گنجور

حاشیه‌ها

جاوید مدرس اول رافض در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۵۱ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷:

تضمین این غزل                                                                                  

ای آن که درد عشقت بر عاشقان گوارا

 بردیگران میفکن آن سایۀ همارا

امید وصل داریم لطفی نما خدارا

"مشتاقی وصبوری از حد گذشت یا را   

                          گر تو شکیب داری طاقت نماند ما را"

.......................................

اکنون زحال آن گل ما را صبا خبر کن

بلبل بنال ازین غم غوغا بهر سحر کن

ای ماه سرو قامت  بر کوی ما گذر کن

"باری به چشم احسان در حال ما نظر کن 

                          کز خوان پادشاهان راحت بود گدا را"

.....................................

در آرزوی وصلت ما راست درد و حسرت

بر جور دور گردون لب می گزم ز حیرت

کوهی زغم بجانست دل می کشد زغیرت

"سلطان که خشم گیرد بر بندگان حضرت

                         حکمش رسد ولیکن حدی بود جفا را" 

....................................

مجنون معاف عقل است جانا مگوی پند م

در آرزوی زلف و محتاج آن کمندم

پیش آِی و سایه افکن زان قامت بلندم         

"من بی تو زندگانی خود را نمی پسندم    

                            کا سایشی نباشد بی دوستان بقا را"

...................................

گر باغبان عشقت شاخی زگل بکارد

بر پای شاخ آن گل جوئی زاشک آرد

مرغ غزلسرایش شکری بر آن گزارد

"چون تشنه جان سپردم آنگه چه سود دارد  

                   آب از دو چشم دادن بر خاک من گیا را"

...................................

با نرگس و کمند ش آن ماه دل رباید

در راه عشق جانا ترس از خطر نباید

رفتی ، فراقت آمد هجران غمی فزاید

"حال نیاز مندی در وصف می نیاید     

                        آنگه که باز گردی گوئیم ماجرا را"

 

 

 

 

..................................

در هجرو درد و رنجت کوشیده ام به همت

با جلوه ای زمهرت دل میشود مرمت

با دشمنان مدارا با دوستان مروت

"بازآ و جان شیرین از من ستان به خدمت 

                    دیگر چه برگ باشد درویش بینوا را"

.................................

دل خوش مکن که باشد ما فات را غرامت

گر فوت گشت نقد ت ، سودت دهد ندامت؟

دوری گزیند از ما آن یارسرو قامت

"یارب توآشنا را مهلت ده وسلامت

                         چندان که باز بیند دیدار آشنا را"

...............................

زاهد شدم به پیشش تسبیح و ذکر گویان          

چون صوفیان بتزویر می را زخرقه شویان

همچون شهی گدا وش قلبی زمهر جویان

"نه ملک پادشا را در چشم خوب رویان 

                   وقعیست ای برادر نه زهد پارسا را"

.......................

از چشم در کنارم جاریست زاشک  سِیلی

چشمش دگر ندارد بر خاک پاش میلی

وندر نگاه آن یار عاشق بود  طفیلی

"ای کاش بر فتادی برقع زروی لیلی 

                     تا مدعی نماندی مجنون مبتلا را"

..........................

سختی مکن بدنیا مزدآایدت بسختی

آسایشی بدست آر همراه یار لختی                                         

(رافض) کنار جوی ولعل لب و درختی

"سعدی قلم به سختی رفتست و نیک بختی 

             پس هر چه پیشت آید گردن بنه قضا را"

 

 تبریز      85.11.27   جاوید مدرس اول(رافض)       

                 

جاوید مدرس اول رافض در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۵۰ در پاسخ به ف-ش دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۷:

تضمین این غزل

                                       

                                                           تضمین غزلی از سعدی 3

ای آن که درد عشقت بر عاشقان گوارا

 بردیگران میفکن آن سایۀ همارا

امید وصل داریم لطفی نما خدارا

"مشتاقی وصبوری از حد گذشت یا را   

                          گر تو شکیب داری طاقت نماند ما را"

.......................................

اکنون زحال آن گل ما را صبا خبر کن

بلبل بنال ازین غم غوغا بهر سحر کن

ای ماه سرو قامت  بر کوی ما گذر کن

"باری به چشم احسان در حال ما نظر کن 

                          کز خوان پادشاهان راحت بود گدا را"

.....................................

