ای خسروی که از رخ دوشیزگان غیب
هر لحظه دست فکرت تو در کشد نقاب
در عرض گاه زینت بزم تو فی المثل
طاووس وقت جلوه نماید کم از غراب
حفظت به هر زمین که سپر در سپر کشید
ممکن بود که رخنه شود تیغ آفتاب
وز بیم میل قهر تو کان دم به دم بود
بر چشم دشمنانت نیارد گذشت خواب
شاها زکوة گوش و زبان را ز راه لطف
بشنو ز من سؤالی و تشریف ده جواب
آن کس که حکم کرد به طوفان باد و گفت
کاسیب آن عمارت عالم کند خراب
تشریف یافت از تو و اقبال دید و کس
در بند آن نشد که خطا گفت یا صواب
من بنده چون به پیش تو ابطال کرده ام
با من چرا ز وجه دگر می رود خطاب
بر من و بال شد هنر من که صد بلا
بر ساعتی که من به هنر کردم انتساب
گو نیست گرد عالم و گو پست شو فلک
بر من به نیم جو چو فکندم درین عذاب
طوفان من گذشت که نه ماه ساختم
از آب دیده شربت و از خون دل شراب
سهل است این سه ماه دگر نیز همچنین
تن در دهم به آنک نه نانم بود نه آب
لیکن ز دست فاقه بترسم که عاقبت
هم من ز جان بر آیم و هم خسرو از ثواب
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به ستایش و تمجید از یک شاه و قدر و منزلت او میپردازد. او با استفاده از تصاویر زیبا، به توصیف جذابیت و جلال آن شاه اشاره میکند و میگوید که در مجالس او حتی طاووس نیز از زیباییاش کم نمیآورد. شاعر از قدرت و قهری که شاه بر دشمنانش دارد سخن میگوید و از او میخواهد تا به سوالاتش پاسخ دهد. او همچنین بیان میکند که اگرچه او بنده و خادم شاه است، اما احساس میکند در مقابل او ارزش و حرمت کافی ندارد. شاعر در جای دیگری از درد و رنج خود به خاطر فقر و مشکلات زندگی میگوید و میافزاید که ممکن است به خاطر این فقر، هم خودش و هم شاه از ثواب و حسنات دور شوند. در نهایت، شاعر با ابراز ناامیدی از شرایط زندگیاش، از شاه میخواهد تا به او توجه کند.
هوش مصنوعی: ای پادشاهی که با زیباییهای چهرهی دختران ناگهان در افکار خود نقش میزنی و آنها را در خیال خود میسازید.
هوش مصنوعی: در زمان برگزاری جشن و شادی، زیبایی و جلوهگری تو مانند طاووسی میدرخشد، اما به هیچ وجه کمتر از کلاغ نیست.
هوش مصنوعی: در هر جایی که سپر به سپر قرار گیرد، ممکن است نور آفتاب نفوذ کند و آسیب برساند.
هوش مصنوعی: از ترس خشم تو، خواب از چشمان دشمنانت نمیتواند بگذرد. این به آن معناست که آنها به خاطر تهدید تو همیشه در حالت Alert هستند و حتی نمیتوانند بخوابند.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، با مهربانی گوش و زبانت را به صدا و سخن من بسپاری و از من سؤالی بپرسی و من را با جوابم محترم بداری.
هوش مصنوعی: شخصی که بر طوفان باد فرمان داده و اعلام کرده که عمل او میتواند به تخریب بنیانهای این جهان منجر شود.
هوش مصنوعی: معنی این بیت به این شکل است که شخصی از سوی تو مورد توجه و احترام قرار گرفت و خوشبختی را تجربه کرد. هیچکس به خاطر اشتباه یا درستی سخنش در قید و بند نیست.
هوش مصنوعی: من به خاطر تو تمام خودم را کنار گذاشتهام، پس چرا با من به شیوهای دیگر صحبت میکنی؟
هوش مصنوعی: هنر من به قدری جلوهگر است که بر من بالایی یافته، هر چند در زمانی که من به این هنر وابسته بودم، مصائب زیادی هم بر من وارد شد.
هوش مصنوعی: اگرچه جهان به دور من خالی است و سرنوشت بر من فرود آمده، من با کمترین ارزش میتوانم از این عذاب رهایی یابم.
هوش مصنوعی: بعد از سختیها و مشکلاتی که پشت سر گذاشتم، حالا به مرحلهای رسیدم که احساس میکنم با گریههایم یک نوشیدنی گوارا ساختهام و از دردهایم تجربیات ارزشمندی به دست آوردهام.
هوش مصنوعی: من به راحتی میتوانم این سه ماه دیگر را هم به همین حالت بگذرانم چرا که نه نانی دارم و نه آبی.
هوش مصنوعی: اما از این که در فقر و تنگدستی به سر میبرم میترسم، زیرا ممکن است در پایان هم من از زندگی جدا شوم و هم خسرو از پاداش.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا کی کنی عذاب و کنی ریش را خضاب؟
تا کی فضول گویی و آری حدیث غاب؟
گفتم متاب زلف و مرا ای پسر متاب
گفتا که بهر تاب تو دارم چنین بتاب
گفتم نهی برین دلم آن تابدار زلف
گفتا که مشک ناب ندارد قرار و تاب
گفتم که تاب دارد بس با رخ تو زلف
[...]
ای باز کرده چشم و دل خفته را ز خواب،
بشنو سؤال خوب و جوابی بده صواب:
بنگر به چشم دل که دو چشم سرت هگرز
دیدهاست چشمهای که درو نیست هیچ آب
چشمهست و آب نیست، پس این چشمه چون بُوَد؟
[...]
چون از فراق دوست خبر دادم آن غراب
رنگ غراب داشت زمانه سیاه ناب
چونانکه از نشیمن بر بانگ تیر و زه
بجهد غراب ناگه جستم ز جای خواب
از گریه چون غرابم آواز در گلو
[...]
ای تیغ تو کشیده ترا ز تیغ آفتاب
ای نجم دین و از تو به کفر اندر اضطراب
با همت تو وهم نداند برید راه
با هیبت تو دهر نیارد چشید خواب
حکم ترا مطیع بود روز و شب فلک
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.