خواهی چو خلیل، کعبه، بنیاد کُنی

و آن را به نماز و طاعت، آباد کُنی

روزی، دو هزار بنده آزاد کُنی

بِه زان نَبُوَد که خاطری، شاد کُنی

گر زانکه هزار بنده آزاد کنی

به زان نبود که خاطری شاد کنی

گر بنده کنی ز لطف، آزادی را

بهتر که هزار بنده آزاد کنی

دل پر غم دیگران مرا یاد کنی

بر خویشتن از گزاف بیداد کنی

دوست دارم که برآشوبی و بیداد کنی

شادیی ‌کن ‌که مرا با غم و فریاد کنی

زاتش عشق چو پولاد بتابی دل من

پس دل خویش چو ناتافته پولاد کنی

به‌تو ای طرفهٔ بغداد نه زان دادم دل

[...]

سر آن داری کامروز مرا شاد کنی

دل مسکین مرا از غمت آزاد کنی

خانهٔ صبر دلم کز غم تو گشت خراب

زان لب لعل شکربار خود آباد کنی

خاک پای توام و زاتش سودای مرا

[...]

در مجلس باده گر مرا یاد کنی

غمگین دل من به یاد خود شاد کنی

بیداد به یکسو نهی و داد کنی

وز بندگی و محنتم آزاد کنی

از رنج و ملال ما چه فریاد کنی

آن به که به شکر وصل را شاد کنی

از ما چه گریزی و چرا داد کنی

زان ترس که وصل را بسی یاد کنی

ای باده تو باشی که همه داد کنی

صد بنده به یک صبوح آزاد کنی

چشمم به تو روشنست همچون خورشید

هم در تو گریزم که توام شاد کنی

چو شود گر ز من ای جان دمکی یاد کنی

خاطر خسته ما را شبکی شاد کنی

چو شدم از دل و جان بنده تو پس چه شود

گر ز بند غم و هجر خودم آزاد کنی

یک زمانم ز سر لطف خدا را بنواز

[...]

تا چند دلا ناله و فریاد کنی

بر جان من شکسته بیداد کنی

عمرم به غم فراق بگذشت چو باد

جانا چه شود گرم دمی شاد کنی

دل فاسق که به زر شاد کنی

مجلس فسق وی آباد کنی

دایم دل خود به معصیت شاد کنی

چون غم رسدت خدای را یاد کنی

دایم دل خود به معصیت شاد کنی

چون غم رسدت خدای را یاد کنی

چه شود گر به پیامی دل من شاد کنی؟

پیش ازان روز که بسیار مرا یاد کنی

می کند یک سخن تلخ مرا شادی مرگ

گر نخواهی به شکرخنده دلم شاد کنی

رتبه عشق خداداد ز خوبی کم نیست

[...]

چند دل را به جهان گذران شاد کنی؟

خانه بر رهگذر سیل چه بنیاد کنی؟

خانهٔ دل که در او غیر هوا را ره نیست

به هوس همچو حبابش ز چه آباد کنی؟

پیچ و تاب الم عشق بود جوهر او

[...]

جانا چه بود که خاطری شاد کنی

وز لطف، دل خرابی آباد کنی

مرگی نبود غیر فراموشی تو

در خاک شوم زنده، گرم یاد کنی

از جان فرمش همی زتن یا کنی

وز نفس غمی نهاد خود شاد کنی

عنقا صفت ار بار شهی بود بسوز

چون پرچمه شیخ تا به کی باد کنی

صد خانه اگر به طاعت آباد کنی

زان به نبود که خاطری شاد کنی

گر بنده کنی به لطف آزادی را

به زانکه هزار بنده آزاد کنی

صد خانه اگر به طاعت آباد کنی

زان به نبود که خاطری شاد کنی