در آرزوی وصلت ما راست درد و حسرت

بر جور دور گردون لب می گزم ز حیرت

کوهی زغم بجانست دل می کشد زغیرت

"سلطان که خشم گیرد بر بندگان حضرت

                         حکمش رسد ولیکن حدی بود جفا را" 

....................................

مجنون معاف عقل است جانا مگوی پند م

در آرزوی زلف و محتاج آن کمندم

پیش آِی و سایه افکن زان قامت بلندم         

"من بی تو زندگانی خود را نمی پسندم    

                            کا سایشی نباشد بی دوستان بقا را"

...................................

گر باغبان عشقت شاخی زگل بکارد

بر پای شاخ آن گل جوئی زاشک آرد

مرغ غزلسرایش شکری بر آن گزارد

"چون تشنه جان سپردم آنگه چه سود دارد  

                   آب از دو چشم دادن بر خاک من گیا را"

...................................

با نرگس و کمند ش آن ماه دل رباید

در راه عشق جانا ترس از خطر نباید

رفتی ، فراقت آمد هجران غمی فزاید

"حال نیاز مندی در وصف می نیاید     

                        آنگه که باز گردی گوئیم ماجرا را"

 

 

 

 

..................................

در هجرو درد و رنجت کوشیده ام به همت

با جلوه ای زمهرت دل میشود مرمت

با دشمنان مدارا با دوستان مروت

"بازآ و جان شیرین از من ستان به خدمت 

                    دیگر چه برگ باشد درویش بینوا را"

.................................

دل خوش مکن که باشد ما فات را غرامت

گر فوت گشت نقد ت ، سودت دهد ندامت؟

دوری گزیند از ما آن یارسرو قامت

"یارب توآشنا را مهلت ده وسلامت

                         چندان که باز بیند دیدار آشنا را"

...............................

زاهد شدم به پیشش تسبیح و ذکر گویان          

چون صوفیان بتزویر می را زخرقه شویان

همچون شهی گدا وش قلبی زمهر جویان

"نه ملک پادشا را در چشم خوب رویان 

                   وقعیست ای برادر نه زهد پارسا را"

.......................

از چشم در کنارم جاریست زاشک  سِیلی

چشمش دگر ندارد بر خاک پاش میلی

وندر نگاه آن یار عاشق بود  طفیلی

"ای کاش بر فتادی برقع زروی لیلی 

                     تا مدعی نماندی مجنون مبتلا را"

..........................

سختی مکن بدنیا مزدآایدت بسختی

آسایشی بدست آر همراه یار لختی                                         

(رافض) کنار جوی ولعل لب و درختی

"سعدی قلم به سختی رفتست و نیک بختی 

             پس هر چه پیشت آید گردن بنه قضا را"

 

 تبریز      85.11.27   جاوید مدرس اول(رافض)       

                 

جاوید مدرس اول رافض در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۴۶ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۵۰:

استقبال از این غزل

شب تا سحر نخفته درمانده زیر باران

در حسرت صبوحی با خیل میگساران

ساقی صراحیی ده لب تشنگان صبحیم 

باشد  که بشکند زان سر گیجه ی خماران

پوشید آسمان را نیلی ستبر ابری

پنهان شد آسمان صبح ستاره باران

 صبح امید ما را ساقی طلایه میباش

 غم لشگری پراکند، فوج  طلایه داران

معجون جام ساقی دارد عجایبی خوش

موج فرح فزایش داروی غمگساران

مائیم و کهنه دلقی سترست بر معایب

کین را رهی نباشد در کبر کامگاران

 مطرب زپرده بیرون  شد دل بزن نوایی

 سا قی بیا و سر کن ،شب را به زنده داران 

  صبح امید مارا از آفتاب مهرت 

گرمایشی بیفزا ما ئیم امیدواران

عقل معاش خود را دیوانه کن بجامی

 ما مست جام عشقیم"رافض" ز هوشیاران

.

عباسی-فسا @abbasi۲۱۵۳ در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۰۷ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۴۶:

ترجمه متون عربی

با سپاس بسیار از استاد ارجمندم دکتر عباچی نازنین که با صبر و حوصله راهنمایی فرمودند

 

2 خبر برید به بلبل که عهد می‌شکند گل

تو نیز اگر بتوانی ببند بار تَحَوُّل

تَحَوُّل: جابجا شدن

 

3 أَما أُخالِصُ وُدّی؟ أَلَم أُراعِکَ جَهدی؟

فَکیْفَ تَنقُضُ عَهدی؟ وَ فیمَ تَهجُرُنی؟ قُل!

