ز فَرّ باد فروردین جهان چو خلد رضوان شد

همه‌ حالش دگرگون‌ شد همه‌ رسمش دگرسان شد

توانگر گشت و خوش‌طبع و جوان از عدل فروردین

اگر درویش‌ و ناخوش طبع و پیر از جور آبان شد

حلی بست و حلل پوشید باز اندر مه نیسان

اگر در ماه تشرین از حلی وز حله عریان شد

گل اندر گل مرکب کرد بوی باد نوروزی

چو از گل‌ گل پدید آمد گلستان چون‌ گلستان شد

مگر باد صبا مینا و مرجان داد گلبن را

که برگش جمله مینا گشت و بارش جمله مرجان شد

مگر رشکست‌ پروین‌ را و نسرین‌ را ز یکدیگر

که این بر خاک پیدا شد چو آن بر چرخ پنهان شد

میان باغ و ابر اندر خلافی هست پنداری

که روی باغ خندان شد چو چشم ابر گریان شد

چو از چشمش فرو بارید مروارید عمّانی

زمروارید او هرباغ چون بازار عمّان شد

سرشک ابر چون می‌گشت و گل چون جام یاقوتین

چمن چون بزمگاه شاه و بلبل چون غزلخوان شد

اگر چون موم گشت آهن به روی آب برشاید

که چون داود پیغمبر هزار آوا خوش‌ الحان شد

شقایق بر سر هر کوه چون رخسار دلبر شد

بنفشه بر لب هر جوی چون زلفین جانان شد

نگارینی که تا زلفش چو چوگان شد به عارض بر

دلم در خم آن چوگان به‌ سان‌ گوی گردان شد

کجا بر گوی زخم آید ز چوگان زود بگریزد

چه‌ گوی‌ است‌ اینکه‌ چون‌ زخم‌ آمدش‌ نزدیک چوگان‌ شد

دل من در زنخدانش نگه‌کرد از سر زلفش

بدان مشکین رسن‌، مسکین‌، سوی چاه زنخدان شد

ندانم چون برآرم من دل از چاه زنخدانش

که خالش بر لب آن چاه دلها را نگهبان شد

مگر دانست زلفش حِرز ابراهیم بِن آزر

که چون بنشست بر آتش‌ بر او آتش‌ گلستان شد

مگر باده‌است عشق او که هم دردست و هم‌درمان

کرا یک روز درد افزود دیگر روز درمان شد

دلی بود از همه دنیا مرا همواره فرمانبر

ز فرمانم برون آمد چو عشقش را به‌ فرمان شد

چه‌ نازم زانکه عشقش بر دلم سلطان شد از قدرت

از آن نازم‌ که او بر ملک هفت اقلیم سلطان شد

شهنشاه مظفر بوالمظفرکاو به پیروزی

معز دولت پیروز و رکن دین یزدان شد

بلند اختر شهنشاهی که بر تخت شهنشاهی

امیرالمؤمنین را همچو جد خویش برهان شد

سعادت عهد و پیمان بست با او تا گه محشر

قضای ایزدی در عهدهٔ آن عهد و پیمان شد

مسخر شد هر آن شاهی‌ کجا بشیند نامش را

به تعظیم ایدر آن نامش مگر مهر سلیمان شد

به‌ طلعت هست خورشیدی‌ که او جمشید عالم شد

به بخشش هست دریایی‌که او دارای دوران شد

نبود از پادشاهان چون معزالدین جهانداری

معزالدین اگر بگذشت رکن‌الدین جهانبان شد

چو بنشست او به‌ سلطانی سپاهان بود در عهدش

کنون بنگر که در عهدش همه عالم سپاهان شد

بهر فتحی همی‌کردست با ایزد مناجاتی

که اسبش طور سینا گشت و او موسی عمران شد

اگر معجز ید بیضا و ثعبان بود موسی را

دل او چون ید بیضا و تیغ او چو ثعبان شد

