ماه است جام باده و شاه است آفتاب
سیارگان سپاه و فلک مجلس شراب
بر دست شهریار نهادست جام می
چون گوهر گداخته بر دست آفتاب
شاهی که پیش از آدم و دیدار آدمی
دولت همی نمود بهدیدار او شتاب
صاحبقِران عدل که گردون بهصد قِران
چون او نیاورد ملکی مالک الرقاب
ای داوری که چون بنشستی به تخت ملک
کردی ز نصرت و ظفر و فتح، فتح باب
بیدولت بلند تو عالم خراب بود
آباد شد به دولت تو عالم خراب
یک خطبه بیخطاب تو اندر جهان کجاست
در هیچ خطبهای نسزد جز تو را خطاب
گر بر تذرو سایهٔ عدل تو اوفتد
پیش تذرو سجده کند هر زمان عقاب
خدمتکند عنان و رکاب تورا فلک
چون دست در عنان زنی و پای در رکاب
آواز کوس تو چو سوی آسمان رسد
لبیک و مرحبا بود از آسمان جواب
تدبیر تو به تیر تو ماند از آن کجا
هرگز نشد ز شست تو یک تیر ناصواب
پیش تو زرّ ناب چو دشمن شدست خوار
زان است روی دشمن تو همجو زرناب
رنج آمدست در دو جهان قسم دشمنت
اینجا کشید محنت و آنجا کشد عذاب
ایزد دعای سوختگان را بود مجیب
پس چون دعای دشمن تو نیست مستجاب
شاها تو را خدای به شاهنشهی و عدل
امروز داد دولت و فردا دهد ثواب
تعبیر خواب خویش سعادت کند همی
هر خسروی که روی تو بیند همی به خواب
زین پیش چهرهٔ طرب اندر نقاب بود
از باده خوردن تو برون آمد از نقاب
بفزود ملک را ز نشاط تو آب و قدر
چون چشم را ز روشنی و چشمه را ز آب
زاندیشهٔ ستایش تو خاطر رهی
همچون صدف شدست بر از لؤلؤ خوشاب
تا گل نشان کند به چمن بر همی صبا
تا درفشان کند به سمن بر همی سحاب
تا روی نیکوان بود از قطرههای خون
چونانکه برچکد بهگل سرخ برگلاب
فارغ مباد دست تو از جام پر نَبیدْ
خالی مباد بزم تو از چنگ و از رباب
بر هرکه دشمن تو بود کام دلبران
بر هر چه همت تو بود کام دل بیاب
تا آسمان بماند با آسمان بمان
تا مشتری بتابد با مشتری بتاب
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تمجید از شاه و سلطنت او پرداخته و ویژگیهای عظمت و قدرت او را توصیف میکند. شاعر با اشاره به آفتاب و ماه، تشبیهاتی زیبا برای بیان مقام شامخ شاه ارائه میدهد. اشاره به عدالت و نعمتهای سلطنت او، جهان را آباد و پر از برکت توصیف میکند. همچنین بیان میشود که دعای سوختگان و مظلومان به بلاهایی که بر دشمنان شاه نازل میشود، میانجامد و نشاندهنده یاری الهی به اوست. این شعر سرشار از احساس افتخار و ارادت به شاه است و پر از تصاویر زیبا از طبیعت و هنر نیز میباشد.
هوش مصنوعی: ماه مانند جام بادهای است که زیبایی و نشاط را به ارمغان میآورد و آفتاب همچون پادشاهی است که به زمین زندگی و روشنی میبخشد. ستارهها مانند سربازانی هستند که در این مجلس آسمانی حضور دارند و آسمان محفل نوشیدن و شادی است.
هوش مصنوعی: پادشاه جام می را در دست گرفته است، مانند گوهری ذوب شده که در دست آفتاب میدرخشد.
هوش مصنوعی: پادشاهی که قبل از ظهور انسان و آشنا شدن با او، حکومت و سلطنت میکرد، اکنون به خاطر دیدار با او عجله دارد.
هوش مصنوعی: کسی که در عدالت مانند او وجود ندارد، آسمان به هیچ قیمتی نتوانسته است مثل او را به وجود آورد تا بر مالکیت جانها تسلط داشته باشد.
هوش مصنوعی: ای دادگری که وقتی بر تخت سلطنت نشستی، به خاطر پیروزی و موفقیت، درهای نصرت و فتح را گشودهای.
هوش مصنوعی: بیقدرتی تو باعث نابودی دنیا بود، اما به واسطه وجود تو، جهان از حالت ویرانی خارج و به آبادانی رسید.