آیا عشق و دوستی ام را خالص نکرده‌ام؟ آیا تا توانستم رعایت حال تو را نکرده‌ام؟ پس چگونه پیمان مرا می‌شکنی و برای چه از من دوری می‌کنی؟ بگو

 

4 اگر چه مالک رِقّی و پادشاه به حقی

همت حلال نباشد ز خون بنده تَغافُل

رِقّ: بندگی و بردگی در اصطلاح همان بنده و برده است.

تَغافُل: خود را به غفلت و بی خبری زدن

گرچه مالک بنده هستی و به حقیقت پادشاه هستی تو را حلال نباشد که از خون بنده، خود را به غفلت و بی خبری بزنی

 

5 مَنِ المُبَلِّغُ عَنّی إِلیٰ مُعَذِّبِ قلبی؟

إِذا جَرَحْتَ فُؤادی بِسَیْفِ لَحْظِک، فَاقْتُل

کیست که از من به آزار دهندۀ دلم پیام رساند؟ هنگامی با شمشیر چشمانت قلبم را زخمی کردی پس مرا بِکش

 

6 تو آن کمند نداری که من خلاص بیابم

اسیر ماندم و درمان تحمل است و تَذَلُّل

تَذَلُّل: فروتنی

 

7 لَأُوْضِحَنَّ بِسِرّی و لَو تَهَتَّکَ سِتْری

إذَا الْأَحِبَّةُ تَرضیٰ دَعِ اللَّوائِمَ تَعذُل

قسم می خورم که رازم را آشکار خواهم کرد هرچند پوششم دریده شود هنگامی که دوستان راضی می‌شوند پس ملامت‌کنندگان را رها کن تا سرزنش کنند.

 

9 تَمِیلُ بَینَ یَدَینا و لا تَمِیلُ إِلَینا

لَقَد شَدَدتَ عَلَینا، إِلامَ تَعقِدُ؟ فَاحْلُلْ

إلَامَ: تا کی؟ این تعبیر مترادف (إلی مَتیٰ) است

مقابل ما می‌گردی و به سوی ما میل نمی‌کنی (جلوی ما با ناز و کرشمه راه می روی ولی نزد ما نمی آیی) همانا بر ما سخت گرفتی؛ تا کی گِرِه می‌زنی؟ پس گره را باز کن.

 

10 مرا که چشم ارادت به روی و موی تو باشد

دلیل صِدق نباشد نظر به لاله و سنبل

صِدق: راستی و درستی

 

11 فُتاتُ شَعرِکَ مِسکٌ إِنِ اتّخَذتُ عبیراً

وَ حَشوُ ثَوبِکَ وردٌ و طِیبُ فِیک قَرَنفُل

فی: دهان – فم هنگامی که اضافه شود (به ضمیر ک اضاف شده است.) در حالت جر، فی می‌شود و اینجا چون مضاف الیه و مجرور است فی استفاده می‌شود (به کاف خطاب اضاف شده است. وقتی مضاف الیه باشد در حالت رفع فو – در حالت نصب فا و در حالت جر فی)

موهای ریزِ زلفت، مشک است اگر عبیری بگیرم و اضافه‌های لباست گل است و بوی دهانت مانند عطر قرنفل است.

 

سیدمحمد جهانشاهی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۳۳ دربارهٔ کلیم » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۶۰:

بیت چهارم ، همان تکرار بیت سوم است

سیدمحمد جهانشاهی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۲۹ دربارهٔ کلیم » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۶۰:

بازار گرمم از خنکی هایِ بخت ، زفت،

سیدمحمد جهانشاهی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۱۳ دربارهٔ سیدای نسفی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۴۳۷:

اندیشه کرده ، روَم سویِ اهلِ جود

سیدمحمد جهانشاهی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۰۹ دربارهٔ سیدای نسفی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۴۳۷:

تا از مقامِ خُود ، نگذارم قَدم برون

سیدمحمد جهانشاهی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۰۸ دربارهٔ سیدای نسفی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۴۳۷:

از همنفس ، چُو آینه آزار می کشم

علی عابد در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۸:۵۰ در پاسخ به احسان چراغی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۸۱:

کار خود گر به کرم بازگذاری ...

مخالفم. اگر از کلمه خدا استفاده کنیم اشاره مستقیم به چیزی داره که ممکنه کسانی بهش معتقد نباشن مثل من. اما استفاده از واژه کرم زیرکانه بود چون اشاره به هرچیز یا موضوعی است که ما از آن بوجود اومدیم یا سرنوشت ما است. مثل کائنات یا طبیعت و...

