تا مبارک رایت شاه جهان آمد پدید
در خراسان نقش رَوضات الجَنان آمد پدید
پیر بود از برف و از سرما خراسان مدتی
شد جوان تا طلعت شاه جوان آمد پدید
بر زمین از ابر لؤلؤبار و بادِ مشکبیز
فرشهایی چون مُنَقّش پرنیان آمد پدید
تودهٔ کافور اگر پنهان شد اندر کوهسار
سوسن کافورگون در بوستان آمد پدید
دُرّ و مینا از نهال یاسمین آمد برون
لعل و بُسّد از درخت ارغوان آمد پدید
گلستان گر نیست چون ار تنگ مانی پس چرا
نقشهای مانوی در گلستان آمد پدید
این همه رنگ و نگار گونهگون در باغ و راغ
از نشاط رایت شاه جهان آمد پدید
شاه دریادل ملکشاه آنکه از طبع و دلش
گوهر و فرهنگ را دریا و کان آمد پدید
خسروی کز حلم و طبع و خشم و جودش در جهان
خاک و باد و آتش و آب روان آمد پدید
آن جهانداری که از اِنعام او در شرق و غرب
بندگان را تا قیامت نام و نان آمد پدید
پیش از آن کایزد بساط پادشاهی گسترید
نور او از گوهر آلب ارسلان آمد پدید
بر زمین و بر زمان تا عدل او گسترده گشت
امن و نعمت در زمین و در زمان آمد پدید
داد او بیداد پنهان کرد در زیر زمین
داد پیغمبر نشان و آن نشان آمد پدید
گفت در عالم پدید آید شه صاحبقِران
اینک اکنون آن شه صاحبقران آمد پدید
تا پدید آید مبارک ذات او بر تخت ملک
آفریده صورتی از عقل و جان آمد پدید
تا پدید آید حُسام آبدار اندر کَفَش
در دهان دولت و نصرت زبان آمد پدید
آنچه پیدا گشت در تاریخ او پیداتر است
زانچه در تاریخهای باستان آمد پدید
ازکتاب فتح او در دست خلق روزگار
صد هزاران سرگذشت و داستان آمد پدید
رایت او ایدر است و از شرار تیغ او
خانیان را صاعقه در خانمان آمد پدید
تیغ او نیلوفرست و بر رخ اعدای ملک
از غم نیلوفر او زعفران آمد پدید
سروران کشور توران شدند آسیمهسر
تا شهکشوردِه کشورسِتان آمد پدید
بدسگالان مضطرب گشتند چون کاه سبک
تا سپاه شاه چون کوه گران آمد پدید
آسمان اکنون همیگوید که ای جیحون مجوش
زانکه جوش و جَیش بحر بیکران آمد پدید
روزگار اکنون همیگوید که ای روبه متاز
زانکه سَهم و هیبت شیر ژیان آمد پدید
ای شهنشاهی که سر و دولت و ملک تو را
بیخ و شاخ از باختر تا خاوران آمد پدید
کمترین سالار بنماید همی در لشکرت
آن هنر کز روستم در هفتخوان آمد پدید
کمترین مَنْجوق بنماید همی در موکبت
آن ظفرها کز درفش کاویان آمد پدید
درکف موسی اگر ثُعبان جنبان شد عصا
مر تو را ثُعبان پَرّان در کمان آمد پدید
ور سلیمان داشت باد نامُجَسَّم زیر تخت
مر تو را باد مُجَسَّم زیر ران آمد پدید
تا شعاع رایت تو بر نشابور اوفتاد
از پس جور و بلا عدل و امان آمد پدید
شهر خرم گشت وز بهر نثار خدمتت
گلفشان و زرفشان و جان فشان آمد پدید
تا پدید آید بسی نَعت جوانی از بهار
همچنان چون وصف پیری از خزان آمد پدید
از جمالت باد دایم چشم ملت را بصر
کز جلالت جسم دولت را روان آمد پدید
شکر کن شاها که هرچ از ملک و دولت خواستی
از قضا و حکم ایزد همچنان آمد پدید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است درباره ظهور و شکوه پادشاهی شاه جهان و تأثیر او بر خراسان و سرزمینهای دیگر. شاعر توصیف میکند که چگونه در سایه سلطنت شاه، خراسان به جوانی و رونق رسید و طبیعت نیز از زیباییها و رنگها پر شد. او به جوانی و ویژگیهای خوب شاه، از جمله علم، فرهنگ و قضاوت عادلانهاش اشاره میکند و او را به عنوان منبع امنیت و نعمت برای مردم معرفی میکند. شاعر همچنین به پیروزیها و داستانهای تاریخی معاصر شاه اشاره کرده و قدرت و هیبت او را در مقابل دشمنان به تصویر میکشد. در نهایت، شاعر از دولت و ملتی که در سایه این پادشاهی به آرامش و امنیت دست یافتهاند، یاد میکند و سپاسگزاری میکند که چنین شاهی بر تخت سلطنت نشسته است.
