باز آتش خور ساخت سمندر سرطان را

افروخت چو آتشکده گلزار جهان را

هم کرد عیان باد سموم آه حزین را

هم ساخت بیان نار حجر سر نهان را

از شعله و دود سحر و شام جهان سوخت

[...]

دگر شد بهر سنجیدن برابر عدل دوران را

ز کافور و ز مشک روز و شب دو پله میزان را

ولیکن مشک افزون‌تر شود گرچه هوا از برد

کند کافور کاری هر نفس کوه و بیابان را

شد از یبس دماغ دهر سودا غالبش آن نوع

[...]

وزد باد بهار احیای اموات گلستان را

ز انفاس مسیحی تازه سازد عالم جان را

کند گل جلوه و افغان کشد بلبل وزان هر دو

رسد برگ و نوا محزون‌دلان بیت‌الاحزان را

نهد هر لاله کوهی پر آتش عنبر سوده

[...]

ز خرگه فلک آتش نهفت دود سحاب

درا به خرگه و آتش فروز از می ناب

نمونه بهر مشمع نمود قوس قزح

پی لفافه خرگاه آسمان ز سحاب

اگر نه ابر لفافست بهر خرگه چرخ

[...]

بیت القصیده همه خیل سخن وران

شه بیت جنس نظم همه مدح گستران

حمد و ثنای پادشهی دان که از رهش

یکپاره سنگ شد گهر عالی افسران

حسن کلام قافیه سنجان سحر فن

لطف ادای نکته وران شکر شکن

نعت شهی سزد که بتأئید ذی المنن

بنموده ماه معجزش از مطلع سخن

در یکتای بحر نیک نامی

امام زمره اقطاب جامی

سایه حق مهر سکندر جناب

کآمده هم سایه و هم آفتاب

بازوی ملت قوی از جهد او

دین علم افراخته در عهد او

زهی به خامه قدرت مصور اشیا

هزار نقش عجب هر زمان از او پیدا

چه خامه‌ای‌ست که در کارگاه کن فیکون

نگشته بی‌رقم او ز قطره تا دریا

چه قدرتی‌ست که در بارگاه چرخ بلند

[...]

حاجبان شب چو شادروان سودا افکنند

جلوه در خیل بتان ماه سیما افکنند

صد هزاران کرم شبتاب از شبستان سپهر

لمعها بر پرده شبگون غبرا افکنند

هر زمان صد گونه اشکال بدیع از کلک صنع

[...]

آتشین لعلی که تاج خسروانرا زیورست

اخگری بهر خیال خام پختن در سرست

شه که یاد از مرگ نارد زوست ویرانی ملک

خسرو بی عاقبت خسر بلاد و کشورست

قید زینت مسقط فرو شکوه خسرویست

[...]

جهان که مرحله تنگ شاهراه فناست

درو مجوی اقامت که راه شاه و گداست

کجا محل اقامت که قاطعان طریق

بنقد دین و دل اندر کمین پی یغماست

چه مرحله است که پا نانهاده بهر شدن

[...]

زهی از شمع رویت چشم مردم گشته نورانی

جهانرا مردم چشم آمدی از عین انسانی

ملک را از پی آوردن خاک تو حمالی

فلک را بهر طرح ملک ترکیب تو میدانی

طلسم خلقتت را دست قدرت کرده معماری

[...]

معلم عشق و پیر عقل شد طفل دبستانش

فلک دان بهر تأدیب وی اینک چرخ گردانش

دبستان بین معلم را که باشد از ره معنی

عناصر چار دیوار و رواق چرخ ایوانش

عجب کج مج زبان طفلی که استادی بدین دقت

[...]