سیده فاطمه حسینی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۱۱ در پاسخ به سیـنا --- دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۹۵۵:

سلام فکر می کنم به این صورت است:

انسان در وطن = شرار در سنگ خارا

غربت= خارج شدن شرار از سنگ به وسیلۀ آهن

شرار (جرقه آتش) در درون سنگ است که پس از برخورد با سنگ دیگر و یا آهن آشکار می شود. می گوید ماندن در وطن شرف دارد بر غربت همان طور که شرار آتش از سنگ خارا دل بر نمی دارد. و در درون آن نهفته است.

احمد احمدی لفورکی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۳:۵۹ در پاسخ به صمد قره داغی دربارهٔ فردوسی » شاهنامه » پادشاهی بهرام گور » بخش ۳۸:

بله، گویا ارتباطی به هنر به معنای امروزی آن در زبان فارسی ندارد. درباره همین بیت آورده‌اند:

هنر در فرهنگی شهسوارانه (دستکم در ایران باستان) نوعی منش و نه «تکنیک» (techne - τέχνη) بود. بنابراین، هنر ایرانی مد نظر فردوسی عبارت از جنگجویی و اطوار شهسوارانه است و نه هنر در معنای امروزی آن.

برگرفته از کتاب «هندوپارتیان و برآمدن ساسانیان» - صفحه 344.

Mojtaba Razaq zadeh در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۳:۵۱ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۲۸:

یا من به غلط از این اشعار تفکر خدا ناباوری رو برداشت میکنم، یا اینکه اقای عمر خیام واقعا هدفشون از این اشعار رد خدا بوده!

سینا معتمدی نژاد در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۱۱:۱۵ دربارهٔ هاتف اصفهانی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۵:

درود بر همۀ عزیزان

شعر بسیار زیبا که مخصوصا با وزن فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن و آهنگ ویژه اش زیباتر هم شده 

 

محمدصادق حسینی نژاد در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۰۹:۵۷ دربارهٔ عبدالقادر گیلانی » غزلیات » شمارهٔ ۴۲ - ازدست عشق:

با سلام 

دربیت دوم مصرع اول: ای کاشکی بودی عدم تا باز رستی از *عدم* صحیح تر است

 

محمدصادق حسینی نژاد در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۰۹:۳۷ دربارهٔ عبدالقادر گیلانی » غزلیات » شمارهٔ ۶ - آه مردم:

سلام 

بیت چهارم مصرع اول در کتابی چنین درج شده بود :پیش یوسف گر رسی روزی بگویی ای عزیز (که وزن این مصرع با مصرع های دیگر یکسان میشود:فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن) 

 

همچنین بیت آخر مصرع اول: محیی تا دانست کان یاران به غفلت میروند صحیح تر هست و در کتابی قدیمی به همین ترتیب نوشته شده بود. 

حمید در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۰۷:۵۶ در پاسخ به رضا دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۶۴:

ممنون آقا رضا مثل همیشه خوب و عالی و ساده و فصیح 

برگ بی برگی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۰۴:۵۳ در پاسخ به حسن یونسی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۲۰:

درود، ابرو را تجلیِ صفاتِ جمالیه حضرتِ حق دانسته اند و منظور از تجلی جز جلوه در جهانِ مادی نیست اما اگر چشم و ابرو با هم بیاید به معنیِ اشارات و کنایاتِ معشوق است، و تشبیهِ خمِ ابرو به محراب نیز اشاره ای به توجه دادنِ عاشق از وجهِ جمالیِ معشوق به اصل و ذاتِ اوست، البته که باید در نظر داشت کنایات و تمثیل ها در فرهنگِ عارفانه قراردادی و قطعی نیستند پس بنا بر ضرورت شعر و نحوهٔ بیانِ شاعر و همچنین توجه به معنایِ کلیِ غزل متغیر می باشند.‌ با سپاس از شما

سیدمحمد جهانشاهی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۰۱:۱۰ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۵۴:

غبارَم توأمِ آشفتنِ آن طرّه می‌بالد

سیدمحمد جهانشاهی در ‫۱ سال و ۳ ماه قبل، سه‌شنبه ۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۰۱:۰۶ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۰۵۴:

 

درِ مژگان فراهم کردم و در خانه آوردم

۱
۵۰۷
۵۰۸
۵۰۹
۵۱۰
۵۱۱
۵۴۸۷