علی میراحمدی در دیروز یکشنبه، ساعت ۱۴:۳۹ در پاسخ به Heydar Barsam دربارهٔ سعدی » مواعظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶:
پیشنهاد ما اینست که سجده و رکوعی به درگاه حق داشته باشید و نمازی به جا بیاورید و نیازی عرضه کنید تا به جمعیت خاطری برسید و به دنبال تغییر معانی کلمات و واژگان دینی و معنوی به نفع تفکرات خود نباشید!
شما اگر هزاران معنا نیز برای سجود بیابید،اولین معنا و مصداق آن همان سجده است که باید در پیشگاه خداوند به جا بیاورید.
پس سعی نکنید با تغییر معنای واژگان از خود رفع تکلیف کرده یا خود را فریب بدهید.
آن نمازی که در ذهن شما عادت است و تکرار، برای عده ای شاهراهی است از تنگنای تن به بیکرانهٔ ملکوت!
راهزنان بسیارند عزیز من
اما گاهی ما خود نیز راه خود را میزنیم!
جوانا ره طاعت امروز گیر
که فردا جوانی نیاید ز پیر
سعدی
Heydar Barsam در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۹:۳۱ دربارهٔ سعدی » مواعظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۶:
سلام چه زیبا میفرماید جناب سهراب سپهری ؟، چشم ها را باید شست ، جوری دیگر باید دید ...واژه ها را باید شست سوال ؟ آیا دو کلمه جود و سجود در کلام شیخ اجل به همین معنی امروزی که ما استفاده می کنیم کاربرد داشته یاخیر مثلا جود همان بخشش است ؟ بخشش چی ؟! بخشش خود ،دیگری ، بخشش گذشته و آینده خود ،یا جود به معنای درگذشتن و رها کردن هوای نفس است ؟ نمی دانم ،شاید و شاید چیز دیگری باشد ، اما سجود یعنی چه ؟ آیا همین نشانه ظاهری و تکراری از روی عادت به معنای نماز و نمادش سجاده و مهر و وسم پیشانی است ؟! یا شاید تسلیم باشد ؟! تسلیم چی و کی ؟ شاید کل موجودی اسلام در این دو باشد صلح و سلام و همان جود و سجود ؟ نمی دانم ذهن من آشفته است من در بین این هزاران من و ما راه گم کرده ام ؟! به تماشا سوگند
سید جلال میبدی در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۸:۳۵ در پاسخ به مصطفی دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۲:
دقیقا تصور شما درست است! سعدی معشوقه اش را با دامن لکه دار سرخ می بیند و خود را به اصطلاح به کوچه علی چپ می زند و می پرسد که می سرح خورده ای یا توت سیاه یا خون کسی را ریخته ای؟؟ اما خودش هم می داند که هیچ یک از این سه احتمال نیست! اگر به ابیات بعدی دقت کنیم همین معنی بیشتر محتمل می شود: بریده شدن جسر دجله و عبور کشتی از آن! افتادن دیوار باغ و همگانی شدن تماشای آن! چریدن گله در بوستان و....
سیدپور در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۲:۴۸ دربارهٔ سعدی » مواعظ » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۲ - توحید:
در مصراع *او پادشاه و بنده و نیک و بد آفرید* به صورت * او پادشاه و بندۀ نیک و بد آفرید* درست است.
