به خارا و سغد و سمرقند و چاچ

سپیجاب و آن کشور و تخت عاج

چنین گفت داننده دهقان چاچ

کزان پس کسی را نبد تخت عاج

برآورد میلی ز سنگ و ز گج

که کس را به ایران ز ترک و خلج

ببالوی داد آن زمان شهر چاچ

فرستاد منشور با تخت عاج

ز هیتال و ترک و سمرقند و چاچ

بزرگان با فر و اورند وتاج

بدو گفت ما را سمرقند و چاچ

بباید گرفتن بدین مهر و تاج

همه رفتنی‌ایم و گیتی سپنچ

چرا باید این درد و اندوه و رنج

سپهبد همی راند تا شهر چاچ

ز گردش بزرگان با تخت و عاج

بناز دست ولی کرده یار با بگماز

برنج روی عدو کرده جفت با آرنج

ز دیده خون دل افتاده بر رخان عدوت

چو نار دانه نشانده بقصد در نارنج

بسان موسی عمران ز دست فرعونان

همه جهان بگرفتی به تیغ تو بی رنج

هر آنچه زان نیاکانت بود بگرفتی

وز آنچه بود طمعشان خدای دادت خنج

بروز بخشش نوک قلمت جان پرورد

بروز کوشش نوک سنانت جان آهنج

بسا کسا که بر کس به نیم ذره نجست

شد از عطای تو دینار پاش و گوهرسنج

چنانکه تازی سوی و غا بروز مصاف

بروز صید نتازد عقاب زی سارنج

ز نیکی آید نیکی چنانکه عادت تست

همیشه نیک سکال و همیشه نیک الفنج

خدا یکانا گنجور تو چه دیده ز من

که تو بگویی پنجاه ده نیارد پنج

ترا جواهر گنج سخن فرستم من

مرا فرستد گنجور تو سوانح رنج

بقات بادا چندانکه کام تست بکام

که چون تو کس ندهد داد زین سرای سپنج

سپهبد بدو گفت مندیش هیچ

ز دیوان ما خواب را خود بسیج