سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب الثامن ذکرالسطان یستنزلالامان
»
بخش ۳۶ - در حکم راندن پادشاه
پایهٔ قدر آن جهانی جوی
سایه و فرّ آسمانی جوی
همّت اندر نهاد عالی دار
دل ز کار زمانه خالی دار
دست از این آبهای جوی بشوی
شربت از آب حوض کوثری جوی
ملک باقی کمال ساز بُوَد
ملک دنیا خیال باز بود
نیست این ملک دهر را حاصل
ملک بقی طلب برآن نه دل
دل چه بندی در این سرای مجاز
همت پست کی رسد به فراز
اوست مقصود هر دو عالم تو
زو تسلی رسد بدین غم تو
به سگان مان برای مرداری
سایه و فرّ استخوان خواری
امر و نهی زمانه خوابی دان
سرِ آبش تو چون سرابی دان
تشنه چون زی سراب روی نهاد
پشت اقبال در برو بگشاد
چکنی پنج روزه ملک خیال
کز پی تست ملک عزّ و جلال
به سراب از سرِ طمع مشتاب
زانکه نبود سراب را پایاب
صدهزاران جنیبت اندر زین
هست پیش سرای پردهٔ دین
اوت ره داد اوت شه دارد
اوت برداشت او نگه دارد
تخت تو بر رخ زمین عارست
گردن چرخ بهر این کارست
کام زخم زمانه کام تراست
اشهب و ادهمش لگام تراست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تعمق در جایگاه دنیا و ارزش واقعی زندگی میپردازد. شاعر از خواننده میخواهد که دل از دنیا و ظواهر آن بکنند و به دنبال حقیقت و معنای عمیقتری باشند. در اینجا، به جای غرق شدن در آرزوها و تخیلات دنیا، باید به سوی خداوند و عالم باقی حرکت کنند. او هشدار میدهد که دنیا فانی و پر از خیالات است و نباید دل را به آن مشغول کرد. نعمتهای واقعی در جنت و نزد خداوند است، و تنها از طریق ترک ظواهر دنیا و توجه به ماوراء میتوان به کمال و آرامش دست یافت. شاعر به این نکته تاکید میکند که خوشبختی و آرامش در دل و نزد پروردگار است و نه در زیباییهای فریبنده دنیا.
هوش مصنوعی: قدرت و ارزش زندگی در این دنیاست، که تحت سایهی رحمت و نعمتهای الهی قرار دارد.
هوش مصنوعی: برای داشتن ارادهای قوی، دل و روح خود را از مشغلههای دنیوی خالی کن و به کارهای بزرگ و معنوی فکر کن.
هوش مصنوعی: از این آبهای جوی دوری کن و از آب حوض کوثر که شربت خوشمزهای دارد بنوش.
هوش مصنوعی: فرمانروایی که همیشگی و پایدار است، به کمال میرسد، در حالی که فرمانروایی دنیا تنها یک خیال و تصور گذراست.
هوش مصنوعی: این جهان هیچگاه به پایدار بودن و املاک مادی نمیارزد. بهتر است دل را به طلب چیزی بالاتر و ماندگارتر مشغول کنیم.
هوش مصنوعی: دل چرا اینجا در این دنیا به فریب و ظاهر مشغول است؟ انسان با نیت ضعیف و کمتوانی هرگز نمیتواند به اوج و بلندای واقعی دست یابد.
هوش مصنوعی: او هدف و مقصد هر دو جهان است و از اوست که تسلی و آرامش در این اندوه تو به دست میآید.
هوش مصنوعی: به برخی از سگها اجازه داده میشود که در کنار لاشهها و بقایای مرده فعالیت کنند و از استخوانها تغذیه کنند.
هوش مصنوعی: زمانه که دائم در حال تغییر و تحول است، تو نباید به آنچه که میگوید (امر و نهیهایش) خیلی توجه کنی، چون اینها مانند سراب هستند که واقعیت نداشته و در واقعیت وجود ندارند.
هوش مصنوعی: زمانی که تشنهای به چشمه سراب نزدیک میشوی، در واقع به جایی میروی که ظاهراً آب دارد، اما حقیقتاً چیزی جز فریب نیست. اگر به صورت خودت در این سراب نگاه کنی و به زندگیات تکیه کنی، درها به روی تو باز خواهد شد.
هوش مصنوعی: خود را در خیال و آرزو غرق کردهای و هر روز به جستجوی قدرت و بزرگی که به دنبالش هستی، میپردازی.
هوش مصنوعی: به دنبال سراب نرو زیرا که سراب هیچگاه به حقیقت نمیرسد و پایانی ندارد.
هوش مصنوعی: در دنیای معنوی و عرفانی، هزاران جنبه و جنایت از وجود انسانها در برابر درگاه دین و حقیقت حاضر است. این امر اشاره به چالشها و مسائل مختلفی دارد که انسانها در پی درک و رسیدن به حقیقت الهی با آن مواجهند.
هوش مصنوعی: او به تو راهی را نشان میدهد، او دارای مقام و اعتبار است، او کسی است که از تو حمایت میکند و تو را در کنار خود نگه میدارد.
هوش مصنوعی: تخت تو بر روی زمین زینت و زیبایی است و برای این کار، آسمان به خود میبالد.
هوش مصنوعی: زمانه به تو آسیب زده و آن زخمها حالا بر زندگی تو تسلط دارند و تو همچنان در کنترل آن زخمها هستی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.