بهروز قدرتی در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۲:۱۹ در پاسخ به رضا از کرمان دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۱:
زنده باشی دوست عزیز . چیزای خوبی برای من خواسته بودی . منم یه چیز خوب که برات بخوام اینه که ان شاالله همیشه مثل خدا حی و قیوم باشی. یعنی راننده و حق جو که از نظر من راز انجام دادن کار یعنی راننده باشی یعنی برای اینکه کاری به انجام برسه کسی که باید کار انجام بده یه جورایی هلش بدی حرکتش بدی حالا چطوری با سولوشن دادن یعنی راه حل دادن اگه راه حل بلد نیست بهش بگی چکار باید بکنه اگه سست هست پیگیر باشی که انجام بده خلاصه راننده باشی و حق جو ام که مشخصه یعنی همیشه فکر کنی ببینی روش درست انجام این کار چیه و این کار چطوری می تونی درست انجام بدی من که خودم هر وقت حکم کردن برام مشکل می شه و نمی دونم درستش چیه قرآن می خونم البته کشف و شهودام کمکم می کنند مثلا همین الان در همین لحظه هاتف در عالم غیب می گفت بعد از اینکه مشاهده ای داشتم در عالم مکاشفه عملا اینا رو که می بینم همیشه جلوی چشمم و چیزایی که می شنوم همیشه تو گوشم پس هیچ وقت فراموش نمی کنم به هر حال داشت می گفت مثلهم کمثل الذی استوقد نارا فلما اضائ ت ما حوله ذهب الله بنورهم و ترکهم فی ظلمات یعمهون البته چون جان من حافظش خوب نیست با قرآن مطابقت دادم دیدم لا یبصرون نه یعمهون قشنگ مشخصه که جانم حافظش خوب نیست و جالب اینجاست که راز حافظه رو تو عالم مکاشفه یکبار که جانم از یک استاد عرفانی در عالم مکاشفه پرسید اگه بخوام یک صفحه از کتاب بعد از ده سال کلمه به کلمه از حفظ باشم آیا ممکن گفت there are tosectrs and the second one is it must be based on intuition یعنی دو تا راز وجود داره وراز دوم اینه که باید برمبنای درک حسی باشه یعنی باید به صدای جانت گوش بدی در اصل یعنی فکر کردن متوقف می کنی و شروع می کنی به حس کردن و صبر می کنی ببینی جانت چه کلماتی به واسطه روانت به جسمت می یاره از هارمونی بین جسم و جان و روان استفاده می کنی که روان واسطه هست بین عالم ملکوت یا همون عالم جان و عالم جسم یا همین ملک به هر حال بعد از اون منی که کشف و شهود دائم دارم خیلی سعی کردم که قدرت حسم قوی کنم ولی هنوز این مثلث کامل شفا پیدا نکرده البته به لطف خدا شفا پیدا می کنم خبرشو بهم دادن به قول حافظ ای بی خبر بکوش تا صاحب خبر شوی منم الان کوشیدم صاحب خبر شدم خخخخخ قبلنا راهرو بوده الان راهبر شدم خخخ شدم ادیب عشق ولی به هر حال هنوز حافظم به اندازه کافی قوی نشده بعد از سالها البته همچنان تلاش می کنم چون السابقون السابقون اولئک المقربون کسی به خدا نزدیک می شه که بخواد از همه پیشی بگیره البته منظورم در تلاش برای رشد شخصی و رشد صفات که در اصل افزایش نور صفات در جان هستند، هست. خلاصه حالا به هر وسیله ای چه از طریق مطالعه چه از طریق شنونده خوب بودن یا از طریق علم لدنی یعنی از روش در خانه اگر کس است یک حرف بس است یعنی الفی که یاد داری بهش عمل کنی تا خداوند تعالی از هر روشی که صلاح می دونه قدم بعدی یعنی ب و پ و ت و ث و.. تا آخرین قدمی که در تقدیرت نوشته شده بهت از طریق دلخواه خودش که می تونه اتفاقات روزمره باشه یا خوندن یه کتاب یا دیدن یک فیلم یا شنیدن یه حرف از شخص دیگه یا حتی کشف و شهود بهت بگه. به هر صورت این توضیحات دادم راجع به