشم سرش در هدی چون چشم سر بیناستی

خسروا معلوم رای تو شدستی تاکنون

گر به عالم چون معزی شاعر داناستی

گر نبودی ناتوان بودی به عالی مجلست

وز قبول مجلس تو کار خویش آراستی

شد معزی در فراق خدمتت پیر و کهن

گر مقیمستی به خدمت تازه و برناستی

ور به صهبا مایل استی طبع او از دیرباز

بیش تخت تو به دستش ساغر صهباستی

حاضر آمد تا نماید خاطرش در پیش تو

شعرهای نوکه‌گویی حله و دیباستی

تا مثال اختران بر آسمان‌ گویی مگر

در مکنون ریخته بر تختهٔ میناستی

آسمان مختار بادا تا تو را مولی شود

زانکه ‌گر مختار بودی خود تو را مولاستی

باد چون ثعبان موسی تیغ تو هنگام رزم

رای تو روشن‌ که پنداری ید بیضاستی