در لوح چون قلم به سخن ابتدا نمود
دیباچه را به مدح شه اولیا نمود
شاهی که ساخت صف عدوقاع صفصفا
هر جا که رو بیاوری مصطفی نمود
بر جا نهاد کشف غطا را یقین وی
از بس که در بحار معارف شنا نمود
ممکن نبود رویت واجب از این سبب
او را خدای آئینه حق نما نمود
دادش خدا ز علم لدنی بدل فروغ
پس بر تمام گمشدگان رهنما نمود
زد ضربتی به تارک مرحب که تا سقر
هی تاخت با دو اسبه وهی مرحبا نمود
تا چون کلیم رومز جهودان چو شب کند
سبابه را به کندن در چون عصا نمود
بهر ثبوت معنی الا به ذوالفقار
احیا و اهل شرک به تصویر لا نمود
قسام خلد و نار که پیش از صف شمار
از هم بهشت و دوزخیان را سوا نمود
پاس شریعت نبوی را نگاه داشت
بعد از نبی باسم بنی اکتفا نمود
ور نه سگی که بود پلید کم از زنی
کو ادعای منصب شیر خدا نمود
هرکس بچار موجه درد و بلا فتاد
بهر نجات خود بعلی التجا نمود
یاللعجب که با همه قدرت نمود صبر
تا شمر این قدر به حسینش جفا نمود
مظلوم و تشنهکام و دل افسرده و غریب
با خنجر از جفا سر او را جدا نمود
در پیش چشم زینب محزون دل کباب
از سم اسب جسم حسین توتیا نمود
بیغسل و بیکفن بدن سبط مصطفی
عریان به روی خاک به کرببلا نمود
دود از خیام آل نبی رفت تا سپهر
زان آتشی که شمر ستمگر به پا نمود
بیمار را سوار شتر کرد و بیجهاز
الحق عجب رعایت زین العبا نمود
رخسار او ز ضربت سیلی کباب کرد
هر جا سکینه زمزمه یا ابا نمود
آن روز شه بدیده زینب جهان سیاه
کاندر خرابه با دل افسرده جا نمود
درمجلس یزید چو بنشست بیحجاب
از غصه مرگ خویش طلب از خدا نمود
تا بیشتر زند بدل وی شرر یزید
چوب ستم بلعل حسین آشنا نبود
(صامت) به ماتم شه دین بود نوحهگر
تا از جهان مقام بدار بقا نمود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر در مدح حضرت علی (ع) و واقعه عاشورا سروده شده و به ویژگیها و فضائل علی اشاره دارد. شاعر به صفات والای او مانند علم لدنی، حراست از شریعت و بروز قدرت و صبر علی در مقابل ظلم شمر اشاره میکند. همچنین به مظلومیت امام حسین (ع) در کربلا و مصایب او و خانوادهاش میپردازد. شاعر به توصیف صحنههای دردناک عاشورا، از جمله شهادت حسین در مقابل چشمان زینب و بیحرمتیهای یزید اشاره میکند. این شعر باعث بروز احساسات عمیق و اندوه زینب و دیگر اهل بیت در مصائب عاشورا میشود.
هوش مصنوعی: در هنگامی که قلم شروع به نوشتن کرد، نخستین خطوط نوشته را به ستایش و تمجید از بزرگترین شخصیتها اختصاص داد.
هوش مصنوعی: پادشاهی که صفای دل و دقت نظرش را در همه جا به نمایش میگذارد، هر جا که بروی، چهرهای از مصطفی را میبینی.
هوش مصنوعی: او به قدری در دریای دانش و معارف غوطهور شده است که یقین او بر揭ای رازها و حقایق باقی مانده در جای خود قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: دیدن روی تو به دلیل خاصی ممکن نیست، از این رو او را خدای آئینه حقیقت قرار داد.
هوش مصنوعی: خداوند از دانش باطنی و خاصی به او عطا کرد، پس او برای همه کسانی که به دنبال راه هستند، راهنما شد.
هوش مصنوعی: یک ضربه به سر مرحب زد که او با سرعت به سمت سقر رفت و همواره به خودش و دیگران خوشآمد میگفت.
هوش مصنوعی: وقتی که مانند حضرت کلیم (موسى) به سراغ یهودیان میروم، مانند شب انگشتان خود را میکَنم، همچون عصا درختی را به زمین میکوبم.
