گنجور

حاشیه‌ها

بهداد ایزدیار در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۱۴:۴۷ دربارهٔ صغیر اصفهانی » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۵۷ - مولودیه در مدح مظهر العجائب علی ابن ابیطالب «علیه السلام»:

گنجور عزیز، 

لطفا واژگان را ویرایش کنید؛ حرف‌های بعضی واژگان به واژه پیشین و پسین چسبیده و خوانش شعر را دشوار می‌کند.

علیرضا بدیع در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۱۴:۲۱ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۴:

بیت شش مصراع اول وزن خراب است. هجایی در پایان تایپ نشده است ظاهرا. به جای جان جانم باشد شاید

احمد خرم‌آبادی‌زاد در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۱۳:۲۶ دربارهٔ نشاط اصفهانی » دیوان اشعار » مثنویات » شمارهٔ ۲۵ - آدمی را بر جانوران فخری نیست ....:

واژه «عَرَض» در مصرع دوم بیت 20 به این معنی است: «آنچه که قائم به جوهر است و خودش وجود مستقلی ندارد.» (فرهنگ فارسی دکتر معین)

امیر علیزاده در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۳۷ دربارهٔ کمال خجندی » غزلیات » شمارهٔ ۵۶۷:

ای به‌زلف از شبروان عیّارتر 

طرّه از تو، تو ازو طرّارتر 

 

ابرویی داری و چشم و غمزه‌ای 

هر یکی از یکدگر خونخوارتر 

 

در همه شهر از دهان تنگ تو 

حقّه‌بازی نیست شیرین‌کارتر

 

گفتی از من بگذر و آسان بزی 

نیست بر من کار ازین دشوارتر

گر چه باشد یار و غمخوارت بسی 

از منِ مخلص نباشد یارتر 

 

دل خود از دردِ قدیم افگار بود 

داغ هجرش کرد ازآن افگارتر

چشم بیدارت به‌خون تر بِهْ کمال! 

تا شب هجران بوَد بیدارتر.

 

#کمال_خجندی

 

📚 دیوان کمال خجندی

تصحیح و مقابله: احمد کرمی

انتشارات ما، چاپ اوّل ۱۳۷۲

غزل ۵۷۲

 

 

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۱۳ در پاسخ به اکبر رضوانی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۶:

جناب آقای رضوانی سلام 

    تعبیر شما از خون خوردن سنگ در میان جگر حیوانات را نشنیده بودم البته جایی خواندم این روش  برای ساخت جواهرات تقلبی بکار میرفته که محصول دیگر لعل واقعی نیست ضمن اینکه به زمان زیادی که به صبر نیاز داشته باشد احتیاج نیست، معذالک بنظر میرسد که مقصود خواجه از این بیت  جایگاه مقام صبر درتحمل وفرج در مصایب است که فقط صبر کردن را کلید گشایش درهای بسته میداند

به صبر کوش تو ای دل که حق رها نکند

چنین عزیز نگینی ،بدست اهرمنی

 جدا از آن ،در گذشته  بر این باور بودند که سنگهای قیمتی در اثر مرور زمان ودر اثر تابش نور خورشید که تحمل آن هم ساده نیست به گوهر تبدیل میگردند جدا از آنکه دستیابی به جواهرات ومعادن گوهر نیز کاری بسیار مشکل وطاقت فرساست  ولیکن خون جگر خوردن در اینجا بنظرم کنایه واشاره ای به ضرب المثل دندان بر جگر گذاشتن ،که مصداق صبر کردن در مشکلات است را دارد.

چیزی نمانده از جگر ما که سالهاست

دندان صبر برسر دندان فشرده ایم 

قربان شما شاد باشی

مسعود جلیلی در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۴۳ در پاسخ به محسن ، ۲ دربارهٔ ابوسعید ابوالخیر » رباعیات نقل شده از ابوسعید از دیگر شاعران » رباعی شمارهٔ ۱۶۵:

اشاره به بیماری آلزایمر هم می تواند داشته باشد.