هوش مصنوعی: در تمام دنیا، هیچ سخنرانی به اندازه تو شایسته خطاب کردن نیست و هیچ جا نمیتوانی خطبهای بیابی که به تو اشاره نشده باشد.
هوش مصنوعی: اگر سایهٔ عدالت تو بر تذرو بیفتد، تذرو هر بار در برابر آن سجده میکند.
هوش مصنوعی: وقتی که آسمان هدایت و مسیر تو را در دست دارد، مثل این است که تو دستت را بر گردن مسیر و پایت را بر رکاب گذاشتی.
هوش مصنوعی: وقتی صدای تو به آسمان برسد، از آنجا به تو پاسخ داده میشود و خوشامدگویی میشود.
هوش مصنوعی: تدبیر تو مانند تیر تو است، زیرا هیچگاه اشتباهی از دستان تو صادر نشده است.
هوش مصنوعی: در برابر تو، طلای ناب مانند دشمن بیقدرت شده است. به همین خاطر است که چهرهی دشمن تو نیز مانند طلای ناب است.
هوش مصنوعی: درد و رنجی که در این دنیا به خاطر دشمنیات تجربه میکنی، در آن دنیا نیز برایت عذاب و عواقب خواهد داشت.
هوش مصنوعی: خداوند دعاهای آنهایی که در حال سوختن و رنج هستند را پاسخ میدهد؛ پس اگر دعای دشمن تو برآورده نمیشود، باید بدانید که او نیز در زمره سوختگان نیست.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، خداوند به تو سلطنت و عدالت عطا کرده است، امروز به تو قدرت و موفقیت میبخشد و فردا پاداش نیکو خواهد داد.
هوش مصنوعی: هر فرمانروایی که در خواب چهره تو را ببیند، به سعادت و خوشبختی دست خواهد یافت.
هوش مصنوعی: پیش از این، چهرهی شادی پنهان بود، اما اکنون به خاطر نوشیدن تو، از پنهان بیرون آمده است.
هوش مصنوعی: به خاطر شادابی و نشاط تو، ملک و سرزمین افزونتر میشود، مانند اینکه روشنایی چشم به آن زیبایی میبخشد و چشمهها با آب پر میشوند.
هوش مصنوعی: خاطر من به خاطر تفکر دربارهٔ تو، مانند صدفی شده که درونش مروارید زیبا و درخشانی دارد.
هوش مصنوعی: باد به گلها صفا میبخشد و زیبایی چمن را نمایان میسازد، در حالی که ابرها هم باران خود را بر سمنها میپاشند و به آنها لطف میکنند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که زیباییها بهخاطر عشق و احساسات همچون قطرههای خون بر گل سرخ بچکد، زندگی معنی و زیبایی خاصی خواهد داشت.
هوش مصنوعی: دست تو هیچگاه از پیاله پر نبیذ خالی نماند و جمع بزم تو همیشه از ساز و طرب خالی نباشد.
هوش مصنوعی: بر هر کسی که با تو دشمنی میکند، آرزوهای دلنشین آنها برآورده خواهد شد. و بر هر چیزی که تو به آن اراده کردی، آرزوهای دلنشین خود را به دست بیاور.
هوش مصنوعی: تا زمانی که در آسمان هستی، با آسمان سازگار باش و وقتی که در کنار افرادی بزرگ و مهم هستی، خود را با آنها تطبیق بده.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا کی کنی عذاب و کنی ریش را خضاب؟
تا کی فضول گویی و آری حدیث غاب؟
گفتم متاب زلف و مرا ای پسر متاب
گفتا که بهر تاب تو دارم چنین بتاب
گفتم نهی برین دلم آن تابدار زلف
گفتا که مشک ناب ندارد قرار و تاب
گفتم که تاب دارد بس با رخ تو زلف
[...]
ای باز کرده چشم و دل خفته را ز خواب،
بشنو سؤال خوب و جوابی بده صواب:
بنگر به چشم دل که دو چشم سرت هگرز
دیدهاست چشمهای که درو نیست هیچ آب
چشمهست و آب نیست، پس این چشمه چون بُوَد؟
[...]
چون از فراق دوست خبر دادم آن غراب
رنگ غراب داشت زمانه سیاه ناب
چونانکه از نشیمن بر بانگ تیر و زه
بجهد غراب ناگه جستم ز جای خواب
از گریه چون غرابم آواز در گلو
[...]
ای تیغ تو کشیده ترا ز تیغ آفتاب
ای نجم دین و از تو به کفر اندر اضطراب
با همت تو وهم نداند برید راه
با هیبت تو دهر نیارد چشید خواب
حکم ترا مطیع بود روز و شب فلک
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.