بت من است نگاری که قامت و دل آن
ز راستی و ز ناراستی است تیر و کمان
اگر میان کمان آشکاره باشد تیر
نهاده است کمان در میان تیر نهان
اگر نه چشم من و چشم یار کردستند
ز بهر دوستی و مهر بیعت و پیمان
چرا فرستد آن آب خویشتن سوی این
چرا فرستد این خواب خویشتن سوی آن
اگر نه زلفش چوگان شد و زَنَخدان گوی
دلم چو گوی چرا کرد و پشت چون چوگان
به شام رفت و ز تیغش به روم بود خروش
به روم رفت و ز سهمش به مصر بود فغان
چو روم و شام کند هند را به سال دگر
اگر شود سوی هندوستان و ترکستان
ایا شهیکه ز عدل تو بس عجب نبود
اگر به آبخور آیند غرم و شیر ژیان
شه زمانه و سلطان روزگار تویی
که خوار شد به تو کفر و عزیز شد ایمان
به هیچ معنی واجب نگردد استغفار
بر آن کسیکه تو را شاه خواند و سلطان
تو آن شهی که تو را هر زمان به داد و دِهش
همی درود فرستد روان نوشروان
تو آن شهی که فلک تا تو را همی بیند
نکرد و هم نکند بیمراد تو دوران
تو آن شهی که بر افلاک برد و کوکب را
نبود و هم نبود بیسعادت تو قِران
برای فتح تو برهان چو خواهد از من کس
بس است رایت و رای تو فتح را برهان
ز باد قهر تو ریحان شود فسرده و خشک
به یاد عدل تو بر شوره بشکفد ریحان
شود ز قهر تو آسانِ دشمنان مشکل
شود ز مهر تو دشوار دوستان آسان
دبیر چرخ اگر دشمنی بود به مَثَل
که بر عداوت تو تیر برنهد به کمان
عجب نباشد اگر باز پس رود تیرش
کند زمانه ز سوفار تیر او پیکان
خدایگانا در شکر و در پرستش تو
قضاگشاده زبان است و بخت بسته میان
تراست هرچه در اسلام هست با قیمت
تو راست هرچه در آفاق هست آبادان
به تیغ تیز تویی خصمبند و شهرگشای
بهدست رادتویی مالبخش و ملکستان
زخون دشمن کردی عقیق رنگ حُسام
عقیق رنگ کن اکنون قدح ز خون رزان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به وصف و ستایش یک پادشاه میپردازد که به عنوان نمادی از عدالت و قدرت معرفی شده است. شاعر با استفاده از تمثیلهای مختلف از جمله تیر و کمان و همچنین تشبیههای زیبا، خصائص پادشاه را توصیف میکند. او به دوستی و محبت میان او و یار اشاره دارد و تحولات جغرافیایی را مطرح میکند. پادشاهی که در قهر و مهرش، دشمنان را به سختی و دوستان را به آسایش میآورد و به عدالت او ستایش میکند. در نهایت، شاعر پادشاه را به عنوان منبع نعمتها و آبادانی در عالم معرفی کرده و از وی طلب دعا و حمایت مینماید.
هوش مصنوعی: عشق من، آن معشوقی است که زیبایی و دل او از صداقت و ناحقیقت شکل گرفته، مانند تیر و کمانی که هدفش را دقیق میگیرد.
هوش مصنوعی: اگر کمان در معرض دید باشد، تیر درون کمان پنهان شده است.
هوش مصنوعی: چشم من و چشم محبوب به خاطر عشق و دوستی به هم نگاه کردند و عهد و پیمانی برقرار کردند.
هوش مصنوعی: چرا آن آب، سرشار از زندگی و احساسات خود را به سوی اینجا میفرستد؟ و چرا این خواب، با تمام رازها و امیدهایش، به آنجا میرود؟
هوش مصنوعی: اگر زلف او در دستم همچون چوب چوگان شد و دلِ من همچون گوی آن چوب، چرا احساس تنهایی و دوری کردهام و پشتام را به او کردهام؟
هوش مصنوعی: او به شام رفت و صدای تیغش در روم پیچید، سپس به روم رفت و از شدت غضبش، فریاد در مصر به گوش رسید.
هوش مصنوعی: وقتی من به روم و شام بروم، هند به سال دیگر به یاد من میافتد، اگر به سوی هندوستان و ترکستان برگردد.