حق جو بودن بخوام مثال ملموس بزنم مثلا الان تو محیطای کاری مختلف در کشور حتما دیدین آدما سعی می کنند حرفه ای باشند و بعد سلام می دی جواب سلامتو نمی دن بابا نامرد تو باید از امر خدا اطاعت کنی از کجا می دونی که اصول حرفه ای اینه که تو سلام ندی تو قرآن گفته وقتی کسی با شما احوال پرسی کرد یا همون جواب خودش بهش برگردونید یا خوبتر باهاش احوال پرسی کنید بابا شماها باید از امر خدا اطاعت کنید چرا نمی تونید اینو درک کنید یا اون یکی صداشو می بره به عرش و داد و بیدا می کنه و گستاخ و بی ادب خوب عزیز من تو باید از امر خدا اطاعت کنی خداوند تعالی در قرآن می گه لقمان به پسرش نصیحت کرد که صداتو پایین بیار و متعادل راه برو که نکره ترین صداها صدای الاغ باز می بینی طرف داد و بیداد می کنه عزیز من چرا از امر خدا اطاعت نمی کنید. منظوم از حق جویی اینه که نه با تصوراتمون نه با بر اندیشمون بلکه واقعا طبق امر خدا رفتار کنیم و مطیع امر خدا باشیم منظورم اینه که هر کاری درست انجام بدیم اونطوری که باید انجام بدیم امیدوارم تونسته باشم منظورمون برسونم . راننده رو هم که توضیح دادم. به هر صورت ان شاالله که همیشه در انجام کارهاتون موفق باشید با راننده و حق جو بودن و توکل به خدا و رعایت اصول عرفان عملی که از 9 تاش من سه تاشو بلدم یعنی توسل کردن یعنی همیشه دنبال وسیله مناسب برای انجام کاری گشتن و دوم بگیرید و بدهید و سوم در حد توان یاری کنید.
سیدپور در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۲:۱۸ در پاسخ به اییار دربارهٔ سعدی » مواعظ » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۲ - توحید:
جناب من به پیام شما چشم دوختم، میدانم اشتباه است، نباید می دوختم باید می نگریستم، اما دوختم و گریستم
سیدپور در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۲:۱۶ در پاسخ به سید مجتبی دربارهٔ سعدی » مواعظ » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۲ - توحید:
اقا سیدمجتبی بعد 8 سال نظرت عوض نشد؟
کوروش در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۰:۳۶ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۱۳۷۷:
یعنی چه ؟
سام در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۰:۱۹ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۸۳:
تشنهکامِ حرص میمیرد، قناعت تا ابد
۱. معنیِ لغوی
یک عَرَق گر از جبینِ شرم، نم گم میکنممصرع اول:
«تشنهکامِ حرص میمیرد، قناعت تا ابد»
انسانِ حریص، تشنه و ناراضی از دنیا میمیرد؛
در مقابل، کسی که اهل قناعت است، آرامش ماندگار دارد.مصرع دوم:
«یک عَرَق گر از جبینِ شرم نم گم میکنم»
اگر حتی یک قطره عرقِ شرم از پیشانیام بریزد و گم شود، یعنی هنوز شرم و حیا در من زنده است.✅ مفهوم ظاهری: ستایش قناعت + نکوهش حرص + ارزشگذاری بر شرم و حیا
۲. معنی عرفانیدر عرفان:
«حرص» = وابستگیِ نفس به دنیا
«قناعت» = بینیازیِ روح
«تشنهکام» = کسی که به حق نرسیده
«عرقِ شرم» = آخرین نشانهٔ بیداری روح
پس معنای باطنی چنین میشود:
نفسِ حریص، هیچگاه به وصال نمیرسد و با عطش میمیرد؛
اما روحِ قانع، به جاودانگی میرسد.
و اگر در من حتی ذرهای شرم باقی باشد و آن هم از میان برود،
یعنی که آخرین رشتهٔ انسانیتم در حال گسستن است.در واقع شاعر دارد با خودِ سالکش سخن میگوید:
مبادا آنقدر در فنا پیش روی که شرم هم نابود شود.