 

خوشه چین بانو در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۴۳ دربارهٔ سعدی » بوستان » در نیایش خداوند » بخش ۴ - مدح ابوبکر بن سعد بن زنگی:

در تاریخ آمده : به روزگار حکومت او ( ابوبکربن سعد زنگی) شکوه این سلسله به اوج رسید و پارس رونق و آبادانی فراوان یافت

بعضی از مورخان سازش و اطاعت او از مغولان را مثبت دانسته اند چون  شیراز و حیطه حکومتی وی از غارت مغولان مصون ماند 

خوشه چین بانو در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۳۷ دربارهٔ سعدی » بوستان » در نیایش خداوند » بخش ۴ - مدح ابوبکر بن سعد بن زنگی:

sousan  Fatai

کله گوشه بر آسمان برین : کنایه از بزرگی و عظمت رتبه وجایگاه ، سرافراز و سربلند 

محمد حسین در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۱۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱ - سرآغاز:

در نیابد حال پخته هیچ خام

پس سخن کوتاه باید والسلام

جهن یزداد در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۰۷:۳۰ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۵۷۱:

گفتگوی توبه می ریزد نمک در ساغرم
پنبه بردار از سر مینا و در گوشم گذار
از خمار می گرانی می کند سر بر تنم
تا سبک کردم سبوی باده بر دوشم گذار

اکبر رضوانی در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۰۲:۲۲ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۶:

گویند سنگ لعل شود در مقام صبر

آری شود ولیک به خون جگر شود

به گمانم به این معنی اشارت دارد که زمانی برای آنکه سنگ رنگی لعل گونه به خود گیرد ، آن را در جگر جانوری همچون گاو یا گوسپند مینهادند و آنقدر صبر میکردند تا آن جگر خشک شود و رنگ سرخ خود را برسنگ وانهد ...

پس به غیر صبر ، خون جگر نیز لازمه لعل شدن سنگ بوده است و دریافتی دوپهلو نه ، که صدپهلو از شعر خواجه قابل درک و دریافت است.

nabavar در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۰۰:۰۱ دربارهٔ اهلی شیرازی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۴۸۲:

غزلی از عباس نیای نوری در همین وزن

از دفتر ” عشق و مستی “

گنج 

دلم  به خال و خط مه وشی دگرگون شد                                   

   به یک کرشمه ی او عاشقانه مفتون شد

سهی قدی که به رخساره ماه گردون بود                                 

 بیک اشاره ی او بخت من  همایون  شد

جوانی است سرِ  پُر زِ شور  و دلبر  جو                                 

هر آنکه عشق  ندارد به سینه محزون شد

من  آن  نیم  که غم  عاشقانه   نشناسم                                   

خمیده پشتِ دل از غم چو بید ِمجنون شد

بگو به آنکه  دلش  زنده نیست در غم عشق                                

نمرده جسم و روانش چو مرده مدفون شد 

هر آن دلی که  ز  مهر شکر  لبی خالیست                                  

 به لطف ساقی میخانه چهره  گلگون  شد 

چه حاجتم به خُم  و  ساقی و  پیاله و می                                  

چو بر لبم  به طرب  هر  ترانه موزون  شد

به دام  عشوه  نوشین  لبان   عاشق کُش

 هزار گونه  عرق  بر  جبین  میگون  شد

به یک  کرشمه ی دیگر ببین ز زاری دل                             

 دو چشم عاشق بیدل چو رود جیحون شد

بیا  و  حال ”  نیا “ را  زِ  مهر  جویا  شو                           

ببین که سینه اش از عشق، گنج  قارون شد

 

سفید در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۵۳ دربارهٔ شهریار » گزیدهٔ غزلیات » غزل شمارهٔ ۹۸ - جرس کاروان:

 

پروای پنج روز جهان کی کنم که عشق

داده نوید زندگی جاودانی‌ام...

 

گوش زمین به نالهٔ من نیست آشنا

من طایر شکسته‌پر آسمانی‌ام...

 

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۳۸ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۸۹ - قصهٔ جوحی و آن کودک کی پیش جنازهٔ پدر خویش نوحه می‌کرد:

از علمهای گدایان ترس چیست کان ...