هوش مصنوعی: وقتی پرچم شاه در خراسان نمایان شد، به طور همزمان زیباییهای بهشت به چشمها آمد.
هوش مصنوعی: به مدت زمان زیادی، سرما و برف باعث پیری شده بود، اما اکنون با ظهور چهرهی شاه جوان، دوباره جوانی و شادابی به وجود آمد.
هوش مصنوعی: بر روی زمین، باران که مانند مروارید میبارد و بادی خوشبو مانند مشک، تزئیناتی شبیه به پارچههای زینتی و نفیس را به وجود آورده است.
هوش مصنوعی: اگر تودهای از کافور در کوهستان پنهان شود، سوسنهایی که شبیه کافور هستند در باغ ظاهر خواهند شد.
هوش مصنوعی: گوهری و زیبایی از گل یاس به دست آمده و رنگینی و شگفتی از درخت ارغوان به نمایش درآمده است.
هوش مصنوعی: اگر در گلستان، شکوفه و زیبایی نیست و فضا تنگ و خفه است، پس چرا تصاویر و نمادهای مانوی در آنجا ظاهر شدهاند؟
هوش مصنوعی: در باغ و باغچه، این همه رنگ و نقوش زیبا و متنوع به خاطر شادابی و خوشحالی تحت تأثیر حضور و سلطنت پادشاه جهان به وجود آمدهاند.
هوش مصنوعی: ملکشاه، پادشاه بزرگ و دلیر، کسی است که از دل و طبیعتش، فرهنگ و ارزشهای گرانبها همچون دریا و معادن طلا و سنگهای گرانبها، به وجود آمدهاند.
هوش مصنوعی: سلطانی که با حکمت و خلق نیکو و قدرت و سخاوتش در این عالم ظاهر شد و تاثیر خود را بر خاک، باد، آتش و آب گذاشت.
هوش مصنوعی: آن فرمانروایی که بخششهای او باعث شده است که انسانها در هر دو سو، شرق و غرب، تا قیامت به نام و روزی برسند.
هوش مصنوعی: قبل از اینکه خداوند تخت سلطنت را برپا کند، نور او از گوهرهای آلب ارسلان نمایان شد.
هوش مصنوعی: زمانی که عدالت او در زمین و زمان حاکم شد، آرامش و نعمت در تمام نقاط دنیا جلوهگر گردید.
هوش مصنوعی: او ستم خود را به طور پنهانی در زیر زمین مخفی کرد، در حالی که عدالت پیامبر مشخص و نمایان شد.
هوش مصنوعی: در این جهان، پرچمداری ظهور خواهد کرد که آفرینش و سرنوشت را تغییر میدهد. اکنون این پرچمدار نمایان شده است.
هوش مصنوعی: برای اینکه وجود مبارک او بر تخت سلطنت نمایان شود، صورتی از عقل و جان به وجود آمد.
هوش مصنوعی: وقتی که شادی و موفقیت به او روی آورد، مانند گوهری در دستش میدرخشد و زبانش پر از پیروزی و یاری میشود.
هوش مصنوعی: آنچه در تاریخ او به وضوح قابل مشاهده است، از آنچه در تاریخهای کهن و باستان آمده، واضحتر و نمایانتر است.
هوش مصنوعی: از کتاب موفقیت او، روزگار هزاران سرگذشت و داستان برای مردم به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: پرچم او در اینجا برافراشته است و از آتش شمشیرش، بلا و گرفتاری بر خانهٔ فرزندانش وارد شده است.
هوش مصنوعی: تیغ او مانند نیلوفر است و بر چهره دشمنان شاه، به خاطر غم نیلوفر او، زعفران نمایان شده است.