اینجا یک موازنهٔ ظریف است میان:«فنا در حق» و «محوشدنِ اخلاق انسانی»
و این کارِ هر کسی نیست؛ این نگاه، بسیار بیدلیست.
۳. صنایع ادبیدر این بیت چند صنعت برجسته داریم:
۱. تضاد آشکار واژه مقابل حرص قناعت تشنگی سیراب بودن پنهان مرگ ابد (بقا)این تضاد، پیام اخلاقی – عرفانی بیت را برجسته میکند.
۲. تشخیص«تشنهکام حرص میمیرد»
۳. ایهام لطیف در «نم»
حرص را مانند یک موجود زنده نشان داده → تشخیص«نم» هم میتواند به معنی:
رطوبت کم
نشانهٔ کمرنگ
باشد؛ یعنی:
۴. مجاز و کنایه عبارت معنی کنایی جبین شرم مرکز حیا عَرَق شرم حیا و وجدان اخلاقی
حتی اندک نشانهٔ شرم هم اگر گم شود، فاجعه است.اینها مجاز مرکّب و کنایه از «حیای درونی» هستند.
۴. نکتهٔ وزنی (عَروض)وزن بیت درست و سالم است:
مفاعیلن | مفاعیلن | مفاعیلن | مفاعیلن
نمونه تقطیع مصرع اول (خلاصهشده):
تشـنهکا | مِ حِرص | میمیـرد | قَناعَت | تا اَبَـد
= مفاعیلن / مفاعیلن / مفاعیلن / مفاعیلن ✅وزنی کاملاً مناسب برای مضمونهای:
اخلاقی
حکمی
عرفانی
جمعبندی نهایی: بخش نتیجه معنی لغوی نقد حرص، ستایش قناعت، ارجگذاری به شرم معنی عرفانی مبارزهٔ نفس و روح، کنترل «فنا» با «اخلاق» صنایع ادبی تضاد، تشخیص، کنایه، ایهام وزن مفاعیلن ×۴ (کاملاً سالم)
سام در دیروز یکشنبه، ساعت ۰۰:۱۷ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۸۳:
. معنیِ لغویمصرع اول:
«چیزی از خود هر قدم زیر قدم گم میکنم»
یعنی: با هر گامی که برمیدارم، بخشی از خودِ من، از هویت و داشتههایم، ناپدید میشود.مصرع دوم:
«رفتهرفته هرچه دارم، چون قلم گم میکنم»
یعنی: بهتدریج تمام سرمایههای وجودیام را از دست میدهم؛ همانگونه که قلم از دست میافتد یا گم میشود.✅ برداشت سطحی: استهلاک تدریجیِ «خود» در مسیر زندگی / عشق / زمان
۲. معنیِ عرفانیدر خوانش عرفانی، این بیت بسیار ژرف است:
در عرفان، گم شدنِ “خود” نه نقصان، بلکه کمال است؛ یعنی:
• هر قدم → هر مرحلهٔ سلوک
• گم کردن خود → نفی نفس، ترک منیّت، فنا
• قلم → عقل، بیان، هویت فردی، خواهشهابنابراین معنا چنین میشود:
با هر قدم در راه عشق و سلوک، بخشی از «من» را از میان برمیدارم؛
و در نهایت، همهٔ من، همهٔ عقل و هویت و تعلقاتم، محو میشود.این همان مقام فنا فیالله است.
قلم، نمادِ عقل جزئی و خودآگاهیِ محدود است
و «گمشدنِ قلم» یعنی:✅ عبور از تعقل عادی
✅ رسیدن به شهود
✅ سکوتِ عاشقانه
✅ استغراق در حقاین بسیار بیدلیست.