سلام 

در بین ابیات  شعرا بعضی از ابیات جدا از معنا و مقصود شاعر بازتابی از فرهنگ عامه جامعه در زمان زندگانی شاعر است ومانند آیینه ای بازتاب دهنده عادات ورسومات گذشتگان است که شاید بعضی در این دوره منسوخ شده باشند مانند همین بیت ظاهرا متکدیان در آن دوره برای جلب نظر بر بالای سر پرچمی می‌آویخته‌اند در اینجا مولانا میفرماید پرچم گدایان مثل پرچم وبیرق مردان جنگی نیست  ونباید از آن ترسید  وتنها ابزاری برای گدایی وارتزاق ایشان است  وفاقد جوهره است .

مقصود مولانا از این بیت وبخش بعد از ان در داستان مرد مخنث  وترسیدن کودک از او .....  بیان تشخیص مدعیان دروغین  از عارفان واقعی است که مریدان نباید گول صورت ظاهر وسخنان فریبنده ایشان را بخورندو از مقابله با ایشان در هراس نباشند .که پرچم ایشان پرچم گدایی است .

شاد باشید

مصطفی صالحی در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۳۲ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷۹۴:

همیشه این شعر آرومم میکرد

آرامش است عاقبت اضطراب‌ها

تا اینکه مصرع اولش رو پیدا کردم

بیداری حیات شود منتهی به مرگ

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۱۰ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۹۱ - قصهٔ تیراندازی و ترسیدن او از سواری کی در بیشه می‌رفت:

چون ملایک گو که لا علم لنا یا الهی غیر ما علمتنا

سلام 

آقا کوروش این بیت اشاره به آیه۳۲ سوره بقره دارد معنی فارسی آن چنین است :

فرشتگان گفتند :پاکی تو  ما را دانشی نیست جز انچه تو به ما آموختی وتو دانای کاملی

 

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۰۵ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۹۲ - قصهٔ اعرابی و ریگ در جوال کردن و ملامت کردن آن فیلسوف او را:

زوبعان زیرک آخر زمان بر فزوده خویش بر پیشینیان

سلام 

زوبعان = جمع زوبعه نام یکی از روسای شیاطین وپریان 

  زاهدان ظاهری  که صرفا دارای محفوظات هستند در آخر الزمان خود را از عالمان وصاحبدلان پیش از خود بالاتر میدانند .

 

 

امیر حسین حسینی در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۰۳ در پاسخ به امیر دربارهٔ سنایی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۵ - این توحید به حضرت غزنین گفته شد:

آقا امیر کاش منبع سخنانت رو مینوشتی.

«تازیانه های سلوک،قصیده اول به تالیف دکتر شفیعی کدکنی»

رضا از کرمان در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۵۷ در پاسخ به کوروش دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر دوم » بخش ۹۶ - بقیهٔ قصهٔ ابراهیم ادهم بر لب آن دریا:

سلام 

  حتما داستان کرامت ابراهیم ادهم وآوردن سوزن ایشان توسط ماهیان را درابیات قبل خوانده‌ای اینجا اشاره به آن قضیه شده است معنی از بیت قبل :

وقتی که آن امیر قدرت نفوذ کلام شیخ را در ماهیان دید که سرشان را از آب بیرون آورده‌اند در او وجدی حاصل شد  وامیر گفت حتی ماهیان دریا از حال عرفانی ،عارفان آگاهند اف بر آن کسانی که لعین ومطرود درگاه الهی هستند 

شه=به معنای اف از اصواتی است که نفرت وبیزاری را با آن اظهار میکنند 

نفاذ=نفوذ کردن

شاد باشی عزیز

فرهاد در ‫۱ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۸ بهمن ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۴۶ دربارهٔ حافظ » قطعات » قطعه شمارهٔ ۱۶ - ماده تاریخ وفات (خلیل عادل = ۷۷۵):

این قطعه اشاره دارد به درگذشت برادر خواجه حافط-به نام خلیل عادل- در ۵۹ سالگی

۱
۶۰۳
۶۰۴
۶۰۵
۶۰۶
۶۰۷
۵۵۲۱