زین پس تو و ترحم روحانیان خلد

خاقانی و عذاب سقر کز تو بازماند

یاری گر خلایق عالم توئی و بس

چندانکه عالم است ترا بخت یار باد

خود را به عقل خویش یکی بر گرای، خود

تا چیستی و چندی؟ ای مرد پر خرد

جانی؟ تنی؟ چه گوهری از گوهران، همه؟

کار تو دادن است ز هر کار، یا ستد؟

مار خزنده، یا نه، ستور دونده‌ای؟

[...]

بفراز سر به افسر شاهی که دشمنت

در زیر پای حادثه بر گردن اوفتاد

چون فتنه در جهان ز نهایت فرو نشست

مانند بخت چرخ به پیشت ستاده باد

نوشین روان اگر چه فراوانش گنج بود

جز نام نیک از پس نوشین روان نماند

در دیده ی زمانه، نشان حیا نماند

در سینه سپهر، امید وفا نماند

یک مهره بر بساط بقا، کم نهاد کس

کز چشم بد حریف بزخم دغا نماند

وقت است اگر خراب شود حجره ی هنر

[...]

با دوستان وجود کنی آنچه می کنند

ور بوستان به تو بت نو در بهار داد

با آن نگار کار من آن روز اوفتاد

کادم میان مکه و طایف فتاده بود

گل در میانِ کوره بسی دردسر کشید

تا بهرِ دفعِ دردِسر آخر گلاب شد

دل کیست کو حدیث خود و درد خود کند

پیدا بود که جنبش دل تا کجا رسد!

تا در تنم روان و زبان در دهان بود

مدح توام غذای دل و قوت جان بود

از چرخ خیمه و زشهابش کنم طناب

گر بر سرم ز سایه تو سایبان بود

صاحب ریاضتان بلا را بود پناه

[...]

ظالم برفت و قاعدۀ زشت از او بماند

عادل برفت و نام نکو یادگار کرد

با آن که در وجود طعام است عیش نفس

رنج آورد طعام که بیش از قدر بود

گر گلشکر خوری به تکلف زیان کند

ور نان خشک دیر خوری گلشکر بود

او گوهر است گو صدفش در جهان مباش

در یتیم را همه کس مشتری بود

تا نیستی در آمد و هستیِ ما ستد

هم صبر در حجاب شد از ما و هم خرد

ما عاشقانِ کویِ خرابات دم زنیم

کز زاهدانِ صومعه بویِ وفا نزد

از حرص و آز تن به عنا در نداده ایم

[...]

از حال مات هیچ حکایت نمی رسد

در کار مات بیش عنایت نمی رسد

گویند بگسلد چو بغایت رسید عشق

جانم گسست و عشق بغایت نمی رسد

گمره چنان شده ست دلم با دهان تو

[...]

شیراز از تعدّی قاضی خراب شد

این مور بین که ملک سلیمان خراب کرد

معنی یکی و صورت او در ظهور صد

چه جای او که صورت او هست بی عدد

آئینه بی شمار و نماینده اش یکی

باشد صفات بی حد و ذاتش بود احد

کحال حاذقی طلب ای عقل بوالفضول

[...]