۳. صنایع ادبیدر این بیت چند صنعت مهم داریم:
الف) تکرار هنری«گم میکنم» دوبار آمده
ب) مراعات نظیر
→ تأکید بر محوشدن تدریجی و تدافعیِ «خود»واژگان مرتبط با نوشتن و مسیر:
ج) تشبیه
قلم / قدم / زیر قدم
همخانواده در شنیدار و تصویر:
✅ قلم = نوشتن
✅ قدم = حرکت
هر دو ابزار: یکی برای زبان، یکی برای حرکت«چون قلم گم میکنم»
د) کنایه
تشبیه خود به «قلم گمشده»
→ زیبایی صامت، بیصدا، بیرد«چیزی از خود گم کردن»
هـ) تضاد پنهان
= ترک عادتها، منیت، تعینداشتن / گم کردن
۴. نکتهٔ وزنی (عَروض)
حرکت / محو شدن
رشد ظاهری / فنا باطنیوزن این بیت:
مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن
نمونه اسکن مصرع اول:
چـــی | زی از | خـــود هر | قـدم | زیـر |قـدم | گـم | می | کــنَـم
= مفاعیلن / مفاعیلن / مفاعیلن / مفاعیلن✔️ وزن کاملاً سالم، بدون شکست
جمعبندی کوتاه و دقیق: بخش نتیجه معنی لغوی از دست رفتن تدریجیِ خود معنی عرفانی فنا در مسیر عشق صنایع ادبی تکرار، مراعات نظیر، تشبیه، کنایه وزن مفاعیلن ×4 (صحیح و سالم)
✔️ بسیار مناسب برای مضامین عرفانی و تأملی
✔️ همان وزنی که بیدل و حافظ برای مضامین فلسفی استفاده میکنند
Arian۴۸۵ Jesmani در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۲۲:۵۷ دربارهٔ صائب » دیوان اشعار » تکبیتهای برگزیده » تکبیت شمارهٔ ۲۴۰:
صائب تو که بودی در این دریای بی پایاب زندگی...
رومینا ابدی در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۲۲:۰۸ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » ترجیع بند:
معنی مصرع اول بیت
با من چو جوی ندید معشوق
نگرفت حدیت من به یک جو
چیست؟
نمیتوانم بفهمم «با من چو جوی ندید» یعنی چه؟ حدس میزنم جو در مصرع اول استعاره از اموال باشد.
جزیره مثنوی در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۹:۲۷ دربارهٔ عطار » منطقالطیر » جواب هدهد » حکایت شیخ سمعان:
گفت: کردم توبه از ناموس و حال تا رَهَم از شیخی و حال و مَحال
عشق میبازد کنون با زلف و خال خِرقه گشتش مُخرَقه، حالَش مَحال
حال و مَحال: برگرفته از ضرب المثل «دَوامُ الحالِ مِنَ المَحال» =پایداری اکنون، غیرممکن است. اشاره به ناپایداری کار دنیا و احوال انسان.
در شعر سنایی نیز چند بار تکرار شد و شارحان، معمولا به معنی واژگانی توجه کرده و به خطا رفته اند.
اسماعیل ایزدپناه در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۹:۲۲ در پاسخ به دوستدار دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۷۰:
سلام
مطلب ارسالی شما را خواندم که دلی بود ودلنشین.
دکتر شریعتی در فرازی می فرمایید:
(مادرم می گفت عاشقی یک شب است وپشیمانی هزار شب
هزار شب است پشیمانم که چرا یک شب عاشقی نکردم)
سام در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۸:۳۷ دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۶:
بیدل دهلوی در اشعار خود به دشواری این مسیر نیز اشاره داشته و گاه خود [انسان] را سرزنش میکند که چرا بهرغم علم به روشنایی پایان این مسیر، از قدم گذاشتن در آن حذر دارد.
علی احمدی در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۸:۱۲ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۵۸:
من و انکارِ شراب! این چه حکایت باشد؟
غالباً این قَدَرَم عقل و کِفایت باشد
من بیایم شراب و تاثیر آن را را انکار کنم ؟ این دیگر چه حکایتی است . بدانید که آنقدر عاقل و با کفایت و منطقی هستم که چنین کاری نکنم.
