ای به رخسارهٔ تو زلف سیاه

چون غرابی به شاخ گل آونگ

روی تو ماه یا که خورشید است

موی تو سنبل است یا شبرنگ

خال بر عارض تو جا کرده

[...]

تا کی ای بخت خفتهٔ «ترکی»!

بر نخیزی زخواب قیلوله

خیز از جا که این بیابان راست

غول در راه و راه بیغوله

خیز و جامی بزن، زبادهٔ ناب

[...]

نوجوانی به شخص پیری گفت

که چرا قامتت کمان گشته

پیر خندید و در جوابش گفت

به سرم دور آسمان گشته

من اول چو توجوان بودم

[...]

گر به صنعت عدیل داودی

ور به حکمت نظیر لقمانی

ور به زور آوری و، صف شکنی

اشکبوسی و، پور دستانی

یا به حسن و جمال در عالم

[...]

سخنی گویمت ز من بشنو

ای که از دشمنان حذر داری

دشمنانت تمام دوست شوند

تا که در کیسه سیم و زر داری

ور تهی کیسه ات شد از زر و سیم

[...]

عاشقان را بود علامت عشق

ز روی رنگ و لاغری بدن

عشق با فربهی نیآید راست

این سخن را تو گوش دار از من

فربها گرد کوی عشق مگرد

[...]

ای که مستی ز بادهٔ دولت

تا نمیری کجا شوی هشیار

سفری پیش داری ای غافل!

راه دور است توشه ای بردار

چشم از این قصر زر نگار بپوش

[...]

ای که خواهان راحتی به جهان

دل خود را به دلبران مسپار

گر دل خود به دلبران دادی

بنشین، خون دل ز دیده ببار

در جهان هر که با تو کرد بدی

در عوض کن به جای او نیکی

دست را حایل چراغ بدار

تا رهاند تو را ز تاریکی

گرچه از دردها در این عالم

سخت دردیست دزدی و حیزی

لیک دردی که بی علاج بود

در جهان پیری ست و بی چیزی

هر که را دختری ست در خانه

زود باید به شوهری دادش

ور ز دختر خیانتی سر زد

ندهد سود، داد و فریادش

دختری روی همچو ماهی داشت

مادر او به شو، نمی دادش

چندگاهی نمود صبر آخر

به فلک رفت، بانگ فریادش

پسری را به پیش خویش بخواند

[...]

ای که گویی غم زمانه مخور

تو چه دانی که از غم آزادی

گر یکی روز خورده بودی غم

از غمم سرزنش نمی دادی

حال عاشق، ز من چه می پرسی

ای که عاشق، نگشته ای روزی

در جهان، روزی ار شوی عاشق

از جهان، چشم خویش بردوزی

ای که داری چراغ مرده به دست

نیست عقلت به جهل نزدیکی

روغنی در چراغ خویش بریز

تارها سازدت ز تاریکی

ای که آسوده خفته ای شب و روز

زیر این طاق لاجوردی رنگ

چشم خود باز کن، که اینجا نیست

هیچ کس را مجال مکث و درنگ

بایدت رفت و زین سرای فراخ

[...]

عجب آید مرا که می دانیم

عاقبت جای ماست زیر لحد

در حق هم، در این جهان ما را

نیست کاری، به غیر بخل و حسد

روزه دارا مکن به ماه صیام!

خویش را از گرسنگی خسته

دهن خود مکن، به غیبت باز

تا نباشی، سگ دهن بسته

هر که با تو بدی کند روزی

تو به پاداش او نکویی کن

با تو هر کس درشت خویی کرد

در مقابل، تو نرم خویی کن

گر کسی از تو غیبتی گوید

بر میاشوب و تند و تیز مشو

تو به پاداش او به مدحش کوش

راه این است، مرد باش و برو