هوش مصنوعی: مقامهای کشور توران در خوف و اضطراب به سر میبرند تا اینکه پادشاه کشورداری به نام کشورستان ظاهر شد.
هوش مصنوعی: بدسگالان دچار نگرانی و اضطراب شدند، مانند کاهی که سبک و بیوزن است، زیرا سپاه شاه بهگونهای قوی و مستحکم، همچون کوهی بزرگ، نمایان شد.
هوش مصنوعی: آسمان در حال حاضر میگوید: ای جیحون، از حرکت باز بمان زیرا طغیانی از دریاهای بیکران بوجود آمده است.
هوش مصنوعی: امروز به تو میگوید که نترس، زیرا نشان و قدرت شیر در هیکل تو ظاهر شده است.
هوش مصنوعی: ای پادشاهی که قدرت و حکومتت از غرب تا شرق قابل مشاهده است و همه جا سایهافکن است.
هوش مصنوعی: کمترین فرد در سپاه تو میتواند هنری را نشان دهد که از روستما در هفتخوان به ظهور رسید.
هوش مصنوعی: کوچکترین زینتها و جواهرات در جلوههای آن پیروزیها نمایان میشود که از پرچم کاویان (نشانایرانیان) به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: اگر در دست موسی، مار شروع به حرکت کرده باشد، عصا تو نیز میتواند به شکل یک مار پران در کمان ظاهر شود.
هوش مصنوعی: اگر سلیمان دارای باد غیر مرئی بود که زیر عرش او به خدمت میآمد، تو نیز باد غیر مرئیات به شکل ملموس زیر پای تو ظاهر شده است.
هوش مصنوعی: زمانی که پرچم تو بر نشابور سایه افکند، پس از تحمل سختیها و مشکلات، عدالت و امانت ظهور کرد.
هوش مصنوعی: شهر پر از شادی و سرزندگی شد و برای تقدیم عشق و خدمت به تو، گلها به زمین ریختند و زعفران و جانهای انسانها نیز جلوهگر شدند.
هوش مصنوعی: بهار و جوانی هر دو زیبایی و نشاط خاص خود را دارند، مثل اینکه در بهار، جوانی و شادابی به وضوح دیده میشود. اما از طرف دیگر، خزان و پیری هم از همان زیباییها حکایت میکند، اگرچه احساسات و حال و هوای آن متفاوت است. به این ترتیب، در هر دو فصل میتوان جلوههایی از زندگی را مشاهده کرد که هر یک داستان خود را دارند.
هوش مصنوعی: از زیبایی تو همیشه چشم مردم بینا میشود، زیرا از شکوه و عظمت تو روح حکومت و دولت به وجود آمده و نمایان شده است.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، سپاسگزار باش که هر چیزی از ملک و قدرت که خواستی، به خواست خداوند بهواقع درآمد و به تو رسید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ایهاالعشاق باز آن دلستان آمد پدید
جان برافشانید کان آرام جان آمد پدید
چشم بگشایید هین کان تلخ پاسخ رخ نمود
لب فرو بندید کان شیرین زبان آمد پدید
صد دل اکنون در میان باید چو شمع از بهر آنک
[...]
این سعادت بین که باز اندر زمان آمد پدید
وین کرامت بین که ناگه در جهان آمد پدید
شد فروزان از سپهر سروری ماه دگر
وین جهان پیر را بخت جوان آمد پدید
در دریای فتوت از صدف بنمود روی
[...]
گوهری از موج بحر بیکران آمد پدید
هرچه هست و بود میباید از آن آمد پدید
گوهری دیگر برون انداخت از موجی محیط
کز شعاعش معنی هردو جهان آمد پدید
باز موجی از محیط انداخت بیرون گوهرت
[...]
خط ز روی آتشین دلستان آمد پدید
از دل آتش بهار بی خزان آمد پدید
از غبار خط یکی صد شد صفای عارضش
یوسفستانی ز گرد کاروان آمد پدید
فتنه آخر زمان بیدار شد از خواب ناز
[...]
از دلم برخاست دودی، آسمان آمد پدید
گردی از خاطر فشاندم، خاکدان آمد پدید
حرف عشق آمد به لب، شور قیامت ساز شد
داغ دل گل کرد، مهر خاوران آمد پدید
رخ نمودی، جنت موعود گردید آشکار
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.