عید قربان و ماه فروردین
هر دو با یک دگر شدند قرین
شد مُصلّی از آن چو چرخ بلند
شد گلستان ازین چو خُلد برین
آن زمین لانهرنگ کرد از خون
وین پر از لاله کرد روی زمین
راغ از آن پر عقیق و مرجان شد
باغ از این پربنفشه و نسرین
زینت و منبرست زینت آن
نرگس و سوسن است تحفهٔ این
جشن آن هست در عرب سنت
جشن این هست در عجم آیین
هر دو تا جاودان همی خواهند
عزّ و پیروزی مُعِزّالدین
ناصر ملت و مُعینِ امام
آنکه یزدانش ناصرست و معین
شاه سنجر که زخمِ خنجر او
بشکند پشت و یال شیر عرین
پدر و جَدِّ او کجا کردند
آنکه او کرد بر در غزنین
برتر از خسروان پیشین است
گرچه او هست شاه باز پسین
آن دلیری که او به زابل کرد
مرتضی کرد در صف صِفّین
بر دل سرکشان کشید کمان
بر صف دشمنان گشاد کمین
خصم را کرد خستهٔ پیکان
پیل را کرد کشته ی زوبین
پار اگر فتح زابلستان کرد
کند امسال فتح قسطنطین
ببرد خواب قیصر و فَغفور
هیبت تیغ او به روم و به چین
ور ببیند نشان او در خواب
روی فغفور چین شود پر چین
خشم او آتشی زبانهزنان
بِفُروزد همی ز ماءِ مَعین
همچو کوه است اسب او لیکن
باد گردد چو بر نهندش زین
آن زمان در زمانه خوانندش
شاه آتش نشان باد نشین
تا ز تمکین کردگار جهان
باشد او در مکان مُلک مکین
در مکان شرف مکین گردد
هر که را رای او کند تمکین
صِلَتَش در ترازوی گردون
گر بسنجند بشکند شاهین
در دل اختران زند منقار
گر بپرد ز دست او شاهین
صدف و نافه از مدایح او
گوهرآگین شدند و مشکآگین
باد عفوش همی گشاده کند
آب حیوان ز آذر برزین
زین قبل طبع و کلک مادح او
هست پر مشک ناب و درّ ثمین
ای چو جَدّ و پدر به سلطانی
از سلاطین روزگار گُزین
ساه غزنین و خان ترکستان
دل به شکر تو کردهاند رهین
چون تو لشکرکشی کشد زنشاط
بخت عالی عَلَم به عِلییّن
هرکه کین تو دارد اندر دل
از دلش روزگار توزد کین
وانکه از تیغ تو شود در خواب
نیز سر برندارد از بالین
شرح اخبار شاهنامهٔ توست
عَلَم جامهٔ شهور و سنین
خاتم دولت تو را زیبد
آسمان حلقه و ستاره نگین
جود تو هست دست میکائیل
فرّ تو هست پرِّ روحِ امین
سخنانت به وحی ماند راست
که خدایت همی کند تلقین
چون به بزم و به رزمگیری تو
جام و شمشیر در یسار و یمین
مرغوا بر ولی شود مروا
آفرین بر عدو شود نفرین
نامهٔ تو چو نعلِ زرین است
شکل پروین چو کوکب سیمین
نعل اسبان و کوکب سِپَرت
باد همواره از مه و پروین
همه روزت جو عید اضحی باد
همه سالت چو ماه فروردین
بهرهٔ دشمنانت باد دو جای
زین جهان سجن و زان جهان سجین
از خلایق تو را دعای به خیر
آن دعا را ز اختران آمین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف دو عید، عید قربان و ماه فروردین میپردازد و آنها را به هم مرتبط میسازد. شاعر به زیباییهای طبیعت در این مناسبتها اشاره میکند و از گلها و رنگها و زیورهای موجود در این ایام سخن میگوید.
سپس به شخصیت شاه سنجر و دلاوریهای او میپردازد و او را مقایسه میکند با دلاوران تاریخ، به ویژه در میدانهای نبرد. شاعر به عظمت و قدرت شاه، و همچنین خواستههای او برای پیروزی و عزت ملت اشاره میکند. در نهایت، شاعر دعا میکند که دشمنان او در سختی باشند و برای او خوشبختی و کامیابی آرزو میکند.
