آدم و آنکه شمّت جان داشت

پای دامانش بر گریبان داشت

آدم از مادر عدم زاده

او چراغی بدو فرستاده

غیب یزدان نهاده در دل او

آب حیوان سرشته در گِل او

دیدهٔ او به گاه منزل خواب

تا سوی عرش برگرفته نقاب

جان او بوده در طریقت حق

گوهر حضرت حقیقت حق

دیده از چشم دل به نور احد

از دریچهٔ ازل سرای ابد

کرده از بر به مکتب مردی

سورتِ سیرتِ جوانمردی

من نگویم که غیب‌دان بُد او

گرچه از چشمها نهان بُد او

غیب‌دان در مشیمهٔ کن و فکان

نیست جز خالق زمین و زمان

نه زبانش به وقت نشر حکم

گفت لو تعلمون ما اعلم

زانکه بنمود حق به جان و دلش

رمزهای حقیقت ازلش

رفته از اقتداش تا عیّوق

زشت و نیکو و لاحق و مسبوق

پادشا بر جهان آدم اوست

راهبر سوی ملک اعظم اوست

طینتش زینتِ جهان آمد

ساحتش راحتِ روان آمد

چون زبان را به نامه کرد روان

تا شود کسری آرمیده روان

به شقاوت چو رشد کرد رها

از سعادت به غی بماند جدا

چونکه عینش فتاد بر عنوان

زهر شد نوش جان نوشروان

شرع او چون نشست بر عیّوق

شد گسسته عنان عزّ یعوق

شد ز تابش نشانهٔ کسری

سر ایوان طارم کسری

پای کوبان عروس عشق ازل

سرنگون اوفتاده لات و هبل

داده دادش همه خلایق را

عزّ معشوق و ذلّ عاشق را

ملک تن را خرابی از کینش

ملک جان را عمارت از دینش

جزع و لعلش ز بهر عزّ و شرف

گوشها کرده همچو گوش صدف

روز تا روشنست و شب سیهست

زلف و رویش شفیع هر گنهست

از پی زقّه دادن از لب او

وز پی زادگان مَرکب او

وز پی صورت و دل و جانش

پیش حکم خطاب و فرمانش

عقل کل بوده در دبستانش

نفس کل گاهواره جنبانش

جوهر این سرای را عرض او

لیک عرض بهشت را غرض او

دیو را بوده روز بدر و حنین

صورتش سورهٔ معوّذتین