فرخ اختر اختری دری و دری شاهوار
شد ز برج خسروی و درج شاهی آشکار
آسمان در حلقه بر خود گوهری می داشت گوش
ساخت امروزش برای آفرینش گوشوار
سالها می جست چشم آفتاب نوربخش
تا به ماهی نو منور کردش اکنون روزگار
مادر ایام را آمد به فرعون و بخت
قره العینی ز روز نیک گردون در کنار
آرزویی کرد گردون کین گل اقبال را
پیچید اندر اطلس زنگاری خود غنچه وار
حور چون گل پیرهن صد پاره کرد از رشک و گفت
حاش لله کو لباس ظالمان سازد شعار
مشتری اشکال سعد اختر از یک به یک
در نظر آورد و شکل طالعش کرد اختیار
باش تا این باز نصرت را ببالد بال و پر
باش تا بر خنگ گردون دولتش گردد سوار
خسروان را خاتم است آن خاتم فیروز بخت
خاتمی کو در جهانداری است از جم یادگار
ملک را بود آرزو از بهر شاهی دولتی
یافت ملک این آرزو را در کنار شهریار
ماه ملک آرای برج سلطنت سلطان اویس
آفتاب عدل پرور سایه پروردگار
آنکه بر سمت رضایش می کند اختر مسیر
وانکه بر قطب مرادش می کند گردون مدار
رای ملک آرای او را از بلندی آسمان
می توان گفتش به شرطی کاسمان گیرد قرار
خلق او را کی می توان گفتن صبا وقتی مگر
کز صبا ننشسته باشد بر دلی هرگز غبار
چون قدح گیرد به کف ابری است سر تا سر حیا
چون کمربندد به کین کوهی است سر تا سر وقار
دست جود او درم را می شمارد خاک ره
یا دو دستش خود درم را می نیارد در شمار
هیچ می دانی چرا پیوسته دارد سر به زیر ؟
آب را زیرا که هست از لطف خسرو شرمسار
نقد رایش در ترازو چون درست آفتاب
بارها بشکست وجه زهره را قدر و عیار
ای زبدو آفرینش ذات پاکت آمده همچو گل
با تخت شاهی همچو نرگس تاجدار
همت والای تو از سروران بالاتر است
کی تواند برد باد مهرگان دست از چنار
صورت خصم تو بندد دار خود در روز و شب
کرد خواهد عاقبت سر در سر خصم تو دار
نعل اسبت کرد گردون چون هلال اندر مراد
می خریدش مشتری از بهر تاج افتخار
خسروان بندد بر خود گوهر از روی شرف
گوهرت اصلی است همچون گوهرکان و بحار
شد به عهد عدل تو محفوظ خان و مال خلق
ای به عهد عدل تو گردنکشان در هر دیار
از پی راه مظالم کرده از گردون برون
نال ایتام بحار و خون مشکین تتار
روی اگر از آتش بتابد رای ملک آرای تو
کنده ای سازد همان دم هیمه را بر پای نار
قلزم جود تو را نه قبهنیلی حباب
مشعل رای تو راهفت اختر دری شرار
گرد خیلت خاست از ماهی و بر شد تا به ماه
اینک از قلب فلک بنگر غبارش بر عذار
تا بخواباند چمن در عهد طفل غنچه را
هر سر سالی و در جنباندش باد بهار
دولت طفلت که هست او حامی گردون پیر
بر سریر سروری پیوسته بادا پایدار
وقت صبح است و لب دجله و انفاس بهار
ای پسر کشتی می تا شط بغداد بیار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است دربارهی ویژگیهای برجسته و مقام والای فردی به نام خسروان که به تصویر کشیده شده است. شاعر از زیبایی و جلال او، به عنوان یک پادشاه و نماد عدالت و نیکی، یاد میکند و میگوید که او به گردون و سرنوشت انسانها توجه دارد. توصیفاتی از او، همچون برخورداری از بخشندگی و جود، و تواناییاش در فراهم کردن آرامش برای مردم، به چشم میخورد. همچنین شاعر به زیبایی آفرینش و طبیعت اشاره میکند و به ارتباطات معنوی و روحانی بین انسان و آسمان میپردازد. در کل، این شعر ستایشی از عدالت، زیبایی و مقام عالی پادشاه است که بر زندگی مردم اثر مثبتی دارد.