شعر به طرز زیبایی به تمجید از مقام و شخصیت شاه سنجر میپردازد و فضایی از امید و آرزو برای پیروزی و موفقیت به وجود میآورد.
هوش مصنوعی: عید قربان و ماه فروردین همزمان و همراه یکدیگر شدهاند.
هوش مصنوعی: وقتی که چرخ زمان به حرکت درآمد، مشاهده میشود که مانند یک باغ گلستانی، همه چیز زیبا و دلانگیز میشود، به گونهای که بهشت را یادآوری میکند.
هوش مصنوعی: زمین از خون پرندگان رنگین شده و حالا روی آن پر از گلهای لاله است.
هوش مصنوعی: باغ به خاطر پرهای زیبا و رنگارنگش شگفتانگیز شده است و غنچههای بنفشه و نسرین آن را زیباتر کردهاند.
هوش مصنوعی: این جمله به زیبایی گلهای نرگس و سوسن اشاره دارد و میگوید که آنها زینت و زیبایی منبر (در واقع نماد کلام و بیان) هستند. به عبارتی، گلها خود زیبایی طبیعت و هنر سخنوری را تجسم میکنند.
هوش مصنوعی: جشن در عرب به این صورت برگزار میشود و در ایران به شکل دیگری برگزار میگردد.
هوش مصنوعی: هر دو نفر خواهان جاودانگی و پیروزی هستند، و به تبع آن عزت و شرف نیز خواستارند.
هوش مصنوعی: ناصر ملت و یاریدهندهی امام، کسی است که خداوند او را یاریکننده و پشتیبان قرار داده است.
هوش مصنوعی: شاه سنجر به قدری قوی و شجاع است که اگر زخم خنجر او به شیر عرین بزند، میتواند پشت و یال او را بشکند.
هوش مصنوعی: پدر و اجداد او چه کار کردند که او چنین کاری را در دروازه غزنین انجام داد؟
هوش مصنوعی: او از پادشاهان گذشته برتر است، هرچند که او آخرین شاه است.
هوش مصنوعی: شجاعت و دلیری که او در زابل نشان داد، همان طور که مرتضی (علی علیه السلام) در نبرد صفین از خود بروز داد.
هوش مصنوعی: بر دل کسانی که سرکشی کردند، کمان کشیده شد و بر صف دشمنان، دام تدارک دیده شد.
هوش مصنوعی: دشمن را به ناتوانی و خستگی رساند و فیل را با نیزهای به قتل رساند.
هوش مصنوعی: اگر امسال زابلستان را فتح کند، پس باید قسطنطنیه را هم بگشاید.
هوش مصنوعی: خواب قیصر را با خود برد و قدرت و هیبت شمشیر او، روم و چین را تحت تأثیر قرار داد.
هوش مصنوعی: اگر کسی در خواب نشانهای از او را ببیند، روی فغفور (پادشاه چین) به واسطه آن نشان پر از زینت و زینتها خواهد شد.
هوش مصنوعی: خشم او مانند آتش شعلهور میسوزد و همواره از آب زلالی سرچشمه میگیرد.
هوش مصنوعی: اسب او همچون کوه است و محکم و استوار به نظر میرسد، اما به محض اینکه زین بر او میگذارند، چون باد سبک و چابک میشود.
هوش مصنوعی: در آن زمان، در دوران خودش، او مانند یک فرمانروای آتشنشانی بود که بر فراز بادها نشسته بود.
هوش مصنوعی: تا زمانی که قدرت خداوند در عالم وجود دارد، او در جایی که سلطنت میکند، باقی خواهد ماند.
هوش مصنوعی: هر کسی که در برابر ارادهاش تسلیم شود، در جایگاه شرف و کرامت قرار خواهد گرفت.
هوش مصنوعی: اگر ارتباطش را با دنیا بسنجند، به قدری ارزشمند است که هر مقیاسی از آن فراتر میرود.