وقتی صحبت از شراب در اشعار حافظ می شود معمولا یک اصل مهم فراموش می شود و آن اصل این است که چرا شراب ؟ آیا غیر از این است که حافظ شراب را برای رسیدن به مستی طلب می کرده است ؟ و آیا غیر از این است که هدف او از مستی درک حضور یار و طی راه عاشقی بوده است؟ این سه اصل یعنی می ، مستی و عاشقی مثل زنجیری به هم متصل هستند.می یا شراب نماد امید به مستی ، مستی نماد حالتی فراتر از هشیاری معمول و عاشقی یعنی درک جذبه معشوق متعالی . و البته حافظ شراب انگوری را هم گاهی برای همان نوع مستی و درک حضور یار تجربه کرده است . فراموش نکنیم که شراب برای رفع غم و افسردگی تجویز می شده است.حتی بعید نیست آشنایی حافظ با تاثیر شراب در زمان همه گیری پنج ساله طاعون بزرگ در زمان جوانی حافظ بوده باشد.همین حالا هم بعضی از داروهای ضد افسردگی همان خاصیت را دارند و تا حدودی انسان را به بی خیالی می کشانند .بنا بر این اگر حافظ می گوید من شراب را انکار نمی کنم به خاطر رسیدن به مستی است . وقتی از عقل مایه می گذارد یعنی این شراب در ادامه عقل است و به کمک آن می آید . تنها چیزی که به عقل در تصمیم گیری کمک می کند امید است و چه بسا منظور حافظ از شراب، امید است امید به مستی برای درک حضور یار حالا با هر روشی که انسان آن را تجربه می کند.یکی ممکن است با کار هنری مست شود یکی با ساختن یک بنا یکی با طبابت یکی با تدریس و امثال آن.
تا به غایت رهِ میخانه نمیدانستم
ور نه مستوری ما تا به چه غایت باشد
تا به اینجا که راه میخانه را نمی دانستم. حالا که می دانم مستوری و پرده پوشی من از بیان عاشقی تا کجا باید ادامه یابد و پایان پذیرد؟
حضرت حافظ این را به عنوان یک سوال مطرح می نماید و این سوال قطعا جوابی دارد .معمولا در مقابل مستوری ، مستی قرار دارد .مستوری در لغت به معنای پوشش است .پوشش از آنچه دل به آن دست می یابد و خاطر از آن شاد می گردد. وقتی ذهن کشفی می کند می خواهد آزادانه آن را بیان نماید اما خود را مهار می کند یا به دلیل تحلیل عقل که فقط به دنبال چیزی است که دلیل قطعی برایش داشته باشد و بتواند با آن دلیل دیگران را توجیه کند . یا به دلیل تقوا و رعایت موازین خط کشی شده دینی که اجازه تفسیر به رای را نمی دهد.حافظی که قرآن را از بر دارد به راز ها و تفسیر های جدیدی از آن دست می یابد اما اجازه بیان ندارد.هردوی این حالات جزء مستوری است .حافظ می گوید غایت( پایان) این مستوری فقط مستی است . در مستی حضور یار را می توان درک کرد و بیان نمود ولو اینکه دیگران توجیه نشوند یا تو را تکفیر کنند.
زاهد و عجب و نماز و من و مستی و نیاز
تا تو را خود ز میان با که عنایت باشد
اینجا حافظ در پیشگاه خداوند می ایستد و می گوید: زاهد و خودپسندی زاهد و نماز ریاکارانه زاهد یک طرف و من و حالت مستی و درک نیاز به تو یک طرف خودت ببین کدام از ما لایق توجه تو هستیم.
یعنی من نماز زاهد ریاکار خودپسند را قبول ندارم نمازی را قبول دارم که با مستی و درک حضور خداوند و از سر نیاز به او خوانده شود .نمازی که خم ابروی یار را به یادم آورد .نمازی که وضویش خون جگر باشد.و خداوند را به مقایسه و داوری طلبیده است .توحید از این بالاتر را می خواهید.