هوش مصنوعی: در این بیت، به ظهور یک ستاره خوش یمن اشاره شده است که به طور خاص از برج خسرو و در جایگاه سلطنتی خود نمایان شده است. این موضوع نشاندهندهی خوشبختی و برکت در زندگی است، بهویژه در زمینه ملوکیت و حکومت.
هوش مصنوعی: آسمان یک گوهری درون خود داشت و امروز آن را به شکل گوشوارهای برای آفرینش آماده کرده است.
هوش مصنوعی: سالها چشم آفتاب به دنبال نور و روشنی بود تا اینکه در روزی خاص به نور ماهی نو رسید و اکنون زمانه تغییر کرده است.
هوش مصنوعی: مادر روزگار به فرعون رسید و بخت خوب قره العین در کنار او بود.
هوش مصنوعی: آسمان آرزو کرد که این گل خوشبختی را در خود پنهان کند و مانند غنچهای در پارچهای تیره و زنگاری بپیچد.
هوش مصنوعی: حور به خاطر زیبایی و حسادت، لباس خود را پاره کرد و گفت: "خدا را شکر که هیچ کس نمیتواند همچون ظالمان لباسی بسازد که به آن افتخار کند."
هوش مصنوعی: شخصی که به ستارهشناسی و فالگیری توجه دارد، به دقت ویژگیها و نشانههای سعد را بررسی میکند و بر اساس آن، سرنوشت خود را شکل میدهد و انتخابی برای زندگیاش انجام میدهد.
هوش مصنوعی: منتظر بمان تا این پرندهی پیروزی بال و پر بگشاید و آماده شود. همچنین باش تا بر آفرینش گردون (آسمان) سوار شود و دولتش به اوج برسد.
هوش مصنوعی: حاکمان و پادشاهان نشانهای دارند که آنرا به عنوان نماد پیروزی و خوششانسی میشناسند. این نشانه، خاتمی است که یادگاری از دوران جمشید، یکی از شخصیتهای بزرگ تاریخی، به شمار میرود و نشاندهندهٔ قدرت و سلطنت آنها در دنیا است.
هوش مصنوعی: پادشاه آرزوی دستیابی به قدرت و حکمرانی داشت و توانست این آرزو را در کنار شهریار برآورده سازد.
هوش مصنوعی: ماه زیبای درخشان در بالای کشور پادشاهی سلطان اویس، مانند آفتابی است که نور عدالت را پخش کرده و سایه پروردگار را بر سر دارد.
هوش مصنوعی: کسی که در پی جلب رضایت اوست، ستاره راهش را روشن میکند و کسی که به دنبال رسیدن به آرزوهایش است، آسمان به دور او میچرخد.
هوش مصنوعی: انتخاب و نظر پادشاه از اوصاف و ویژگیهای اوست که از عرش آسمان میتوان به آن اشاره کرد، به شرطی که آسمان در آرامش و ثبات باشد.
هوش مصنوعی: آیا میتوان گفت که وجود او مانند نسیم صباست، در حالی که مگر اینکه نسیم صبا بر دلی نشسته باشد، هیچگاه غباری بر دل نخواهد نشاند؟
هوش مصنوعی: زمانی که شخصی جامی به دست میگیرد، احساس حیا و شرم تمام وجودش را در بر میگیرد. و زمانی که به کین و دشمنی دل میبندد، مانند کوهی میشود که سرشار از وقار و استحکام است.
هوش مصنوعی: دست بخشش او به قدری فراوان است که حتی درم (پول) من را در خاک راهش میشمارد، یا اینکه دستان خودش، ارزش درم من را در حساب نمیآورد.
هوش مصنوعی: آیا میدانی چرا همیشه آب سر به زیر دارد؟ زیرا به خاطر لطف و بزرگواری خسرو، شرمگین است.
هوش مصنوعی: نقد ارزش و نظر تو مانند آفتاب روشن است و بارها به روشنی و زیبایی ستارهها آسیب زده و آنها را در مقایسه با خود کمارزش کرده است.
هوش مصنوعی: ای که به واسطهی وجودت، سرشت پاکت چون گل درخشان است و با شکوهی چون نرگس تاجدار، حالتی باعظمت و زیبا داری.
هوش مصنوعی: قدرت و ارادهی تو از بزرگان و سروران بالاتر است؛ چه کسی میتواند در روز مهرگان، دستی از درخت چنار برگیرد؟
هوش مصنوعی: چهره دشمن تو شب و روز در کار است و در نهایت، سرنوشت او به سرنوشت خودت گره میخورد.
هوش مصنوعی: آسمان مانند هلال، نعل را به نشانه پیروزی بر پا کرد و مشتری برای دریافت تاج افتخار، این نعل را خرید.
هوش مصنوعی: پادشاهان به خود جواهری گرانبها میبندند، اما ارزش واقعی گوهر تو ناشی از شخصیت و شرافت توست، همانطور که جواهرات در دریاهای عمیق و گرانبها قرار دارند.
هوش مصنوعی: در پرتو عدالت تو، از جان و مال مردم محافظت میشود، ای کسی که عدالت تو، گردنکشها را در هر منطقه تحت کنترل قرار میدهد.
هوش مصنوعی: از ظلمهایی که بر یتیمان میرود، ناله و فریاد در آسمان به گوش میرسد و رنگ خون تاتاری را میپوشاند.
هوش مصنوعی: اگر روی تو مثل آتش درخشان شود، در آن لحظه، ملک و مملکت تو را میسازد و هیزم در پای آتش قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: خروش سخاوت تو مانند دریای عمیقی است که در آن هیچ چیزی نمیتواند به بالای سطح بیاید. نور تو همچون ستارهای در آسمان میدرخشد و آتش عشق تو را روشن میکند.
هوش مصنوعی: دود و غبار تو از دل دریا برخاست و تا ماه بالا رفت. اکنون از قلب آسمان بنگر که این غبار بر صورتش نشسته است.
هوش مصنوعی: هر سال وقتی که بهار میرسد، نسیم ملایم و خوشایند باعث میشود تا غنچهها آرام و بیصدا بخوابند و در عین حال، چمن را برانگیزد و زنده کند.
هوش مصنوعی: دولت و خوشبختی تو، ای کودک، مانند حمایتی است که آسمان قدیمی بر تو دارد. امیدوارم همواره بر جایگاه برتری باقی بمانی.
هوش مصنوعی: صبح شده و در کنار رود دجله، هوای بهاری در جریان است. پسرم، بیا که کشتی را به سمت شط بغداد ببریم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
نافه دارد زیر اندر گشاده بی شمار
لاله دارد زیر نافه در شکسته صد هزار
خانمان از رنگ و بوی او همیشه چون بهشت
روزگار از تار و پود او شکفته چون بهار
چشم زی رویش نگه کرد اندرو لاله شکفت
[...]
هر سپاهی را که چون محمود باشد شهریار
یمن باشد بر یمین ویسر باشد بریسار
تیغشان باشد چو آتش روز و شب بد خواه سوز
اسبشان باشد چوکشتی سال و مه دریا گذار
از عجایب خیمه شان با شد چو دریا وقت موج
[...]
ای خداوندان مال العتبار الاعتبار
ای خداوندان قال الاعتذار الاعتذار
پیش ازاین کاین جان عذرآورفروماند ز نطق
پیش از آن کین چشم عبرت بین فرو ماند زکار
توبه پیش آرید و نادم از گُنه کاری خویش
[...]
بار دیگر بر ستاک گلبن بی برگ و بار
افسر زرین بر آرد ابر مروارید بار
گاه مینا زینت آرد زو نگار بوستان
گاه مرجان زیور آرد زو عروس مرغزار
غنچه سازد باغ را پر گلبن از مینا و زر
[...]
ابر آذاری برآمد از کران کوهسار
باد فروردین بجنبید از میان مرغزار
این یکی گل برد سوی کوهسار از مرغزار
وان گلاب آورد سوی مرغزار از کوهسار
خاک پنداری به ماه و مشتری آبستنست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.