هوش مصنوعی: برای اثبات معنای واقعی، تنها به ذوالفقار (شمشیر علی) متکی شد و اهل شرک به وسیله تصویر (نقش) نشانی از خود باقی گذاشتند.
هوش مصنوعی: آتشزنندگان و بهشتمندان که پیش از هر دستهای، بهشت و جهنم را از هم تفکیک کردند.
هوش مصنوعی: پس از پیامبر، افرادی پایههای دین را حفظ کردند و به نام بنیها تکیه کردند.
هوش مصنوعی: اگر کسی که ادعای بزرگی و شجاعت دارد به واقعیت نرسد، تفاوتی با حیوانی خبیث نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: هر کسی که در مصیبت و آسیب افتاد، برای نجات خود به علی پناه میآورد.
هوش مصنوعی: تعجب آور است که باوجود قدرتی که دارد، صبر پیشه کرد تا شمر این اندازه به حسینش ظلم کند.
هوش مصنوعی: انسانی آزرده و مظلوم که احساس تنهایی و تشنگی میکند، با شمشیری از بیرحمی سرش را قطع کردند.
هوش مصنوعی: در برابر چشمان زینب، دلش مثل کباب سوخت و جسم حسین به دلیل سم اسبها، به حالت خاکستر درآمد.
هوش مصنوعی: بدن بدون غسل و کفن نوه پیامبر (ص) در کربلا به روی خاک عریان قرار گرفت.
هوش مصنوعی: دود از خیمههای آل نبی به آسمان برخاست، بهدلیل آتش و فتنهای که شمر ستمگر بر پا کرد.
هوش مصنوعی: بیمار را سوار بر شتر کردند و با وجود اینکه چیز زیادی نداشت، به خوبی از او مراقبت کردند.
هوش مصنوعی: چهره او به خاطر ضربهای که خورده سوخته و دچار تغییر شده است، هر جا که سکینه (آرامش) به او دامن میزند، به یاد ابا (رنج و غم) میافتد.
هوش مصنوعی: آن روز، امام حسین (ع) با چشمی پر از غم و اندوه، زیارت زینب (ع) را کرد. در حالی که دنیا برای او تاریک و سیاه به نظر میرسید، او در ویرانهای با دلbroken و دلشکسته قرار گرفت.
هوش مصنوعی: در مجلس یزید، بدون پوشش و حجاب نشسته بود و از شدت غم و اندوه مرگ خود، از خدا درخواست میکرد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که شرر یزید بر قلب او تأثیر بیشتری بگذارد، چوب و ظلمی که بر حسین وارد شده، برای او ناشناخته میماند.
هوش مصنوعی: در این بیت، گوینده به ماتم و غم میپردازد و به حزین بودن کسی اشاره میکند که برای شهید دین نوحهسرایی میکند. او از دنیا به دلیلی خاص جدا شده و این جدایی را به نوعی بزرگداشت و پاسداشت میکند. به عبارت دیگر، این جدایی از دنیا به معنای دستیابی به مقام و مرتبهای بالاتر است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
شاخی برآمد از بر شاخ درخت تود
تاخی ز مشک و شاخ ز عنبر درخت عود
گر فرخی بمرد، چرا عنصری نمرد؟
پیری بماند دیر و جوانی برفت زود
فرزانهای برفت و ز رفتنْش هر زیان
دیوانهای بماند و ز ماندنْش هیچ سود
ای آنکه از خصال تو قدر هدی فزود
بادا ستوده ، هر که خصال ترا ستود
طاعت ترا سزد ، بجهان در ، که چون تویی
زین پس نبود خواهد وزین پیش هم نبود
در دور هشت چرخ ز ترکیب چار طبع
[...]
گفتم ترا مدیح دریغا مدیح من
خود کردهام ندارد باکرد خویش سود
چون احتلام بود مرا مدح گفتنت
بیدار گشتم آب نه درجای خویش بود
رُهبان دَیْر را سببِ عاشقی چه بود؟
کاو روی راز دیر به خَلقان نمینمود
از نیستی دو دیده به کس مینکرد باز
وز راستی روانِ خلایق همیربود
چون در فتاد در محنِ عشق زان سپس
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.