زاهد ار راه به رندی نَبَرَد معذور است
عشق کاریست که موقوف هدایت باشد
اگر زاهد ریاکار به رندی دست نمی یابد عذرش موجه است چون اصلا به دنبال رند بودن نیست رند باطنش پاک و ظاهرش غیر متعارف است در حالی که زاهد می خواهد ظاهرش موجه باشد ولو در درونش به چیزی باور نداشته باشد.کار رندان عاشقی است و عاشق کسی است که هدایت و کشش معشوق را درک کرده است .
من که شبها رهِ تقوا زدهام با دف و چنگ
این زمان سر به ره آرَم؟ چه حکایت باشد!
من که شبها با موسیقی دف و چنگ آهنگ تقوای جدیدی سر داده ام و راه را بر تقوا ی کنونی بسته ام بیایم و این زمان سر براه شوم ؟ این چه حکایتی است که می گویید .
ره زدن به معنای راهزنی و راه بستن است و از طرفی می تواند راه زدن باشد که موسیقی نواختن در دستگاه خاصی است . هر دو معنا در این بیت می تواند لحاظ شود از یک طرف راه پرهیز کاری معمول از شراب و مستی و عاشقی را بسته است و خود را از مستوری رها ساخته و از طرف دیگر آهنگ جدید پرهیزکاری از ریا و خودپسندی و حقه بازی را با دف و چنگ نواخته است.
بندهٔ پیرِ مغانم که ز جهلم بِرَهانْد
پیرِ ما هر چه کُنَد عینِ عنایت باشد
من غلام پیر مغانم که مرا از نادانی رهانید او هرچه گفت و رفتار کرد، از سر عنایت و توجه به من بود.
پیر مغان الگوی رفتاری و گفتاری حافظ بوده است شاید کسی بوده که اولین بار حافظ را در میخانه ملاقات کرده و به او درسهایی آموخته است. درسهای او در جهت رند شدن و عاشقی بوده و نقش مستی را در چشم حافظ برجسته کرده است.
دوش از این غصه نَخُفتَم که رفیقی میگفت
«حافظ ار مست بُوَد جایِ شکایت باشد»
آن قدر مستی در دیدگاه حافظ ارزشمند است که وقتی می شنود کسی گفته «اگر حافظ مست باشد باید شاکی شد» شب هنگام از غصه خوابش نمی برد گویا عذاب وجدان دارد که چرا کسی به نظرش آمده من مست نبوده ام.
کی حافظ مست نبوده ! ؟
النا حمیده در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۷:۵۵ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۴:
ارغوان جام عقیقی بسمن خواهد شد چشم نرگس بشقایق نگران خواهد شد
نرگس که گل زمستان است، چشم به راه شقایق است که گل بهار است، همانند زمانیکه عزیزی در راه داریم و چشم به راه و مضطربیم تا به سلامت برسد.
گل نرگس میداند که با آمدن گل شقایق، عمرش تمام خواهد شد! اما کماکان چشم به راه است.
این انتظارِ منجر به عزا، مرا یاد بیتی از شعر ارغوانِ هوشنگ ابتهاج میاندازد:
ارغوان
این چه رازیست که هربار بهار
با عزای دل ما میآید
النا حمیده در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۷:۴۲ در پاسخ به Hadi Golestani دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۴:
فیض بردیم🫡
پالیزبان . در ۲ روز قبل، شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۷:۲۵ دربارهٔ شهید بلخی » قصاید، غزلیات و قطعات » شمارهٔ ۷:
اشعار تغزلی سبک خراسانی در نوع خود بسیار جالب و شیرین هستند. به این میماند که فرد بسیار بزرگی پیش رویت نشسته و با لحنی جدی تغزل میگوید
فریما دلیری در دیروز یکشنبه، ساعت ۱۵:۴۹ در پاسخ به مارسل شفقی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۱: