بخش ۲۲ - در عدل وی رضیاللّٰه عنه
عدل او بود با قضا همبر
حکم او بود تیز رو چو قدر
بیشه بر گور کرد همچو حرم
تله بر مرغ کرده همچو ارم
کرده از امر او به دستوری
از همه ناپسندها دوری
کرده از عدل او به دل سوزی
گرگ با جان میش خوش پوزی
بر بزرگان چو حکم دین راندی
چرخ بر حکمش آفرین خواندی
زَهرهٔ او به روز رستاخیز
بوده چون زُهره خرّمی انگیز
بوده در زیر نور پیش از نشر
عدل او بابت ترازوی حشر
کرده کم بیش شمسی و قمری
متساوی خلافت عمری
عجم و شام را به پاس و ز داد
چون دل و دست خویشتن بگشاد
بوده جانش معانی انصاف
مایه و پایهاش نبوده گزاف
حبذّا عدل او و شوکت او
خرّما روزگار دولت او
به صلابت گشاده شام و عجم
بستد از روم حمل زرّ و درم
سعد وقاص و عمرو معدی را
آن دو آزاده و آن دو هادی را
به عجم هر دو را فرستاده
بدل ظلم دادها داده
در نهاوند چون قوی شد حرب
کفر و اسلام در شده در ضرب
او به فرط کیاست از سرِ درد
آنچنان خدعه را به جای آورد
حیلت کافران بدید از دور
از فراست بدان دل پر نور
روز آدینه بر سرِ منبر
گفت یا ساریه ز خصم حذر
الجبل الجبل که لشکر کفر
حیله کردهست حیله بر درِ کفر
سعدِ وقّاص لفظ او بشنید
وان کمینگاه کفر جمله بدید
کوه بشکافت و سعد و عمرو آواز
بشنیدند و فاش گشت آن راز
زان کمینگاهشان شدند آگاه
بازگشتند از آن مضیق سپاه
کافران زان سبب شکسته شدند
هم به بد کشته زار و بسته شدند
مختصر کردم این مناقب را
بهر آن روی و رای ثاقب را
به دو حرف از برای یک ایجاز
سه سخن گویم از زبان نیاز
به عمر گشت عمر ملک دراز
به عمر شد درِ شریعت باز
از عمر یافت دین بها و شرف
اینت دین را شده گزیده خلف
پیش دین بود چون سپر عمّر
بود در شرع راهبر عمّر
روز محشر دو چشم او روشن
به خدا و رسول و عدل و سنن
صد ترحّم زما در این ساعت
بر روانش رسان پر از طاعت
ملک را در امان و در ایمان
بوده فرزند عدل او عثمان
دین بدو بود شاد و با تمکین
وز وفاتش فزود رونق دین
هرچه از لفظ و فضل با عمرست
سنّت محض و منّت امر است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر در وصف عدالت و توانمندیهای عمر بن خطاب، خلیفه دوم اسلام، سروده شده است. شاعر به ویژگیهای بارز و فضایل او اشاره میکند، مانند حکم شجاعانه و عادلانهاش که باعث امنیت و آرامش در جامعه شد. او به سختی با دشمنان جنگید و با تدبیر در میدان نبرد پیروز شد. همچنین، شاعر بر اثرات مثبت دوران خلافت عمر بر دین و دنیای مسلمانان تأکید دارد و به پیشرفتهای سیاسی و دینی آن زمان اشاره میکند. در نهایت، به دوستی و ارادت به عمر و تلاشهای او در جهت گسترش اسلام اشاره شده است. این اشعار، عمر را به عنوان نمونهای از رهبری عادل و قوی معرفی میکند که با وفاداری به اصول دین، راه را برای نسلهای آینده هموار کرده است.
هوش مصنوعی: عدالت او با سرنوشت هماهنگ است و فرمان او سریع و قاطع مانند قدر (سرنوشت) است.
هوش مصنوعی: درختان و گیاهان در کنار گور مانند یک مکان مقدس و باشکوه به وجود آمدهاند، و تلهای برای پرندگان مثل یک باغ زیبا و دلنشین ساخته شده است.
هوش مصنوعی: با پیروی از دستورات او، از تمامی ناپسندها فاصله گرفته است.
هوش مصنوعی: با عدالت او دل گرگ به خاطر جان میش میسوزد و احساساتی میشود.
هوش مصنوعی: زمانی که تو بر بزرگان فرمان میفرستی، چرخ روزگار نیز بر همان فرمان تو تأکید میکند و به آن احترام میگذارد.