هوش مصنوعی: اگر به دل ستارهها نفوذ کند، آیا شاهین میتواند از دست او پرواز کند؟
هوش مصنوعی: صدف و نافه، به خاطر ستایشها و ویژگیهای او، پر از گوهر و عطر شدهاند.
هوش مصنوعی: باد عفوش موجب میشود که آب حیوان از آتش زبرین جاری شود.
هوش مصنوعی: قبل از این، قلم و روح من تنها برای ستایش اوست، که مانند عطر خوش و جواهرات باارزش است.
هوش مصنوعی: ای کسی که مانند جد و پدر خود، بر یکی از پادشاهان زمان تسلط داری، انتخاب کن.
هوش مصنوعی: غزنویان و خان ترکستان به خاطر شیرینی تو، دل به تو سپردهاند و خود را به تو وابسته کردهاند.
هوش مصنوعی: زمانی که خوشبختی و سعادت تو به اوج برسد، مانند لشکری که به میدان میآید، پیروزی و فخر را به همراه میآورد.
هوش مصنوعی: هر کسی که در دلش حسادت یا کینهای به تو دارد، روزگارش به دلیل همین کینه تلخ و بد خواهد گذشت.
هوش مصنوعی: کسی که از شمشیر تو آسیب ببیند، حتی در خواب نیز نمیتواند از جای خود بلند شود.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که داستانهای شاهنامه بیانگر رویدادها و ماجراهای مختلفی از تاریخ و فرهنگ ایرانی است و مانند لباسی بر تن زمان و سالها قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: گنبد آسمان و ستارهها به زینت و زیبایی تو میافزایند و باید در برابر مقام و عظمت تو تا کرده و سر تعظیم فرود آورند.
هوش مصنوعی: نیکی و generosity تو همچون دست میکائیل است که برکت و نعمت را به ارمغان میآورد. همچنین قدرت و لطافت تو همانند بالهای روح امین است که حقیقت و زیبایی را به زندگی میآورد.
هوش مصنوعی: سخنان تو مانند وحی الهی است، زیرا خدایت تو را راهنمایی میکند.
هوش مصنوعی: وقتی در میهمانی یا میدان جنگ حضور داری، باید در یک دست جام و در دست دیگر شمشیر را داشته باشی.
هوش مصنوعی: اگر کسی را دوست داشته باشی، او برای تو عزیز و محترم خواهد شد، اما اگر نسبت به کسی دشمنی داشته باشی، او را نفرین میکنی.
هوش مصنوعی: نامهٔ تو مانند نعل طلایی است و شکل تو همچون ستارهای نقرهای میباشد.
هوش مصنوعی: نعل اسبان و ستارههای سپید همیشه از مه و پرتو پروین درخشان است.
هوش مصنوعی: باشد که هر روز تو مانند روز عید قربانی باشد و هر سال تو همچون ماه فروردین پر از سرزندگی و طراوت باشد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که برای دشمنان، بهرهای جز زندان و عذاب در این دنیا و آن دنیا نداشته باشند. به عبارت دیگر، کسی که دشمنی میکند، باید تنها رنج و زحمت را تجربه کند.
هوش مصنوعی: از مردم برای تو طلب خیر میکنم، و آن دعا را به ستارهها و اختران میسپارم که آمین گویند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بهمه شهر بود ازو آذین
در بریشم چو کرم پیله زمین
باغبان! زیر سرو بن منشین
نه کجا سرو نیست نیست زمین
نه همه سایه زیر سرو بود
زیر شاخ سمن شو و بنشین
باغ تو پر درخت سایه ورست
[...]
مجلس است این مگر بهشت برین
که بنای بهشت است بر این
پیکر بومش از بدایع روم
نقش دیوارش از صنایع چین
این ز دلها همی زداید زنگ
[...]
قدحی نوش کرد شاه زمین
شاه محمود سیف دولت و دین
تا که نفس چو آب او شد پاک
شد متین شخص او چو کوه متین
نز پی علتی و رنجی خورد
[...]
ای جمال ترا کمال قرین
طوق طوع تو بر شهور و سنین
از یمین تو ملک برده یسار
به یسار تو دهر خورده یمین
هر کجا حزم تو فرود آید
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.