خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۳۵
افسوس که نامهٔ جوانی طی شد،
وان تازهبهار زندگانی دی شد
حالی که ورا نام جوانی گفتند،
معلوم نشد که او کیْ آمد، کیْ شد!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۳۶
افسوس که سرمایه ز کَف بیرون شد
در پایِ اَجَل بسی جگرها خون شد!
کس نامد از آن جهان که پرسم از وی
کاَحوالِ مسافرانِ دنیا چون شد؟!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۳۷
یکچند به کودکی به استاد شدیم
یکچند ز استادی خود شاد شدیم
پایان سخن شنو که مارا چه رسید:
چو آب برآمدیم و چون باد، شدیم!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۳۸
یارانِ موافق همه از دست شدند
در پای اجل یکان یکان پَست شدند
بودیم به یک شراب در مجلسِ عمر
یک دَوْر ز ما پیشترَک مست شدند!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۳۹
ای چرخِ فلک خرابی از کینهٔ توست
بیدادگری پیشهٔ دیرینهٔ توست
وی خاک اگر سینهٔ تو بشکافند
بس گوهر قیمتی که در سینهٔ توست
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۰
چون چرخ به کام یک خردمند نگشت
خواهی تو فلک هفت شِمُر، خواهی هشت
چون باید مُرد و آرزوها همه هِشْت،
چه مور خورد به گور و چه گرگ به دشت!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۱
یک قطرهٔ آب بود و با دریا شد
یک ذرّهٔ خاک و با زمین یکتا شد
آمد شدنِ تو اندر این عالم چیست؟
آمد مگسی پدید و ناپیدا شد!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۲
* میپرسیدی که چیست این نقشِ مجاز
گر برگویم حقیقتش هست دراز
نقشیست پدید آمده از دریایی
و آنگاه شده به قَعْرِ آن دریا باز
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۳
جامیست که عقل آفرین میزندش
صد بوسه زِ مِهْر بر جَبین میزندش
این کوزهگر دَهْر چنین جامِ لطیف
میسازد و باز بر زمین میزندش!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۴
اجزای پیالهای که درهم پیوست
بشکستنِ آن روا نمیدارد مست
چندین سر و ساقِ نازنین و کفِ دست،
از مِهرِ که پیوست و به کینِ که شکست؟
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۵
عالَم اگر از بهرِ تو میآرایند،
مَگْرای بدان که عاقلان نگرایند
بسیار چو تو روند و بسیار آیند
بِرْبای نصیبِ خویش کِتْ بربایند
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۶
از جملهٔ رفتگانِ این راهِ دراز
بازآمدهای کو که به ما گوید راز؟
هان! بر سر این دو راهه از روی نیاز
چیزی نگذاری که نمیآیی باز!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۷
مِی خور که به زیرِ گِل بسی خواهی خفت
بیمونس و بیرفیق و بیهمدم و جفت
زنهار! به کس مگو تو این رازِ نهفت
هر لاله که پَژْمُرد، نخواهد بِشْکفت!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۸
* پیری دیدم به خانهٔ خَمّاری
گفتم نکنی ز رفتگان اِخباری؟
گفتا مِی خور که همچو ما بسیاری،
رفتند و کسی بازنیامد باری!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۴۹
بسیار بگشتیم به گِرْدِ در و دشت
اندر همه آفاق بگشتیم به گشت
کس را نشنیدیم که آمد زین راه
راهی که برفت، راهرو بازنگشت!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۵۰
ما لُعْبَتَکانیم و فلک لُعبَتباز
از روی حقیقتی نه از روی مَجاز
یکچند در این بساط بازی کردیم
رفتیم به صندوقِ عدم یکیک باز!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۵۱
ای بس که نباشیم و جهان خواهد بود
نی نام زِ ما و نه نشان خواهد بود
زین پیش نبودیم و نَبُد هیچ خِلَل
زین پس چو نباشیم، همان خواهد بود
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۵۲
بر مَفْرشِ خاک خفتگان میبینم
در زیر زمین نهفتگان میبینم
چندانکه به صحرای عدم مینگرم،
ناآمدگان و رفتگان میبینم!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۵۳
این کهنه رِباط را که عالم نام است
آرامگَهِ اَبْلَقِ صبح و شام است
بزمیست که واماندهٔ صد جمشید است
گوریست که خوابگاهِ صد بهرام است!
خیام » ترانههای خیام به انتخاب و روایت صادق هدایت » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۵۴
آن قصر که بهرام در او جام گرفت
آهو بچه کرد و روبَهْ آرام گرفت؛
بهرام که گور میگرفتی همه عمر،
دیدی که چگونه گور بهرام گرفت؟!
