از وفات جمال الدین یوسف
مندرس شد رسوم فضل و ادب
صد هزاران هزار عالم و علم
در دو گز خاک رفت ، اینت عجب
رفت شخصی ، که بود سیرت او
فلک علم و حلم را کوکب
همه فضل و بفضل نا مغرور
همه مجد و بمجد نا معجب
بود اندر نسب جمال عجم
بود اندر حسب چراغ عرب
او ز گیتی برفت و از پس او
نه نسب ماند خلق را ، نه حسب
در کمال علو سواری بود
که همی تاخت بر فلک مرکب
ادهم و اشهبش بخاک افگند
خاک بر فرق ادهم و اشهب
که گشاید در خلاص اکنون
بی کسان را زحبس و رنج و تعب؟
که نماید ره نجات اکنون
مفلسان را زدست و یل و هرب؟
تلخ شد نوش محمدت چون زهر
تیره شد روز مفخرت چون شب
از رخ سروری برفت بها
وز دل مهتری برفت طرب
شمع افضال را نماند فروغ
نخل اقبال را نماند رطب
سلب مرگ تا بپوشیدست
یک جهان راست چاک چاک سلب
بسته لب گشت خلق را تا حشر
شد گشاده بنام نیکش لب
نیست مرده بنزد اهل خرد
هر که ذکر جمیل کرد طلب
صبر کن ، ای دل ، اندرین حالت
که رضای خدای به ز غضب
تن فراده ، که بامضای قضا
نکند هیچ سود حرب و هرب
مرگ چون شر بست و هر که بزاد
خورد خواهد شرب ازین مشرب
چون همه خلق را همین پیشست
این جزع کردن از پسش چه سبب؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر در مرثیه جمالالدین یوسف سروده شده و به توصیف فقدان او میپردازد. شاعر از رنج و زحمت خلق پس از مرگ او سخن میگوید و حسرت از دست رفتن شخصیت برجستهای که دارای علم و فضل بوده را ابراز میکند. جمالالدین به عنوان ستارهای در علم و ادب شناخته شده و نبود او باعث خاکساری ارزشها و علم در جامعه شده است. شاعر به شدت غمانگیزی حال و روز مردم را پس از فقدان او توصیف میکند و به آثار و نشانههای مرگ بر جامعه اشاره دارد. او همچنین به این نکته میپردازد که ماندن در حالت جزع و ناله در برابر قضا و قدر سودی ندارد و باید صبر را پیشه کرد. در نهایت، به این حقیقت اشاره میکند که همه انسانها با مرگ مواجه هستند و این امر معمولی است.
هوش مصنوعی: با درگذشت جمالالدین یوسف، سنتها و آداب علم و ادب از میان رفتند.
هوش مصنوعی: در این دنیا، تعداد زیادی دانش و علوم وجود دارد که در نهایت، همه آنها به خاک برمیگردند. این موضوع شگفتانگیز و قابل تأمل است.
هوش مصنوعی: شخصی رفت که شخصیت او همچون ستارهای در آسمان علم و خرد بود.
هوش مصنوعی: هر کسی که فضیلت و خوبیهایی دارد، نباید به خود ببالد و فخر کند، و کسانی که به مقام و شرف دست پیدا کردهاند، نباید خود را مفتخر به آن احساس کنند.
هوش مصنوعی: در نسبت به زیبایی، قوم عجم (غیرعرب) برتری دارند و در نسبت به اصالت و شرافت، قوم عرب مانند چراغی روشن هستند.
هوش مصنوعی: او از دنیا رفت و پس از او نه نَسَب برای مردم باقی ماند و نه افتخارات خانوادگی.
هوش مصنوعی: در اوج بلندی و برتری، سوارکاری وجود داشت که به سرعت بر آسمان میتاخت.
هوش مصنوعی: سیاهی و سپیدی او را به زمین افکند، و خاک بر سر سیاهی و سپیدیاش ریخت.
هوش مصنوعی: کدام راهی وجود دارد که میتواند افراد بیکس را از زندان و رنج و زحمت نجات دهد؟
هوش مصنوعی: حالا چه کسی میتواند راه نجاتی برای بیپولها پیدا کند تا از دست مشکلات و سختیها خلاص شوند؟
هوش مصنوعی: نوشیدنی که از محمد گرفتهای، تلخ شد، و روز افتخار به خاطر اینکه شب به تاریکی درآمد، زهرآلود گردید.
هوش مصنوعی: از چهرهی زیبای سرور، ارزش و قیمت آن رفت و از دل بزرگمرد، شادی و سرور دور شد.
هوش مصنوعی: نور شمع فضایل از بین رفته و ثمر نخل کامیابی نیز از دست رفته است.
هوش مصنوعی: تا زمانی که مرگ از انسان گرفته شده، یک جهان به شدت پارهپاره و آسیبدیده است.
هوش مصنوعی: مردم تا روز رستاخیز زبانشان بسته خواهد بود، ولی با نام نیک او در آن روز، زبانها باز خواهد شد.
هوش مصنوعی: هر کس که به تعریف و تمجید بپردازد، در نظر اهل خرد زنده است و ارزشمند به شمار میرود.
هوش مصنوعی: ای دل، در این وضعیت صبر کن، زیرا خشنودی خداوند از خشم او برتر است.
هوش مصنوعی: تن خود را به خطر نینداز، زیرا تحت تاثیر حوادث ناگزیر، هیچ سودی از جنگ و جدل نخواهی برد.
هوش مصنوعی: مرگ همچون درختی است که سایهاش را گسترده، و هر کس که زنده است، در نهایت از این منبع نوشیدنی خواهد چشید.
هوش مصنوعی: چرا وقتی همه انسانها همین سرنوشت را دارند، باید از آن ناراحت و نگران باشیم؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون سر من سپید دید بتم
گفت تشبیه شیب و سخت عجب
گفت : موی سپید و روی سیاه
همچو روز است در میانهٔ شب !
باغ دیبا رخ پرند سلب
لعبگر گشت و لعبهایش عجب
گه دهد آب را زگل خلعت
گاهی از آب لاله را مرکب
گه بهشتی شود پر از حورا
[...]
با سرشگ سخای او کس را
ننماید بزرگ رود فرب
یاد کرد از لطیف طبعش بحر
گشت پر در و عنبر اشهب
باگران حلمش آشنا شد کوه
[...]
لک منی علی البعادنصیب
لم ینله علی الدنوحبیب
فعلی الطرف من سواک حجاب
و علی القلب من هواک رقیب
و فی ناظری هواک و قلبی
[...]
وَ اَمْطَرَ اَلْکَاسَ ماءّ مِنْاَبَارِقِها
فانبَتَ الدُرَّ فی اَرْضٍ مِنَ الذَّهَبِ
وسَبَّحَ الْقَوْمُ لَمَّا اَنْرَأَوْا عَجَباً
نوراً مِنَ اَلْماءِ فی نارٍ مِنَ العِنَبِ
سُلافَةٌ وَرِثَتْها عادُ عَنْاِرَمٍ
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.