هوش مصنوعی: آیا پادشاهی هست که به واسطهی عدل تو شگفتزده نشود؟ مگر ممکن است که در مقام تو شیر و گرگ به آرامی در کنار هم بنوشند؟
هوش مصنوعی: تو ای بزرگترین و برترین در زمان و در این دنیا، کفر و نادانی به خاطر تو ذلیل شده و ایمان و حقارت در برابر تو عزیز و محترم شده است.
هوش مصنوعی: استغفار لازم نیست برای کسی که تو را پادشاه و سلطان خطاب کرده است.
هوش مصنوعی: تو مانند شاهی هستی که هر لحظه روانهای مردم برای کمک و بخشش تو درود میفرستند.
هوش مصنوعی: تو آن پادشاهی هستی که آسمان و ستارگان هم تو را میبینند و به خاطر تو هیچ چیز در دنیا بدون آرزوی تو اتفاق نمیافتد.
هوش مصنوعی: تو مانند پادشاهی هستی که به آسمانها میدرخشی و هیچ ستارهای را در کنار خودت نمیبینی، و نیک بختی و شانس همراه تو نیست.
هوش مصنوعی: وقتی کسی بخواهد بر تو پیروز شود، نیازی به دلیل و برهان نیست، زیرا فقط اراده و تدبیر تو کافی است که به پیروزی دست یابی.
هوش مصنوعی: اگر باد خشم تو بوزد، گلهای ریحان پژمرده و خشک میشوند؛ اما به یاد عدالت تو، ریحانهای شورهزار دوباره شکوفا خواهند شد.
هوش مصنوعی: وقتی که تو از روی خشم و قهر عمل کنی، کار دشمنانت آسان میشود، اما با مهر و محبت تو، کار دوستانت دشوار و سخت خواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر تقدیر به ما دشمنی کند، مانند این است که تیر به کمان بسته شود تا به سمت تو پرتاب شود.
هوش مصنوعی: عجیب نیست اگر او دوباره به عقب برگردد، زیرا زمانه میتواند مانند تیر و پیکان او عمل کند و او را به سمت گذشته بازگرداند.
هوش مصنوعی: خداوند، در شکرگزاری و عبادت تو، زبانها را باز کرده و در عوض، سرنوشتها را به گونهای محدود کرده است.
هوش مصنوعی: هر چیزی که در اسلام وجود دارد به ارزش تو بستگی دارد و هر آنچه در جهان است به شکوفایی و آبادانی تو مرتبط است.
هوش مصنوعی: شما با تواناییهای خود، هم در جنگ و نبرد با دشمنان موفق هستید و هم در فتح سرزمینها. در عین حال، با مهارتهای خود میتوانید ثروت را تقسیم کنید و به دیگران بخشش کنید.
هوش مصنوعی: به خاطر خون دشمن، رنگ عقیق به خود گرفته است. حالا ای حُسام، بیا و لیوان را از خون رزان پر کن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
توانگری و بزرگی و کام دل بجهان
نکرد حاصل کس جز بخدمت سلطان
یمین دولت کایام ازو شود میمون
امین ملت کایمان ازو شود تابان
همه عنایت یزدان بجمله بهرۀ اوست
[...]
بزرگی و شرف و قدر و جاه و بخت جوان
نیابد ایچکسی جز بمدحت سلطان
یمین دولت ابوالقاسم آفتاب ملکوک
امین ملت محمود پادشاه جهان
خدایگانی کاندر جهان بدین و بداد
[...]
بهار تازه ز سر تازه کرد لاله ستان
برنگ لاله می از یار لاله روی ستان
جهان جوان شد و ما همچنو جوانانیم
می جوان بجوان ده درین بهار جوان
بشادکامی امروز داد خویش بده
[...]
اگر نجست زمانه بلای خلق جهان
چرا ز خلق جهان روی او بکرد نهان
اگر نخواست دلم زار و مستمند چنین
چرا نگاشت رخش خوب و دلفریب چنان
اگر نگشت دل من تنور آتش عشق
[...]
شب دراز و ره دور و غربت و احزان
چگونه ماند تن یا چگونه ماند جان
بسان مردم بی هوش گشته زار و نزار
دلم ز درد غریبی تن از غم بهتان
مرا دو دیده به سیر ستارگان مانده
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.