حسودانی کجا کردند در ملکش همی دعوی

بر ایشان تا به روز حشر خاک و آب زندان شد

به خاک اندر یکی همخانهٔ بلعام و قارون شد

به‌ آب اندر یکی همسایهٔ فرعون و هامان شد

ایا شاهی که اقبالت دلیل اهل دولت شد

و یا شیری که شمشیرت امان اهل ایمان شد

رود پیوسته با تدبیر تو تقدیر یزدانی

بدان ماند که تدبیر تو با تقدیر یکسان شد

صواب آید همی پیکان تیر تو چو تدبیرت

مگر جزوی ز تدبیر تو بر تیر تو پیکان شد

سعادت نامه‌ای فرمود در شاهی و سلطانی

همه اَجْرام‌ کُتّاب و همه افلاک دیوان شد

چو بنشستند و بنوشتند دولت مهر کرد آن را

به شاهی و به سلطانی بر او نام تو عنوان شد

بیامد فتح و جولان‌ کرد گرد سُم شبدیزت

چو شبدیز تو روز رزم در ناورد و جولان شد

به نیروکردن لشکر تنت‌گویی همه دل شد

به یاری دادن یزدان دولت‌ گویی همه جان شد

ز گرد لشگرت ابری پدید آمد که بارانش

بر احباب تو رحمت شد بر اعدای تو طوفان شد

عجب ابری‌ که رعد از کوس و برق از تیغ بود او را

که او چون رعد بخروشید و این چون برق رخشان‌ شد

همانکس‌ کامد اندر رزم با پرخاش و با دعوی

از آن پرخاش‌ کیفر برد از آن دعوی پشیمان شد

اگر چون رستم دستان همی مردی نمود اول

به‌دستش باد بُد آخر چو کارش مکر و دستان شد

به‌صف کارزار اندر زبدعهدی و بدمهری

دل از سختی چو سندان ‌کرد و اندر زیر خفتان شد

چنان‌ شد سوخته در تف چنان‌ شد کوفته در صف

که خفتانش همه خَف گشت و سندانش سپندان شد

توآن شاهی‌ که مهر وکین تو بر دوست و بر ‌دشمن

یکی چون سعد برجیس و دگر چون نحسن‌ کیوان شد

چه مشکل بود در گیتی که اقبالت نکرد آسان

به اقبال تو هرکاری که مشکل بود آسان شد

سپه بردی به‌پیروزی ز ایران تا دَرِ توران

بر آن طالع که کیخسرو زتوران سوی ایران شد

ز صد لشکر پناهت داشت در غزنین و در کرمان

هرآن نامه‌ کزین حضرت به غزنین و به‌کرمان شد

فرستادت به خدمت آنچه خاقان داشت از نعمت

به فرمانی و پیغامی‌ کزین درگه به ‌خاقان شد

ز عدل و رحمت تو در خراسان‌ گشت آبادان

هر آن شهری‌که از بیداد و از تاراج ویران شد

فرستاد آسمان باران زیادت زانکه هر سالی

زمین برداد بسیاری و نرخ نعمت ارزان شد

ز بیهق تا در تِرمَذ بهر شهری که بگذشتی

زرای ورایت تو چشمه و چشم خراسان شد

همیشه تا که خواننده ز دفترها همی خواند

که ذوالقرنین در ظلمت ز بهر آب حَیو‌ان شد

می دینارگون چون آب حیوان باد بر دستت

که مجلس‌گاه تو خرم چو نزهتگاه رضوان شد

تو بر تخت جهانداری چو یوسف شادمان بادی

که چون یعقوب بدخوا تو اندر بَیْت اَحْزان شد

امیران آمده خرم به‌ درگاه تو هر روزی

بدان زینت که اول روز کسری سوی ایران شد

شده محکم به‌شمشیر تو بنیاد مسلمانی

که شمشیر تو در ملت پناه هر مسلمان شد