ابتدا برنام حی لایزال

صانع اشیاء و ابداع جلال

آن خردبخشی که آدم ذات اوست

جمله اشیا مصحف آیات اوست

خاک را بر روی آب او گسترید

[...]

مهترین هر دو عالم مصطفاست

انبیاء و اولیا را رهنماست

خواجه ثقلین و سلطان جهان

ذرّهٔ از نور او کون و مکان

بهترین ومهترین جزو و کل

[...]

ذات چه بودجزو و کل با یکدگر

جملگی یک گشته در زیر و زبر

روح چه بود پرتوی ازنور ذات

مانده سر گردان دریای صفات

عین چه بود در تجلّی گم شدن

[...]

یک زمان ای روح روحانی قدس

پای بیرون نه ازین دیر سدس

خیمه دل ماورای دیر زن

بود با نابود کلّ سیر زن

این بت و رهبان طبعی خوار کن

[...]

پرده‌بازی بود استادی بزرگ

چابکی دانا ولی از اصل ترک

مثل خود در فن نقّاشی نداشت

هر کجا می‌رفت آنجا کار داشت

صورت الوان عجایب ساختی

[...]

ای نموده جسم و جان از کاینات

هست در تاریکیت آب حیات

ای همه اسرار جانان کرده فاش

بیش ازین در صورت حسّی مباش

آنچه بخشیدم ترا آن قسم کن

[...]

جزو و کل با یکدگر جمع آمدند

پای تا سر دیدهٔ شمع آمدند

از یقین نور تجلّی چون بتافت

خاک مرده روح روحانی بیافت

شد نفخت فیه من روحی، نثار

[...]

چون جدا شد آدم خاکی ز جفت

یک زمان از درد تنهائی نخفت

روز و شب در ناله و در گریه بود

او چو سرگردان میان پرده بود

در سراندیب اوفتاده بیقرار

[...]

گوش کن ای هوشمند راز بین

در حقیقت خویشتن را باز بین

گفتهٔ بیهوده را چندین مخوان

مرکب بیهودگی چندین مران

چشم دل را بر یقینت باز کن

[...]

یک دمی ای ساربان عاشقان

در چرا آور زمانی اشتران

اندرین صحرای بی پایان درآی

تا درین ره بشنوی بانگ درای

تا در آنجا جمع گردد قافله

[...]

بود وقتی در ره حج قافله

راه دور و رهروان پر مشغله

در میان قافله بُد رهروی

هر دو گوشش بود کر، می‌نشنوی

ناگهان آن مرد کر بر ره بخَفت

[...]

شاه بازی بود پرها کرده باز

بود پران در هوای عزّ و ناز

دایما از عشق در پرواز بود

گاه با گنجشک و گه با باز بود

خوی با مرغان دیگر کرده بود

[...]

هیچکس زین راه تقریری نکرد

همچو احمد هیچ تفسیری نکرد

هرچه خواهم گفت او بودست و بس

بهترین کل بدو بودست و بس

عاقبت آدم چو این دنیا بدید

[...]

چون جهودان از قضا عیسی پاک

خواستندش تا کنند او را هلاک

عزم کردند آن سگان نا بکار

تادرآویزند عیسی را ز دار

لفظ عیسی یک دو تن زان مردمان

[...]

از یقینت این سخن را گوش دار

بشنو این اسرار و صنع کردگار

اول بنیاد بر ذات خدای

پادشاه راز دان و رهنمای

جوهری از نور خود پیدا بکرد

[...]

بر لب دریا همی‌شد عارفی

صاحب در گشته بر سرّ واقفی

دید مردی را مگر در پیش بحر

ایستاده بود با جانی به زهر

این سخن می‌گفت او با خویشتن

[...]

دید مردی را یکی در چشمه‌ای

در بر چشمه بکرده رخنه‌ای

اندران رخنه نشسته بود او

در ز مردم بر رخ خود بسته او

هر زمان در سوی چشمه تاختی

[...]

رفت پیش شاه محمود از یقین

ناگهی از عشق آن دریای دین

معرفت با شاه بحر و بر بگفت

هرچه بود ازوی به پیدا ونهفت

شاه دادش آنگهی درّی نفیس

[...]

بود بیچاره دلی مجنون شده

دایماً شوریده چون گردون شده

بینوائی مفلسی بیچارهٔ

گشته او از خان و مان آوارهٔ

ناتوانی بیدلی سودا زده

[...]

بود استادی عجایب ماه و سال

هردم از نوعی ببازیدی خیال

پرده‌ای در پیش رویش بسته بود

در پس آن پرده او بنشسته بود

از صورها مختلف او بی‌شمار

[...]