چرا چو روز بهار ای نگار خرگاهی
بر این غریب نه بر یک نهاد و یک راهی
گهی به لطف چو عیسا مرا کنی فلکی
گهی به قهر چو یوسف کنی مرا چاهی
گهی به بوسه امیرم کنی به راهبری
گهی به غمزه اسیرم کنی به گمراهی
گه از مسافت با روغنی کنی آبی
گه از لطافت با کهربا کنی کاهی
به دست رد و قبول تو چون به دست کریم
عزیز و خوارم چون سیم قل هو الاهی
به مار ماهی مانی نه این تمام و نه آن
منافقی چکنی مار باش یا ماهی
ندیده میوه‌ای از شاخ نیکوییت وز غم
شکوفه‌وار شدم پیر وقت برناهی
به نوک غمزهٔ ساحر مباش غره چنین
که هست خصم ستم ناوک سحرگاهی
از این شعار برون آی تا سوی دلها
بسان شعر سنایی شوی به دلخواهی
حدیث کوته کردم که این حدیث ترا
چو عمر دشمن سلطان نکوست کوتاهی
یمین دولت بهرامشاه بن مسعود
که هست چست بر او خلعت شهنشاهی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به عشق و نوسانات آن اشاره دارد. شاعر از تغییرات رفتار معشوق صحبت می‌کند و بیان می‌کند که گاهی محبت و لطف معشوق مانند عیسا او را به آسمان می‌برد و گاهی با قهر و خشم مانند یوسف، او را به چاه می‌اندازد. شاعر از احساسات متضاد و تبدیل‌های ناگهانی معشوق، از محبت و راهبری تا غمزه و گمراهی، سخن می‌گوید. او همچنین به سختی‌های عاشقانه و نرسیدن به میوه عشق اشاره می‌کند و در انتها بر آن است که باید از این مواقع رنج و سختی بیرون بیاید و به عمق احساسات و دلها نزدیک شود. در نهایت، شاعر اشاره‌ای به مقام و دولت بهرامشاه دارد.
هوش مصنوعی: چرا ای زیبای من، مانند روز بهار، دل را شاد نمی‌کنی و بر آن غریبی که در دل و جان دارد، آرامش و یک مسیر مشخص نمی‌دهی؟
هوش مصنوعی: گاهی به لطف و مهربانی مانند پیامبر عیسی به من محبت می‌کنی و گاهی با خشم و قهر مانند یوسف، مرا در مشکلات و چالش‌ها قرار می‌دهی.
هوش مصنوعی: گاهی با محبت و ناز خود مرا راهنمایی می‌کنی و گاهی با یک نگاه فریبنده، مرا گمراه می‌کنی.
هوش مصنوعی: هر از گاهی ممکن است با چیزهایی که از دور به نظر می‌رسند، به یک حالت خاص برسید یا با لطافت و نرمی به چیزی دیگر دست پیدا کنید.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که من در دستان تو زندگی می‌کنم و تحت تأثیر تو هستم. به نوعی هنوز هم احساس زراعت و خوار بودن می‌کنم. در نهایت، به خالق یکتا اشاره دارد که تنها به او تعلق دارم.
هوش مصنوعی: مار ماهی بودن به این معناست که در ظاهر ممکن است مهارت‌های متفاوتی داشته باشیم، اما در واقعیت باید یکی از آنها را انتخاب کنیم. اگر بخواهیم جزو زمره‌ای از افراد باشیم، نباید بین دو چهره متناقض نوسان کنیم. باید با صراحت و صداقت به یک سمت گرایش پیدا کنیم و هر کدام از این دو را که انتخاب کردیم، بر اساس آن عمل کنیم.
هوش مصنوعی: من هیچ بار میوه‌ای از درخت زیبایی‌ات را ندیده‌ام و از غم، مانند شکوفه‌ها در زمان پیری، به این حالت درآمده‌ام.
هوش مصنوعی: به زبان ساده، این متن می‌گوید که فریب زیبایی‌های ظاهری و جاذبه‌های فریبنده را نخور، چون معمولاً پشت این ظاهرهای زیبا، دشمنی و ستم حضور دارد که می‌تواند به آسیب و ضرر منجر شود.
هوش مصنوعی: از این شعار و ادعاها خارج شو تا مانند شعر سنایی به دلها نفوذ کنی و دلخواه و محبوب مردم شوی.
هوش مصنوعی: من سخن را به اختصار گفتم، زیرا این روایت برای تو مانند عمر که دشمن سلطان نیکو است، کوتاه است.
هوش مصنوعی: دولت یمین، که به بهرامشاه بن مسعود تعلق دارد، همواره با شتاب و نشاط بر او پوششی از مقام شاهی گران‌قدر است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هلال ماه صیام از سپهر ناگاهی
بتافت آنک، ربی و ربک اللهی
بسان زورق سیمین میان دریائی
بشکل نعلی زرین فتاده در راهی
چنانکه بردم طاوس نیم دایره
[...]
زهی مسخّر حُکمت ز ماه تا ماهی
شه ستاره سپاه و سپهر درگاهی
چو بندگان، مه و خورشید بر درت شب و روز
نشسته اند به هر خدمتی که در خواهی
تویی که از ره تسبیب، قسط روزی خلق
[...]
همای چتر فلک سای ارسلانشاهی
که باد سایه ی چترش ز ماه تا ماهی
کشید رخت بر این آشیان، ز اوج ظفر
شکار کرده هر اقبال را، که میخواهی
گرفته روی ممالک ز تیغش آرایش
[...]
چه خوش بود که به بالینِ خفته ناگاهی
چو چشم باز گشایم مرا رسد ماهی
فقیر را چه سعادت ورایِ آن باشد
که سر به کنجِ خرابش در آورد شاهی
میانِ ظلمتِ شب نورِ طلعتش باشد
[...]
بحسن روی تو ای آفتاب خرگاهی
ندید دیده گردون ز ماه تا ماهی
توئیکه رنگ رخت را جهانیان گویند
که چشم بد مرسادت که صبغه اللهی
اگر رسائی قد تو باغبان بیند
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.