هوش مصنوعی: زیبایی او در روز قیامت همچون زیبایی زهره (سیاره زهره) است که نشاط و شادابی به همراه دارد.
هوش مصنوعی: پیش از فرارسیدن روز حساب و برپایی عدالت الهی، همه چیز در نور الهی وجود داشته و مورد سنجش قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: شکستگی و ظاهری که در خلافت عمر وجود دارد، چه در اندازه و چه در ویژگیهایش، شبیه به حرکتهای خورشید و ماه است.
هوش مصنوعی: عجم و شام را به خاطر پاسداری و دفاع، همانند دل و دست خود آزاد کرد.
هوش مصنوعی: روح او پر از معانی است و انصاف برای او اهمیت زیادی دارد و این ویژگیها تصادفی یا بیمقدمه نیستند.
هوش مصنوعی: ای کاش عدالت و قدرت او در روزگار حکومتش پایدار بماند و همه به خوشی زندگی کنند.
هوش مصنوعی: شام و سرزمین عجم با قدرت و استواری خود باعث شدند که روم از حمل و نقل طلا و نقره بینصیب بماند.
هوش مصنوعی: سعد وقاص و عمرو معدی، دو فرد آزاده و راهنمایی هستند که در تاریخ به خاطر ویژگیهای برجستهشان شناخته میشوند.
هوش مصنوعی: دو نفر را به سرزمین عجم فرستادند تا به خاطر ظلمی که انجام شده بود، مجازات شوند.
هوش مصنوعی: در نهاوند، وقتی که جنگ بین کفر و اسلام شدت گرفت، در زمین جدال و نبردی بزرگ به وقوع پیوست.
هوش مصنوعی: او به خاطر هوشیاری و زیرکیاش، از عمق درد و رنج خود، نقشهای چنان زیرکانه کشید که همه را فریب داد.
هوش مصنوعی: دور از حقیقت و درک، نقشه کشی کافران را دیدم؛ ولی به دل روشن و آگاهیام اعتماد کردم.
هوش مصنوعی: در روز جمعه، بر روی منبر، به مردم گفت که از دشمنان باید دوری کرد.
هوش مصنوعی: کوه سرسخت و قوی است که لشکر کفر نقشهای کشیده و چارهای اندیشیده است، اما این نقشه فقط در برابر دروازه کفر خواهد بود.
هوش مصنوعی: سعد وقاص سخنان او را شنید و همه دامهای کفر را مشاهده کرد.
هوش مصنوعی: کوه شکافته شد و سعد و عمرو صدای آن را شنیدند و آن راز بهطور علنی فاش شد.
هوش مصنوعی: آنها از محل کمین دشمن مطلع شدند و پس از آن از منطقه تنگ و خطرناک عقبنشینی کردند.
هوش مصنوعی: کافران به همین دلیل از هم پاشیده و تسلیم شدند و به طور زشت و فلاکتبار به سرنوشتشان دچار شدند.
هوش مصنوعی: من این ویژگیها و فضائل را به اختصار بیان کردم تا دلایل و حکمتهای روشنی را ارائه دهم.
هوش مصنوعی: با دو کلمه میخواهم به اختصار سه مطلب را از زبان درخواستی بیان کنم.
هوش مصنوعی: به طول عمر حکومت، عمر طولانی میشود و به خاطر همین عمر، درِ شریعت نیز باز میشود.
هوش مصنوعی: از عمر تو گذشت و دین و شرافتت را از دست دادی، حالا این دین (ایمان) به دست چهرههای برگزیده و بافضیلت شده است.
هوش مصنوعی: عمر مانند یک سپر است که در دین قرار دارد و در شرع، راهنما و هدایتکننده عمر انسان به شمار میرود.
هوش مصنوعی: در روز قیامت، چشمان او به روشنی خداوند، پیامبر و اصول عدالت و آداب زندگی مینگرد.
هوش مصنوعی: در این ساعت، صدها نیکی و دعای خیر بر روح او بفرستید که پر از اطاعت و بندگی است.
هوش مصنوعی: فرزند عدالت، عثمان، در حال حاضر در امنیت و ایمان برای پادشاهی در خدمت است.
هوش مصنوعی: با ورود او به دین، زندگی شاداب و با عزت شد و پس از او، دین بیشتر رونق گرفت.
هوش مصنوعی: هر چه در کلام و دانش به عمر وصل شود، تنها یک سنت خالص و نعمت الهی است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.